Trump'ın azil süreci: Demokrat Senatör, Beyaz Saray Genel Sekreteri'nin de tanık olarak dinlenmesini istedi

ABD Başkanı Donald Trump hakkında Temsilciler Meclisi'nde süren azil soruşturmasında Çarşamba günü yapılacak oylamada, azil maddelerinin onaylanması halinde, soruşturma Senato'ya taşınacak.

Senato'daki en üst düzey Demokrat Chuck Schumer, soruşturmanın Senato'ya taşınması halinde, aralarında mevcut Beyaz Saray genel sekreterinin de bulunduğu 4 üst düzey ismin, tanık olarak dinlenmesini istedi.

New York Senatörü Schumer'in Senato'daki olası soruşturmada ifade vermesini istediği isimler arasında Beyaz Saray Geçici Genel Sekreteri Mick Mulvaney ve Trump'ın eski ulusal güvenlik danışmanı John Bolton da var.

Azil maddelerinin Demokratlar'ın çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nde onaylanması ihtimali büyük.

Trump hakkındaki azil soruşturmasının merkezinde, Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky arasında 25 Temmuz'da yapılan bir telefon görüşmesi bulunuyor.

Telefon konuşmasının zabıtları, Trump'ın Zelensky'den, Trump'ın başkanlık seçimlerindeki rakiplerinden Demokrat Joe Biden ve oğlu Hunter Biden hakkındaki ispatlanmamış yolsuzluk iddialarını soruşturmasını istediğini gösteriyor. Trump'ın, Ukrayna'ya verilecek askeri yardımı çekerek Zelensky'ye baskı yaptığı öne sürülüyor.

Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu'nun Pazartesi sabahı yayımladığı 658 sayfalık azil soruşturması raporunda Trump "yüksek rütbesini kullanarak ülkesine ihanet etmekle" ve Kongre'nin çalışmasını engellemekle suçlanıyor. Beyaz Saray, çalışanlarının, geçen haftalarda Temsilciler Meclisi'nde yapılan oturumlarda ifade vermelerine izin vermemişti.

Trump ise hakkındaki iddiaları yalanlıyor ve yapılanın bir "cadı avı" olduğunu savunuyor. Trump soruşturmanın geri teperek, gelecek yıl ABD'de yapılacak başkanlık seçimlerinde kendisine avantaj sağlayacağını da iddia ediyor.

• ABD Temsilciler Meclisi Trump'ı resmen 'görevi suistimal ve kongreyi engellemekle' suçladı

Schumer Senato'da kimlerin ifadesinin alınmasını istedi?

New York Senatörü Schumer, Senato çoğunluk lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell'a bir mektup göndererek, Beyaz Saray Geçici Genel Sekreteri Mick Mulvaney, Trump'ın eski ulusal güvenlik danışmanı John Bolton, Mulvaney'in üst düzey yardımcılarından Robert Blair ve bütçe yetkilisi Michael Duffey'in Senato'da ifade vermesini istedi.

Temsilciler Meclisi bu isimlerin soruşturmada tanıklık etmesini istemiş, ancak hiçbiri azil soruşturmasına yardımcı olmayı kabul etmemişti.

Senatör Schumer, 199'da eski ABD Başkanı Bill Clinton hakkında yapılan azil sürecindeki "partiler üstü havaya" referans vererek, o dönemde olduğu gibi Trump'ın azil soruşturmasında da tanıkların dinlenmesini istedi.

Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'ndeki azil oylaması Çarşamba günü yapılacak. Yeterli oya ulaşılırsa ABD Başkanı'nı azil soruşturması Senato'ya taşınacak.

Ancak Senato'da çoğunluğa sahip Cumhuriyetçiler, tanıksız ve kısa bir soruşturma istiyor.

Trump neyle suçlanıyor?

Trump, Ukrayna lider Vladimir Zelensky ile yaptığı telefon görüşmesinde, ülkesinin Ukrayna'ya yapacağı askeri yardımı, kendisine siyaseten yardımcı olacak yolsuzluk soruşturmaları başlatma şartına bağlıyor gibi görünüyor.

Demokratlar, Trump'ın bu soruşturmalar karşılığında iki pazarlık kozu kullandığını, bunların birinin Kongre'nin zaten onayladığı 400 milyon dolarlık askeri yardım, diğerinin de Ukrayna lideri Zelensky'yle Beyaz Saray'da görüşme olduğunu söylüyorlar.

Demokratlar ise, zor durumdaki bir ABD müttefikine bu şekilde baskı yapmanın, görevi sustimal olduğunu iddia ediyorlar.

Trump'ın, Ukrayna'dan istediği ilk soruşturma, önde gelen Demokrat rakibi, eski Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın oğlu Hunter Biden hakkındaydı. Hunter Biden, babası Başkan Obama'nın yardımcısıyken, Ukraynalı bir enerji şirketinin yönetim kuruluna girmişti.

Trump'ın ikinci talebiyse, Rusya'nın değil, Ukrayna'nın, Amerikan başkanlık seçimlerine müdahale ettiği yönündeki bir komplo teorisine destek verilmesiydi.

Bu teori daha sonra boşa çıkarılmıştı. ABD'li istihbarat kuruluşları, Demokrat Parti'ye ait e-postaların 2016'daki başkanlık seçimleri sürecinde bilgisayar korsanları tarafından çalınmasının arkasında Moskova'nın olduğunda hemfikir.

Azil soruşturması

Azil, Kongre'nin bir başkanı görevden alabildiği iki aşamalı bir siyasi sürecin ilk ayağı.

Temsilciler Meclisi, azil maddelerini geçirirse, Senato bir yargılama yapmak zorunda.

Senato'daki oylamada başkanın hüküm giyebilmesi için üçte iki çoğunluk gerekiyor. Ancak Cumhuriyetçiler Senato'da çoğunluğu elinde tuttuğundan bu pek olası değil.

Tarihte sadece iki ABD başkanı, Bill Clinton ve Andrew Johnson azil soruşturması geçirdi ancak hiçbiri görevden alınmadı.

Başkan Richard Nixon ise Watergate Skandalı sonrası, azledilip görevden uzaklaştırılmadan önce istifa etmişti.

• ABD Temsilciler Meclisi: Trump’ın azli için güçlü kanıtlar var
• Beyaz Saray: Trump, azil soruşturması oturumuna katılmayacak
• ABD'de Kongre, Trump'ı azil süreciyle ilgili ilk oturuma çağırdı: "Ya daveti kabul et ya da şikayeti bırak"
• Trump'ın azil süreci: Kilit tanıktan yeni 'telefon görüşmesi' iddiası