T24 - 12 Haziran'da yapılan milletvekili seçiminin ardından oluşan 24. Dönem parlamentosu yarın TBMM'nin yeni başkanını seçecek. Yeni TBMM Başkanı bu görevi üstlenen 25. kişi olacak.
TBMM Genen Kurul, yarın saat 14.00'de yeni TBMM Başkanı'nı seçmek üzere toplanacak. Milletvekilleri TBMM Başkan adayları AKP Ankara Milletvekili Cemil Çiçek, MHP Antalya Milletvekili Tunca Toskay ve AKP Ankara Milletvekili Zelkif Kazdal için oy kullanacak.
Anayasa hükümlerine göre, TBMM Başkanı seçilebilmek için, yapılacak oylamaların ilk ikisinde adaylardan birinin üye tamsayısının üçte iki (367) çoğunluğunun oyunu alması gerekiyor. Bu çoğunluk sağlanamazsa yapılacak üçüncü turda seçilebilmek için üye tamsayısının salt çoğunluğu (276) aranacak. Üçüncü oylamada da gerekli çoğunluk sağlanamazsa, bu turda en çok oyu alan iki aday arasında dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan aday TBMM Başkanı seçilmiş olacak.
Meclis başkanları
TBMM Başkanlığını bugüne kadar 24 kişi üstlendi.
TBMM'nin ilk başkanı ve Cumhuriyet'in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ten bu yana görev yapan başkanlar arasında en uzun süre görevde kalan M. Abdülhalik Renda oldu. 1935 yılında ilk kez başkan seçilen Renda, 1946 yılına kadar kesintisiz olarak yeniden seçilerek 11 yıl görev yaptı. En kısa süre görev yapan TBMM Başkanı ise 2 ay 1 haftalık görevi ile İsmet Sezgin oldu.
En fazla TBMM Başkanı çıkartan il ise İstanbul oldu. Cumhuriyet tarihi boyunca seçim çevresi İstanbul olan 5 parlamenter TBMM Başkanlığı görevini üstlendi.
TBMM Başkanları, seçim çevreleri ve görev süreleri şöyle:
Mustafa Kemal ATATÜRK 24.04.1920-29.10.1923
Ali Fethi OKYAR 01.11.1923-22.11.1924
Kazım ÖZALP 26.11.1924-01.03.1935
M.Abdülhalik RENDA 01.03.1935-05.08.1946
Kazım KARABEKİR 05.08.1946-26.01.1948
Ali Fuat CEBESOY 30.01.1948-01.11.1948
M.Şükrü SARACOĞLU 01.11.1948-22.05.1950
Refik KORALTAN 22.05.1950-27.05.1960
Fuat SİRMEN 01.11.1961-10.10.1965
Ferruh BOZBEYLİ 22.10.1965-01.11.1970
Sabit Osman AVCI 26.11.1970-14.10.1973
Kemal GÜVEN 18.12.1973-05.06.1977
Cahit KARAKAŞ 17.11.1977-12.09.1980
Necmettin KARADUMAN 04.12.1983-29.11.1987
Yıldırım AKBULUT 24.12.1987-09.11.1989 . 20.05.1999-30.09.2000
İsmet Kaya ERDEM 21.11.1989-20.10.1991
Hüsamettin CİNDORUK 16.11.1991-01.10.1995
İsmet SEZGİN 17.10.1995-24.12.1995
Mustafa KALEMLİ 18.01.1996-30.09.1997
Hikmet ÇETİN 16.10.1997-18.05.1999
Ömer İZGİ 18.10.2000-14.11.2002
Bülent ARINÇ 19.11.2002-22.07.2007
Köksal TOPTAN 09.08.2007-09.08.2009
Mehmet Ali ŞAHİN 09.08.2009-28.06.2011
TBMM'de bu hafta
Meclis, yarın yeni TBMM Başkanını seçecek. TBMM'nin 24. Dönem birinci yasama yılının en önemli faaliyeti olan TBMM Başkanı ve Başkanlık Divanı için süreç işliyor. Geçen hafta yapılan yemin töreni ile çalışmalarına başlayan Meclis, bu hafta yeni TBMM Başkanı'nı seçecek. Başkan adaylığı için başvurular dün sona erdi. TBMM Başkanlığı için AK Parti Ankara Milletvekili Cemil Çiçek, MHP Antalya Milletvekili Tunca Toskay ve AK Parti Ankara Milletvekili Zelkif Kazdal aday oldu.
TBMM Genel Kurulu, yarın saat 14.00'te toplanarak Meclis Başkanı seçimi tamamlanıncaya kadar çalışmalarını sürdürecek. Genel Kurul öncesinde bazı siyasi partilerin grup toplantıları da yapılacak.
TBMM Başkanı seçilebilmek için, yapılacak oylamaların ilk ikisinde üye tamsayısının üçte ikisinin (367), üçüncü oylamada da üye tamsayısının salt çoğunluğun (276) oyunun alınması gerekiyor. Üçüncü oylamada da salt çoğunluk sağlanamazsa, bu turda en çok oyu alan iki aday arasında dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan aday başkan seçilmiş olacak.
Başkanlık divanı oluşacak
Meclis Başkanı seçiminden sonra Başkanlık Divanı oluşacak. Bunun için siyasi partiler, temsilleri oranında Başkanlık Divanı üyesi belirleyerek, başkanlığa sunacak. Partilerin belirlediği bu adaylar, daha sonra Genel Kurulun onayına sunulacak.
TBMM İçtüzüğü'ne göre, Başkanlık Divanı 1 başkan, 4 başkanvekili, 7 katip üye ve 3 idare amirinden oluşuyor. Ancak Danışma Kurulunun teklifi üzerine katip üye ve idare amirlerinin sayısı artırılabiliyor. 23. Dönem'de divanda 17 üye görev alıyordu. Bu dönem de Divanın aynı sayıda üyeden oluşmasına karar verilirse AKP'ye 10, CHP'ye 4, MHP'ye 2, BDP'ye ise 1 üyelik düşecek. Divan 16 kişiden oluşursa; AKP 10, CHP 4, MHP ve BDP birer üyeyle; 18 kişiden oluşursa AKP 11, CHP 4, MHP 2, BDP ise 1 üyeyle temsil edilecek.
61. Hükümet
TBMM Başkanı seçimi ve Başkanlık Divanı'nın oluşmasının ardından 61. Hükümet'in kuruluş ve güvenoyuna ilişkin süreç işleyecek.
Bakanlar Kurulunun belli olmasının ardından Hükümet programı TBMM Genel Kurulunda okunacak. Program okunduktan 2 tam gün geçtikten sonra görüşmeler gerçekleştirilecek. Görüşmelerin bitiminden 1 tam gün sonra ise güvenoylaması yapılacak.
