Koronavirüs salgını nedeniyle birçok sektörde üretim durma noktasına geldi. Salgın, tarımsal üretimi derinden etkiledi. Üreticiler, hükûmetin radilal önlemler almasını beklerken Tarım ve Orman Bakanlığı'nın başlattığı “Bitkisel Üretimin Geliştirilmesi” programına Ege Bölgesi'nin verimli ovalarının bulunduğu Aydın, Muğla, İzmir ve Denizli dahil edilmedi. Türkiye'deki tarımsal üretime yıllık yüzde 34 katkı yapan Ege Bölgesi'nde üretici zor durumda kaldı. Çiftçiler, belediye başkanları ve milletvekilleri duruma tepki göstererek 2021'de tarımsal kriz çıkabileceği konusunda uyarıda bulundular
"Gıda sorunu kapıda"
Cumhuriyet'ten Muhammed Özmen'in haberine göre Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, haziran ayından itibaren gıda sorunu yaşanabileceği uyarısında bulundu. Bakanlığın programına Aydın'ın da dahil edilmesi gerektiğini vurgulayan Çerçioğlu, çiftçiye tohum, ilaç, gübre ve mazot desteği verilmesi gerektiğini söyleyerek, "Özellikle işsiz kalan mevsimlik tarım işçileri ve hizmet sektöründe istihdam edilemeyen gençler tarımsal üretime yönlendirilmeli, bu tarlalar ekilmeli. Bu verimli topraklar bu mevsimde boş kalmamalı. Geçen yıl haziran ayında aldığımız domatesin kilosu 3-4 liraydı. Eğer bu topraklarda ekim olmazsa bu rakamlar büyük oranda artacak." dedi.
Salgın nedeniyle yaşadıkları zorlukları Cumhuriyet'e anlatan Aydın'ın Sultanhisar ilçesindeki çilek üreticileri ise, koronavirüs nedeniyle işlerinin bozulduğunu belirterek hükümetten, mevsimlik tarım işçileri ve ürünlerin transferi konusunda acil çözüm beklediklerini söylediler.
"Eğer çiftçi şu anda ürünü dikemezse milletimiz Ağustosta aç kalır"
CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, Bakanlığın hibe programına Muğla'nın dahil edilmemesine tepki gösteren Girgin, "Uygulanan tarım politikaları ve arkasından salgın nedeniyle çiftçi ‘bittim’ diye feryat ediyor. Muğla gibi tarımsal üretimin çok olduğu bir kente destek vermeyeceksiniz de nereye vereceksiniz? Şimdi bir de ekim zamanı geldi. Bunun ekmesi var, fidesi var, ilaçlaması var, mazotu var, gübresi ve işçiliği var. Eğer çiftçi şu anda ürünü dikemezse milletimiz Ağustosta aç kalır. Sadece bu yıl değil 2021 yılında da tarımdaki kriz elimizi ayağımızı bağlar. Bir yıldan az olmamak üzere çiftçinin kamu ve özel bankaları ile tarım kredi birliklerindeki borçları faizsiz olarak ertelenmeli” dedi. Girgin, ayrıca Seydikemer ve Fethiye ilçelerinde meydanı gelen fırtınada seraları zarar gören çiftçiler için acil yardım çağrısında bulundu.
"Destek sağlanmazsa çiftimizi kara günler bekliyor"
380 bin hektar ekilebilir tarım arazisi bulunan Denizli'de çiftçilerin bakanlık tarafından desteklenmemesini eleştiren CHP Denizli Milletvekili Teoman Sancar, "Başta buğday, arpa, mısır, nohut, ayçiçeği gibi tarım ürünlerinin üretildiği Denizli’nin tohum desteği dışında bırakılması düşündürücüdür. Koronavirüs salgınından etkilenen ilk illerden biri Denizli’dir. Denizli çiftçisi zaten son yıllarda perişandı, ektiği ürünleri ya zararına satabilmiş ya da elinde kalmıştır. Durum böyleyken Denizli’den onlarca küçük kente hibe desteği verilip Denizli’ye üvey evlat muamelesi yapılması vicdanları yaralamıştır. Umarım bir an önce bu konuda bir düzenleme yapılır ve çiftçimize bir nebze destek sağlanır, yoksa çiftimizi kara günler beklemektedir!”
Yerel yönetimler tarımı desteklemek için ne yapıyor?
Hükûmetin tarıma yönelik politikaları eleştiri alırken 3 büyükşehir belediyesinin bu alanda yaptığı çalışmaları incelendi
İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi, bünyesindeki Tarım Daire Başkanlığı'nın “yerelde kalkınma” hedefini ile tarımı destekleyen çalışmalar yapıyor. Kırsal kesimde gelir getirici faaliyetleri destekleyen Büyükşehir Belediyesi, kent genelinde fidan ve toğum destekleri ile tarımı, küçükbaş hayvan ve manda hibeleriyle de hayvancılığı destekleyen programlarını sürdürüyor. Belediye ayrıca kooperatifleşme çalışmalarına destek olmak amacıyla 'Halkın Bakkalı ve 'Üretici Pazarları' projeleri yürütüyor. Belediye, salgın döneminde gelirini kaybeden ailelere gönderdiği gıda kolilerine, yerel ürünler koyarak üreticiyi destekliyor.
Aydın: Aydın Büyükşehir Belediyesi, yerel tohumları koruma projesiyle üreticilere atalık tohum desteğinde bulunuyor. Proje kapsamında 26 farklı sebze ve meyvenin 180 çeşidinin tohumları üreticilere hibe ediliyor. Belediyenin 6 yıldır uyguladığı Ata Tohumları projesi kapsamında üretilen fideler 65 yaş üstü yurttaşlara ücretsiz dağıtılıyor. Yurttaşlar fideleri evlerinde saksılarda ya da bahçelerde yetiştirerek hem evden çalışma imkânı buluyor hem de yerel üretime katkı sağlıyor.
Kadın kooperatfleri başta olmak üzere desteklenen ürüteci ve kooperatiflerin ürünlerinin satışı için ise Halk Ege Et noktaları bulunuyor. Büyükşehir Belediyesi ayrıca 'Aile Tipi Koyunculuk' projesi ile küçükbaş hayvan hibe ederek sakız koyunu üreticiliğini destekliyor. Ayrıca önümüzdeki günlerde kurulacak 'Çiftçi Merkezi' ile Aydın tarımı ve hayvancılığı için deneme ve üretim sahası oluşturulacak.
Muğla: Muğla Büyükşehir Belediyesi 'tarlanıza geliyoruz' projesi ile zor günler yaşayan üreticilere destek oluyor. Köylünün ayağına giden belediye ekipleri, toprak analizinden tohum ekimine, ilaçlamadan ürün bakımına kadarki süreçte çiftçiyi destekliyor. Büyükşehir Belediyesi ayrıca, Türkiye'deki çam balı üretiminin yüzde 75’inin karşılandığı Muğla’da bal üretiminin artırılması amacıyla kooperatifleri bal dozajlama modülü, emniyet bandı ısı tüneli, polen kurutma makinesi, plastik palet ve krom çalışma tezgahı ile destekliyor.