Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV), “İktidar Çarkında Medya: Türkiye’de Medya Bağımsızlığı ve Özgürlüğü Önündeki Siyasi, Yasal ve Ekonomik Engeller” başlıklı raporunu yayımladı. Dilek Kurban ve Ceren Sözeri’nin hazırladığı raporda, “şirket çıkarları, kayırmacılık ve patronaj ilişkilerinin hâkim olduğu bir sektörde medya patronlarının doğru ve eleştirel haberciliği desteklemekten uzak olduğu” tespiti yer aldı.
Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV), “İktidar Çarkında Medya: Türkiye’de Medya Bağımsızlığı ve Özgürlüğü Önündeki Siyasi, Yasal ve Ekonomik Engeller” başlıklı raporunu yayımladı. Medya Raporları Serisi’nin üçüncü raporunda medya, tarihsel analiz eşliğinde piyasada rekabet, devlet desteği, Avrupa Birliği’ne uyum sürecinin medyaya etkisi, gazetecilerin çalışma koşulları, medya etiği, özdenetim ve yasal düzenlemeler gibi birçok başlıkta ele alındı.
1980 döneminde ekonomik liberalleşmeye geçilmesiyle birlikte medya sektöründe sahiplik yapısının değiştiği belirtilen raporda, Etyen Mahçupyan’dan alıntıyla, “güçlenen medya gruplarının kendilerini hükümetle pazarlık yapabilecek siyasi aktörler olarak görmeye başladıkları” ifadesi yer aldı. Ayrıca, raporda “inşaat, sanayi ve taşımacılık gibi sektörlerde devletle rekabet haline olan grupların kamu ihalelerini alabilmek için devlete patronaj ilişkisiyle bağımlı olduğu” belirtildi. Raporda, “bu durumun medyanın kamu yararına kamu ve özel kuruluşları izleme görevini yerine getirmesini engellediği” notu düşüldü.
“İktidar Çarkında Medya” başlıklı raporda, 2001 krizinin medyada yarattığı iki önemli sonuç şu ifadelerle yer buldu: “1- Devlet, pek çok medya kuruluşunun sahibi haline gelmiştir. 2- El konan medya kuruluşlarının bir kısmı, daha önce bu sektöre yatırımı bulunmayan, ancak AKP hükümetine yakın olan sermayedarlara- üstelik devlet bankaları yoluyla kredi sağlanarak- satılmıştır.”
Raporda, “Şirket çıkarları, kayırmacılık ve patronaj ilişkilerinin hâkim olduğu bir sektörde medya patronları doğru ve eleştirel haberciliği desteklemekten uzaktır” denildi. Rapor şu ifadelerle sonlandırıldı:
“(…) Medyanın beklentileri uzun bir mücadele gerektirmektedir ve gerçek değişim ancak kurumların elden geçirilmesi ve radikal bir zihniyet değişimiyle mümkündür.”
Rapor kapsamında Hürriyet Reklam Grup Başkanı Ayşe Sözeri Cemal, CNN Türk Haber Müdürü Ferhat Boratav, Taraf Gazetesi Yayın Koordinatörü Markar Esayan, Hürriyet Gazetesi İnsan Kaynakları Müdürü Sancak Basa, Dijital Büro İstanbul Genel Müdürü ve IAB Türkiye Kurucu üyesi Uğur Şeker ile görüşüldü.
Raporun Ek-3 bölümünde de “Hangi Medya Grubu Hangi Şirketlere Sahip?” başlıklı bir liste yayımlandı.
İşte TESEV’in “İktidar Çarkında Medya: Türkiye’de Medya Bağımsızlığı ve Özgürlüğü Önündeki Siyasi, Yasal ve Ekonomik Engeller” başlıklı raporunun tam metni