Teknolojinin sanata etkisini irdeleyen Hürriyet yazarı Doğan Hızlan, teknik gelişmelerin sanatta nasıl bir etki yarattığını, kitaplar gibi fikri mamüllerin teknikteki gelişmelerden ne derece faydalandığını anlatıyor.
***
Teknoloji sanatı yaygınlaştırıyor (mu?)
Kitap, müzik mağazalarını gezerken, iki gelişmeyi görmezlikten gelemem.
Görselliğin egemenliği gittikçe artıyor, roman dışı kitapların sayısı çoğalıyor.
Sık sık yurtdışına çıkan bir dostum, bir Virgin Store’da şunu saptamış: Kitap ve DVD’ye ayrılan bölüm büyüyor, CD’ye ayrılan yer küçülüyor. Paris’i bilen bir dostumun söylediğine göre de iyi müzik mağazalarında CD’ler gittikçe azalıyormuş.
Benim okuduğum müzik dergilerinde de, bunu destekleyen bir yazı okudum.
Ergen kuşağı (teenager) dinleyicilerin CD alışlarında belirgin bir düşüş var, daha çok download yoluyla, müziği aletlerine indirip dinliyorlar.
Korsan bir iş değil, parayla gerçekleştirilen bir iş.
MP3, IPod’un bundaki rolünü anımsatalım.
Teknolojinin artık kendi kültürünü de yok etmesi gibi bir şey.
Gelin görün, CD’lerdeki kitapçıklarda yer alan, besteci, icracı hakkında bilgilendirici yazıları nasıl bulacağız, onları nereden okuyacağız?
Bilgisiz dinlemek yeterli mi? Öğreticilik yanını yok etmiyor mu? Parça dinleme, müzik zevkini kendi başına tatmin ediyor mu? Hayır.
DVD bölümünde ise sinema tarihinin önemli, beğenilen filmlerini buluyorsunuz, iyi opera icralarının kayıtları var. Bu DVD’ler ülkemizde de satılıyor.
Ev ofisi yerine, ev konser salonu anlayışı da gelişiyor.
Teknolojinin yararı, dünyanın neresinde olursanız olun, bunları dinleme, seyretme olanağı sağlaması. Teknolojinin müzik dinleyicisini, film seyircisini artırdığı bir gerçek ama diğer sanatlar için bu olumlu etki geçerli mi?
Yazımın sonraki bölümünde bunun yanıtını arayacağım.
Peki kitap okuru nasıl?
Ünlü, çok sözü edilen kitaplar dışında, az zamanda çok bilgi öğreten kitaplara ilgi büyük.
Yararı ne kadar, sizin bilginizi, temel edinimlerinizi ne kadar karşılar, artık bunu tartışmanın zamanı, dönemi değil.
Rafları, "Ergenekon" başta olmak üzere güncelliğin izdüşümündeki kitaplar doldurmuş.
Bunların yanı sıra öz bilgi kitaplarına rağbet büyük:
Biri Cahillikler Kitabı, diğeri de Bilgi Küpü. Çünkü burada aklınıza takılan, gündelik okumalarınızda karşılaştığınız bütün soruların yüzeysel de olsa yanıtları var.
Teknoloji edebiyata yararlı oldu mu?Enis Batur’un Cumhuriyet Kitap’ta bu sorunun yanıtını veren bir yazısını okudum.
Ezcümle diyordu ki; kitabın dağıtımında, okura ulaşmasında belki teknolojinin, hızlı ulaşımın yararı vardır, peki niteliğine nasıl bir etkisi oldu? Batur’un "Hiç" yanıtına ben de katılıyorum. Yani bir romanın bilgisayarda yazılması, internet ortamında yazılması, bence niteliği yaralayan eylemler.
Dünya; özete, popülerliğe yelken açmış gidiyor.
* * *
Pekiİ, bu kısa sürede her şeyi öğrenme, özetleme alışkanlığı bilim kitaplarına nasıl yansıyor?
Onu da başka bir yazımda irdeleyeceğim.
İlgili haberler:
Roman yarışmasından birinci çıkmadı!Türk edebi eserleri dünya fuarlarında
