T24 Dış Haberler
Tarihçi ve The Atlantic yazarı Anne Appleblaum, Rusya'nın Ukrayna işgali sürerken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den yola çıkarak otokrat liderler ve kleptokrat yönetimlerle mücadeleye ilişkin görüşlerini yazdı. Appleblaum, Ukrayna savaşına giden süreçte Rusya'ya karşı atılan adımların yetersiz olduğunu belirterek "Derin endişe’ duyulduğunu ifade etmek yüksek seviyeli takip sistemleri ve kişisel servetleriyle güvende hisseden diktatörler için hiçbir şey ifade etmiyor" dedi.
Tarihçi ve The Atlantic yazarı Anne Appleblaum, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nin otoriter yönetimlerle mücadele başlıklı oturumunda konuşmak üzere çağırıldı. The Atlantic, Rusya’nın Ukrayna saldırıları üçüncü haftasındayken Anne Appleblaum’un ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi oturumunda yaptığı konuşmayı, The Atlantic yazılarından bazı eklemelerle paylaştı.
Appleblaum “Amerika’nın Otokrasiyle Savaşta Daha İyi Bir Plana İhtiyacı Var” başlıklı yazısında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den yola çıkarak dünyanın dört bir yanındaki kleptokratlara karşı demokrasi mücadelesinde önemli gördüğü adımları aktardı.
“Artık otokrasiler yalnızca bir ‘kötü adam’ tarafından değil, kleptokratik finansal yapılar, güvenlik güçleri (asker, polis, paramiliter gruplar, takip personeli) ve profesyonel propagandacılardan oluşan ağlar tarafından yürütülüyor” diyen Appleblaum, söz konusu ağların yalnızca bir ülke içinde değil, birden fazla ülke arasında bağlantıları olduğunu belirtti.
"Otokratik ittifakın bir yapısı, ideolojisi yok"
Appleblaum yazısına şöyle devam etti:
“Bir diktatörlükteki yozlaşmış, devlet kontrolündeki şirketler başka bir devlettekilerle iş yapıyor, kâr da lidere ve yakın çevresine gidiyor. Çeşitli ülkelerden oligarklar paralarını Avrupa ve ABD’de saklamak için aynı danışmanları ve avukatları tutuyor. Bir ülkedeki polis güçleri başka ülkedekileri silahlandırabilir, ekipman dağıtabilir ve eğitebilir.”
“Yeni otokratik ittifakın bir yapısı, ideolojisi yok” diye devam eden Appleblaum, modern otokratların kendilerine milliyetçi, komünist, teokrat diyen farklı isimler olduğunu belirtti.
Appleblaum, otokrat yönetimlerin birbirleriyle bir şirket gibi bağlantı içinde olduğunu, idealler üzerinden değil anlaşmalar üzerinden bağlantılar kurduğunu belirterek “Batı yaptırımlarının yerine geçecek ya da Batı’nın ekonomik boykotlarının etkisini azaltacak anlaşmalar” yaptıklarını yazdı.
Appleblaum şu örneği verdi: “Örneğin teoride Venezuela uluslararası bir parya. ABD vatandaşları ve ABD şirketlerinin burada iş yapması yasak; Kanada, Avrupa Birliği ve pek çok Güney Amerika komşusu Venezuela’ya yaptırımları artırmaya devam ediyor. Ancak Venezuela, Moskova ve Pekin’den petrol yatırımının yanı sıra borç alıyor. Türkiye, yasadışı Venezuela altın ticaretine olanak tanıyor. Küba, Venezuela’nın liderlerin güvenlik danışmanları ve güvenlik teknolojisi sundu. Uluslararası uyuşturucu ticareti, rejim üyelerinin tasarımcı ayakkabıları ve çantaları olmasını sağlıyor”
"Batı'nın 'derin endişe' ifadesi, diktatörler için bir şey ifade etmiyor"
Appleblaum, otokrat yönetimlerin aralarındaki ağa karşı Batı ve ABD yanıtlarının yetersiz olduğunu belirterek “Derin endişe’ duyulduğunu ifade etmek yüksek seviyeli takip sistemleri ve kişisel servetleriyle güvende hisseden diktatörler için hiçbir şey ifade etmiyor” yazdı.
Appleblaum, Ukrayna krizinde Batı’nın adımlarını eleştirerek “Bu savaşa hazırlanırken Rusya lideri Putin, uluslararası tepkinin, yaptırımların ve askeri direncin bedelinin çok düşük olacağını hesaplamıştı” dedi. Appleblaum, birkaç maddede ABD’nin atabileceği adımlara dair tavsiyelerini sıraladı.
Batı, kleptokrasi ağını sonlandırmalı
Appleblaum’un sıraladığı maddelerin birincisi, “Ulus ötesi kleptokrasiye son vermek” oldu. Appleblaum, Batı ülkelerinin yolsuzlukla mücadele için yeni adımlar atması gerektiğini belirtti. Appleblaum, “Bir zamanlar nasıl uluslararası komünist karşıtı ittifak inşa edebildiysek, şeffaflık, hesap verilebilirlik ve adalet fikirleri çerçevesinde uluslararası yolsuzluk karşıtı ittifakı da inşa edebiliriz. Bu değerler yalnızca ülke içinde değil dünyada teşvik etmemiz gereken değerler. Demokratik kurumlarımız ve hukukun üstünlüğüyle uyumlu değerler” dedi.
Appleblaum, ikinci olarak modern otokratların bilgi ve fikirleri ciddi aldığını, kendi ülkeleri içindeki fikirleri kontrol altına almakla kalmayıp uluslararası tartışmaları da etkilediğini belirtti. Appleblaum, propaganda savaşlarıyla mücadelede, iletişim yollarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini söyledi ve iletişim ağlarının güçlendirilmesi, yaygınlaştırılması, otokrat yönetimlerde yaşayan vatandaşlara kendi dilleriyle ulaştırılmasını tavsiye etti.
"Otokrasiler arasındaki bağ kırılmalı; demokrasilerin bağı güçlendirilmeli"
Appleblaum’un sıraladığı maddelerin sonuncusu “demokrasiyi dış politikanın merkezine geri taşımak” oldu.
Appleblaum, şöyle yazdı:
“Ulusumuz ve fikirlerimizin geri çekilmekte olduğu değil, yükselişte olduğu bir gelecek hayal edebilmeliyiz. Dünyanın dört bir yanında yerinden edilmiş diasporalara bir yük olarak değil fırsat olarak bakmalıyız. Suriye’de, Afganistan’da, Rusya’da kaybettikleri ülkelerine onları nasıl geri hazırlayabiliriz? Otokrasiler arasındaki bağları kırmalı, demokrasiler arası yeni ve daha iyi bağlar kurmalıyız. Varolan ancak artık amacına uygun olmayan uluslararası kurumları yeniden oluşturmalıyız. Birleşmiş Milletler’in, Rusya’nın Güvenlik Konseyi üyesi olması ve engellemesi nedeniyle Ukrayna’daki savaşı önlemek ya da durdurmakta hiçbir rol oynamaması alarm verici. “
Appleblaum, sözlerinin sonunda Ukrayna’ya da değinerek şöyle dedi:
“Ukrayna bir NATO ülkesi değil ancak Avrupa dünyasının ve demokratik dünyanın de facto bir parçası. Ukrayna’nın kaybının NATO’nun güvenilirliği ve demokratik dünyanın uyumunda etkileri olacaktır”
