100 Nolu Sözleşme
Eşit Değerde İş İçin Erkek ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında Sözleşme
ILO Kabul Tarihi: 6 Haziran 1951
Kanun Tarih ve Sayısı: 13 Aralık 1966 / 810
Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı: 22 Aralık 1966 / 12484
Bakanlar Kurulu Kararı Tarih ve Sayısı: 14 Nisan 1967 / 6-8036
Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı: 13 Haziran 1967 / 12620
Ek Kararname
Bakanlar Kurulu Kararı Tarih ve Sayısı: 2 Eylül 1967 / 6-8729
Resmi Gazete Yayım Tarihi ve Sayısı: 22 Eylül 1967 / 12706
MADDE 1
Bu Sözleşme bakımından
• "Ücret" deyimi, işçinin çalıştırılması nedeniyle işveren tarafından kendisine nakdi veya ayni olarak doğrudan doğruya veya bilvasıta ödenen normal, kök veya asgari ücret veya aylıkla, sağlanan bütün diğer menfaatleri içine alır;
• "Eşit değerde iş için erkek ve kadın işçiler arasında ücret eşitliği" deyimi, cinsiyet esasına dayanan bir ayrım gözetmeksizin tespit edilmiş bulunan ücret hadlerini ifade eder.
MADDE 2
• Her üye, ücret hadlerinin tespitiyle ilgili olarak yürürlükte bulunan usullere uygun yollardan, eşit değerde iş için erkek ve kadın işçiler arasında ücret eşitliği prensibini teşvik ve bu prensibin bütün işçilere uygulanmasını, sözü edilen usullerle telifi kabil olduğu nispette temin edecektir.
• Bu prensip:
• Milli mevzuat
• Mevzuatla kurulmuş veya tanınmış herhangi bir ücret tespit düzeni,
• İşverenlerle işçiler arasında yapılan toplu sözleşmeler veya
• Bu çeşitli usullerin birleştirilmesi yoluyla uygulanabilir.
MADDE 3
• Bu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasını kolaylaştıracak mahiyette olduğu hallerde, ihtiva ettikleri ameliyeler esas alınmak suretiyle, işlerin objektif bir şekilde değerlendirilmesini teşvik için tedbirler alınacaktır.
• Bu değerlendirmede takip edilecek usuller, ücret hadlerinin tespitine yetkili makamlar tarafından veya ücret hadlerinin toplu sözleşmelere göre tespit edilmesi halinde, bu sözleşmelere taraf olanlarca kararlaştırılabilir.
• Bu şekilde objektif bir değerlendirme neticesinde, yapılacak işlerde tespit edilen farklara, cinsiyet gözetilmeksizin tekabül eden, ücret hadleri arasındaki farklar eşit değerde iş için erkek ve kadın işçiler arasında ücret eşitliği prensibine aykırı sayılamaz.
MADDE 4
Her üye, işbu Sözleşme hükümlerinin tatbik mevkiine konulması amacıyla ilgili işçi ve işveren teşekkülleri ile uygun yollardan işbirliği yapacaktır.
MADDE 5
Bu Sözleşme’nin resmi onay belgeleri Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilecek ve onun tarafından tescil edilecektir.
MADDE 6
• Bu Sözleşme, ancak onay belgeleri Genel Müdür tarafından tescil edilmiş olan Milletlerarası Çalışma Teşkilatı üyelerini bağlayacaktır.
• Bu Sözleşme, iki üyenin onay belgesi Genel Müdür tarafından tescil edildiği tarihten 12 ay sonra yürürlüğe girecektir.
• Daha sonra bu Sözleşme, onu onaylayan her üye için onay belgesi tescil edildiği tarihten 12 ay sonra yürürlüğe girecektir.
MADDE 7
• Milletlerarası Çalışma Teşkilatı Statüsü’nün 35. maddesinin 2. fıkrası gereğince Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilecek olan beyanlar şu hususları bildirecektir.
• İlgili üyenin, sözleşme hükümlerinin hiçbir değişiklik yapılmadan uygulanacağını taahhüt ettiği ülkeler;
• Sözleşme hükümlerinin değişiklikler yapılarak uygulanacağını taahhüt ettiği ülkeler ve bu değişikliklerin nelerden ibaret olduğu;
• Sözleşmenin uygulanamayacağı ülkeler ve bu gibi hallerde sözleşmenin uygulanamamasının sebepleri;
• Haklarındaki kararını, vaziyetin daha etraflıca tetkikine kadar mahfuz tuttuğu ülkeler.
• Bu maddenin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde sözü edilen taahhütler onaylamanın ayrılmaz kısımları olarak sayılacak ve onaylama kuvvetine haiz olacaktır.
• Her üye, bu maddenin 1. fıkrasının (b), (c) ve (d) bentleri gereğince daha evvel yapmış olduğu beyanda mevcut ihtirazi kayıtların hepsinden veya bir kısmından, yeni bir beyanla vazgeçebilecektir.
• Her üye, (9) madde hükümlerine uygun olarak bu Sözleşme’nin fesh edilebileceği devreler zarfında Genel Müdür’e, daha evvelki herhangi bir beyanın hükümlerini başka herhangi bir bakımdan değiştiren ve belirli ülkelerdeki hali hazır vaziyeti bildiren yeni bir beyan gönderecektir.
MADDE 8
• Milletlerarası Çalışma Teşkilatı Statüsü’nün 35. maddesinin 4. ve 5. fıkraları gereğince Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne gönderilen beyanlar sözleşme hükümlerinin ilgili ülkede değişikliklerle mi, yoksa değişiklik yapılmadan mı uygulanacağını belirtecektir; sözleşme hükümlerinin değişiklikler kaydiyIe uygulanacağını bildirdiği zaman, bu değişikliklerin nelerden ibaret olduğunu açık olarak gösterecektir.
• İlgili üye, üyeler veya Milletlerarası Makam, daha evvelki bir beyanla bildirilen, değişikliğe başvurma hakkından daha sonraki bir beyanla tamamen veya kısmen vazgeçebilir.
• İlgili üye, üyeler veya Milletlerarası makam 9. madde hükümlerine uygun olarak, bu Sözleşme’nin feshedilebileceği devreler zarfında Genel Müdür’ü, daha evvelki herhangi bir beyanın hükümlerini başka herhangi bir bakımdan değiştiren ve sözleşmenin uygulanması bakımından hâlihazır vaziyeti bildiren yeni bir beyan gönderebilir.
MADDE 9
• Bu Sözleşme’yi onaylayan her üye, onu ilk yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on yıllık bir devre sonunda Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü’ne göndereceği ve bu müdürün tescil edeceği bir belge ile feshedebilir. Fesih, tescil tarihinden ancak bir yıl sonra muteber olacaktır.
• Bu sözleşmeyi onaylamış olup da, onu bundan evvelki fıkrada sözü edilen on yıllık devrenin bitiminden itibaren bir yıl zarfında bu maddede öngörüldüğü şekilde feshetmek ihtiyarını kullanmayan her üye yeniden on yıllık bir müddet için bağlanmış olacak ve bundan sonra bu Sözleşme’yi, her on yıllık devre bitince, bu maddede öngörülen şartlar içinde feshedebilecektir.
MADDE 10
• Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü Milletlerarası Çalışma Teşkilatı üyeleri tarafından kendisine bildirilen bütün onaylama beyan ve fesihlerin tescil olduğunu teşkilatın bütün üyelerine bildirecektir.
• Genel Müdür kendisine gönderilen sözleşmenin ikinci onama belgesinin tescil olduğunu teşkilat üyelerine bildirirken, bu Sözleşme’nin yürürlüğe gireceği tarih hakkında teşkilat üyelerinin dikkatini çekecektir.
MADDE 11
Milletlerarası Çalışma Bürosu Genel Müdürü yukarıdaki maddelere uygun olarak tescil etmiş olduğu bütün onaylama, beyan ve fesihlere dair tam bilgileri, Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 102. maddesine uygun olarak tescil edilmek üzere, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine ulaştıracaktır.
MADDE 12
Milletlerarası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu gerekli gördüğü her seferinde, bu Sözleşme’nin uygulanması hakkındaki bir raporu Genel Konferansa sunacak ve onun tamamen veya kısmen değiştirilmesi meselesinin konferans gündemine alınması lüzumu hakkında karar verecektir.
MADDE 13
• Konferansın bu Sözleşme’yi tamamen veya kısmen değiştiren yeni bir sözleşme kabul etmesi halinde ve yeni sözleşme aksini öngörmediği takdirde:
• Tadil edici yeni sözleşmenin bir üye tarafından onanması keyfiyeti, yukarıdaki 9. madde nazara alınmaksızın ve tadil edici yeni sözleşme yürürlüğe girmiş olmak kayıt ve şartıyla bu Sözleşme’nin derhal ve kendiliğinden feshini tazammun edecektir.
• Tadil edici yeni sözleşmenin yürürlüğe girmesi tarihinden itibaren, bu sözleşme üyelerin onaylamasına artık açık bulundurulmayacaktır.
• Bu Sözleşme, onu onaylayıp da tadil edici sözleşmeyi onaylamamış bulunan üyeler için herhalde şimdiki şekil ve muhtevasıyla muteber olmakta devam edecektir.
MADDE 14
Bu Sözleşme’nin Fransızca ve İngilizce metinleri aynı şekilde muteberdir.
