Ekonomi

TCMB Başkanı Naci Ağbal: Enflasyonu düşürmekte kararlıyız, dövizde aşırı dalgalanma halinde müdahale edeceğiz

"Şartlar gerektirirse politika duruşumuzu daha da sıkılaştıracağız"

16 Aralık 2020 10:33

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, '2021 Yılında Para ve Kur Politikası' sunumunda, "fiyat istikrarı" vurgusu yaparken, "Enflasyonu düşürmekte kararlıyız. Enflasyona ilişkin yukarı yönlü riskler 2021 yılında para politikasının sıkı ve kararlı bir duruş sergilemesini zorunlu kılmaktadır. Hedeflerimize ulaşmak için şartların gerekli kılması halinde politika duruşumuzu daha da sıkılaştıracağız" dedi. 

'2021 Yılında Para ve Kur Politikası' tanıtım toplantısında konuşan Ağbal, "hükûmetin belirlediği yüzde 5 enflasyon hedefi"ne TCMB olarak bağlı olduklarını söylerken, 2021 sonu için belirlenen yüzde 9,4'ün "ara hedef" niteliği taşındığını söyledi. 

TCMB'nin kurların yönünü belirleme amaçlı döviz alım ve satımı yapmayacağını belirten Ağbal, "Döviz arz ve talep gelişmelerini yakından takip edeceğiz. Aşırı dalgalanma halinde döviz piyasasına alış ve satış yönlü müdahale söz konusu olacak" dedi. 

Ağbal, "TCMB'nin temel politika aracı bir haftalık repo faiz oranı olacak. Gecelik faizlerde gün içi oynaklıkların sınırlanması amacıyla kullanılan faiz koridoru ve TCMB'nin nihai kredi merci işlevini gören Geç likidite penceresi fonlama aracı olarak kullanılmayacak. Parasal aktarım mekanizmasının sağlıklı işleyişini sağlamak ve makrofinansal istikrara ilişkin riskleri sınırlamak amacıyla zorunlu karşılıklar ve diğer TL likidite araçları etkin olarak kullanılacak" diye konuştu. 

2021 yılında fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda TL ve döviz likidite araçlarını etkin bir şekilde kullanacağına dikkat çeken Ağbal "Halihazırda söz konusu fonlama ihtiyacının yaklaşık yüzde 60'ı swap işlemleriyle geriye kalanı açık piyasa işlemleriyle sağlanmaktadır. Önümüzdeki dönemde swap işlemlerine devam edilecek. Swap imkanı kullanımının yıl içinde piyasa şartlarına göre kademeli olarak azalabileceği öngörülmektedir" ifadesini kullandı. 

Şeffaflık vurgusu yapan Ağbal, ekonomistler ve diğer paydaşlarla önümüzdeki dönemde daha sık bir araya gelineceğini kaydederek, "TCMB önümüzdeki dönemde her bakımdan yapmış olduğu faaliyetlerle ilgili daha şeffaf, öngürülebilir olacak. Swap işlemleri de dahil olmak üzere kamuoyu ile paylaşılması istenen verilerle ilgili çalışmalara başlayacağımızı söyleyebilirim" diye konuştu.

Ağbal'ın açıklamasından öne çıkanlar şöyle: 

"Para ve kur politikası TCMB'nin uygulayacağı para, kur ve likidite çerçevesini belirlemektedir.

Para politikası kurulu ve ilgili birimlerimizle kapsamlı değerlendirmeler yaptık. Farklı kurumlardan temsilcilerle görüşmeler yaptık. Ortaya çıkan bu politika dökümanı bu çalışmaların sonucudur..

TCMB için 2021'de yol haritasını oluşturan politika çerçevesini önemsiyoruz. 

Fiyat istikrarının önemine dair düşüncelerimi paylaşmak istiyorum, sürdürülebilir büyüme, toplumsal refahın ön koşuludur. TCMB'nin kendisine verilmiş görevi ve temel amacı fiyat istikrarı sağlamaktır. Bu ekonomik istikranın ön koşuludur. Kalıcı hale getirdiğimizde verimlilik ve rekabet gücümüz artacak, üretim istihdam artış gösterecek, uluslararası sermayeyi ülkemize çekmiş olacağız. İnsanımızın refahı artış gösterecek. Enflasyonu düşürmekte kararlıyız.

Türkiye'de ekonomik faaliyet mart ayı itibarıyla zayıflamaya başladı. TCMB bu dönemde salgının ekonomik ve finansal etkilerini sınırlamak amacıyla faiz indirimlerinin yanında bir dizi kapsamlı likidite tedbirini de uygulamaya koydu. Bu dönemde ekonomiyi destekleyici çok sayıda adım atıldı.

Enflasyondaki yükselişin temel belirleyicisi döviz kuru. Kur ve emtia fiyatları enflasyon için risk oluşturuyor. Enflasyona ilişkin yukarı yönlü riskler 2021 yılında para politikasının sıkı ve kararlı bir duruş sergilemesini zorunlu kılmaktadır. Hedeflerimize ulaşmak için şartların gerekli kılması halinde politika duruşumuzu daha da sıkılaştıracağız. 2021 yılında politika duruşumuzun sıkılığı enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürülecektir.

2021 yılında para politikası sade ve anlaşılabilir bir çerçevede oluşturulacak ve uygulanacaktır. TCMB'nin temel politika aracı bir haftalık repo faiz oranı olacak.

Gecelik faizlerde gün içi oynaklıkların sınırlanması amacıyla kullanılan faiz koridoru ve TCMB'nin nihai kredi merci işlevini gören Geç likidite penceresi fonlama aracı olarak kullanılmayacak.

Parasal aktarım mekanizmasının sağlıklı işleyişini sağlamak ve makrofinansal istikrara ilişkin riskleri sınırlamak amacıyla zorunlu karşılıklar ve diğer TL likidite araçları etkin olarak kullanılacak.

2021 yılında fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda TL ve döviz likidite araçlarını etkin bir şekilde kullanacağız. Halihazırda söz konusu fonlama ihtiyacının yaklaşık yüzde 60'ı swap işlemleriyle geriye kalanı açık piyasa işlemleriyle sağlanmaktadır. Önümüzdeki dönemde swap işlemlerine devam edilecek. Swap imkanı kullanımının yıl içinde piyasa şartlarına göre kademeli olarak azalabileceği öngörülmektedir.

Önümüzdeki dönemde dalgalı Döviz kuru rejimi uygulaması devam edecek. Kurlar serbest piyasa koşullarında arz ve talebe göre oluşacak, TCMB kurların yönünü belirleme amaçlı döviz alım ve satımı yapmayacak. Döviz arz ve talep gelişmelerini yakından takip edeceğiz. Aşırı dalgalanma halinde döviz piyasasına alış ve satış yönlü müdahale söz konusu olacak. Para politikasının etkinliği ve finansal istikrar açısından döviz rezervlerini güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Rezerv biriktirmeye yönelik araçlar uygun bir şekilde kullanılacak.

TCMB olarak fiyat istikrarı yolunda üzerimize düşen sorumluluğun bilincindeyiz. Enflasyonla mücadele için bütüncül yaklaşımın öneminin farkındayız. Fiyat istikranının orta ve uzun vadeli kazanımlarına odaklanarak para politikasında kararlılıkla sıkı duruş sergileyeceğimiz, enflasyonu düşürerek fiyat istikrarı doğrultusunda kazanımlar elde edeceğimiz bir yıla giriyoruz. Politika duruşumuzu fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda belirleyerek uygulayacağız. 2021 yılı sonu için yüzde 9,4 hedefine ulaşma kararlılığı içindeyiz.

Hükûmetle belirlenen yüzde 5 enflasyon hedefine bağlıyız, bu hedefi yakalamak için olağanüstü bir çaba sarf edeceğiz. Yüzde 5 hedefinin elde edilmesi ve istikrar kazanması bizim açımızdan son derece önemli. Yüzde 9,4 2021 yılı için belirlenen ara hedef. Mutlaka takip edilmesi gereken bir ara hedef. Etkili bir politika duruşuyla inşallah bu hedefi oluştacağız. Merkez Bankası önümüzdeki dönemde her bakımdan yapmış olduğu faaliyetlerle ilgili daha şeffaf, hesap verilebilir bir çerçeve oluşturacak. Çalışmalarımızı başlattık. Swap işlemleri dahil olmak üzere kamuoyuna paylaşılması gereken, farklı frekanslardaki hangi verileri paylaşabiliriz şeklindeki çalışmaları tamamlayacağız, bu açıklamalara başlayacağız. Merkez Bankası olarak göreve başladığım ilk andan itibaren önümüzdeki ajandaya uygun olarak yoğun bir mesai sürdürüyoruz. Devam etmesini önemli görüyoruz.

Ekonomistlerle, paydaşlarımızla daha yakın ve daha sık toplantılar yapacağız. Hedefimizi çok daha sık bir şekilde sizlerle paylaşacak ve dinleyeceğiz. Sizlerden görüş önerileri alacağız ve yol haritamızda dikkate alacağız bunları. Rezerv birikimine gelince, 2021 yılında TCMB döviz rezervlerini arttırma amacı öngördü. Şeffaf bir şekilde önceden açıklayarak yapacağız. Daha detaylı çerçeveyi de önümüzdeki süreçte sizinle paylaşacağız. 

Para Politikası Kurulu olarak Kasım'dan önce analiz ve değerlendirmeler aldık. Bu çalışmalar sonucu ortaya çıkan veri seti ve buna dayalı olarak oluşan tahmin modeli PPK'nın dikkatine getirilmektedir. Özellikle döviz kuru oynaklıklarına bağlı yukarı yönlü bir hareketlenme olduğunu ifade etmiştik. Bu çerçevede Kasım ayı PPK kararını bu değerlendirmeler altında yaptık. Önümüzdeki süreçte de PPK yeni gelen verilerin işaret ettiği enflasyon eğilimlerini dikkate almak suretiyle politika duruşumuzu belirleyeceğiz. 2021 önemli bir yıl, enflasyonun hızlıca düşürülmesi ve yüzde 5 enflasyona varılması noktasında politika duruşumuzda sıkı bir yıl göstereceğiz. İhtiyatlı bir duruş sergilemesinin önemli olduğunu düşünüyoruz.  

Önümüzdeki süreçte Merkez Bankası sistemi fonlama ihtiyacını swap kanalı dahil devam edecek. İç talep kredi kanalı dahil olmak üzere daha ılımlı bir görünüm arz edecek. Fiyat istikrarını sağlama konusundaki kararlı tutum ve sıkı politika duruşu, fiyat istikrarı ve enflasyon düşüşü görev vatandaşlarımızın ters dolar ikamesi başlatmalarını bekliyoruz. Piyasada oluşacak döviz arzı, TCMB'nin döviz alımının önünü açacak. 2021'de Merkez Bankası bankalarla swap işlemine devam edecek.

Son dönemde Hükümetimiz tarafından yapılan açıklamalar, atılan adımlar, büyük ölçüde bizim ortaya koyduğumuz enflasyonla mücadele ve fiyat istikrarına büyük destek veriyor. TCMB'nin ortaya koyduğu duruş ile Cumhurbaşkanımızın meseleyi sahiplenmesi bizlere büyük güç veriyor.

 Merkez Bankası olarak fiyat gelişmelerini yakından izliyoruz. Merkez Bankası'nın teknik birimleri saha çalışmalarını yürütüyor. Ortaya çıkan sonuçlar ve bilgiler her PPK toplantısı öncesi dikkatine getiriliyor ve değerlendiriliyor. Politik bir değerlendirme yapmam doğru olmaz,  Merkez Bankası Başkanı olarak vazifem kanunda yer alan fiyat istikrarı amacıyla gece gündüz çalışmak. Günlerdir üzerinde çalıştığımız bir yaklaşımı paylaştık. TCMB'nin enflasyona bakışını, yaklaşımını, araçlarını hangi stratejik ölçütlerle kullanacağını paylaştık. Bu bizim yol haritamız, önümüzdeki dönemde alacağımız kararların temelini oluşturacak. Bizim açımızdan büyük bir sınav. Tahmin hedefine varmak amacıyla elimizdeki araçları kullanmak zorundayız, bu çerçevede yolumuza devam edeceğiz. İş odaklı bir yaklaşım olduğumu herkes bilir, bulunduğum bütün görevlerde rasyonel ve gerçekçi yaklaşımı hep kendime prensip edindim. Diğer tarafdan da bir işe girişmişsek, hedef koymuşsak burada herkesi inandırarak aynı hedefin içine alarak yolumuza yürümemiz gerektiğini biliyorum. Önümüzde önemli bir süreç var. Bu süreci en doğru şekilde sizlerle etkili bir şekilde doğru bir şekilde yürütme gayretinde olacağız.