Dünya

Suriye’de Türkiye-İsrail rekabeti | Ankara’nın Şam üzerindeki etkisi Tel Aviv’i endişelendirdi; İsrail'den Rus üslerinin kalması için ABD’ye baskı

05 Mart 2025 15:10

Güncelleme: 05 Mart 2025 16:58

Beşar Esad yönetimine son verilmesi sonrası Suriye’nin güneyine giren İsrail ordusu, bölgede geçici üsler kurarak alan genişletirken Şam'ın yeni yönetimi üzerinde Ankara'nın etkisi Tel Aviv yönetimini endişelendirdi. Güneyde kurulan Dürzi Özerk Yönetimi'ne aktif desteğini açıklayarak Şam'ı bölgede operasyon yapmaması konusunda uyaran İsrail yönetimi, ABD'nin yeni yönetimi üzerinde de etkisini hissettiriyor. Tel Aviv yönetiminin, Kuzeydoğu Suriye’de Kürtlere desteğini sürdürmesi ve ülkedeki Rus üslerinin faaliyetine devam etmesi için ABD’ye baskıyı arttırdığı bildirildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun “Orta Doğu’da sınırları değiştireceğiz” açıklaması sonrası İsrail ordusu, Arapça ve Farsça’dan sonra dijital medya platformlarından Türkçe yayına yapmaya başladı.

Suriye'nin güneyindeki Kuneytra, Dera ve Süveyda bölgesine girerek kalıcı üsler kuran ve bölgede operasyonlar yapan İsrail ordusu, Suriye topraklarındaki ilerleyişini sürdürüyor. İsrail güçleri, son olarak sonra keşif uçakları ve zırhlı savaş araçları ile Kuneytra kentinin kuzeyindeki Eyn El Nuriye beldesine girdi. Ordu güçleri, Kuneytra kırsalındaki Ruvehniye beldesine girmeden önce Golan sınırına yakın kesimlerdeki mayınları temizledi. Temizleme sırasında çok sayıda patlama yaşandı.

Dürzilere harekâta İsrail engeli

Dürziler tarafından ülkenin güneyinde özerklik ilanı sonrası İsrail Başbakanı Netanyahu’nun, yeni Suriye ordusunu bölgeye girmemesi konusunda tehdit etmesi sonrası, Bağdat yakınlarındaki Ceramana kentinde Dürzi silahlı güçleri ile ordu güçleri arasında geçtiğimiz hafta çatışmalar yaşandı. Çatışmalar devam ederken bölgede yeni Suriye ordusuna ait birçok merkez, İsrail savaş uçakları tarafından bombalandı. Bölgede Dürzi silahlı güçlerine yönelik operasyon için ordu güçlerini harekete geçiren Şam yönetimi, İsrail ordusunun saldırıyı genişletmesi endişesi nedeniyle bundan vazgeçerek bölgedeki Dürzi yönetimi ile anlaşma yoluna gitti.

Süveyda meydanına İsrail bayrağı çekildi

Bu gelişmeler sonrası Dürzilerin yaşadığı bölgeye İsrail tarafından “insanî yardım” denilerek yüklü araç konvoyları sevk edildi. Süveyda kentinin meydanındaki göndere İsrail bayrağı çekilmesi bölgede tansiyonu arttırdı. Bayrak daha sonra Şam yönetimine yakın kişiler tarafından indirilerek yakıldı.

Dürzi ve Kürtlere "dostlarımız” dedi

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’deki aktif faaliyetleri ve Ankara’nın Şam yönetimi üzerindeki etkisinden rahatsız olan İsrail yönetiminin, güneyde kalıcı üslerini genişletmesi yanı sıra Dürzi ve Kürtlere yönelik mesajlar vermesi dikkat çekiyor.

Son olarak Başbakan Netanyahu’nun, “Lübnan ve Suriye’de düşmanlarımızın daha fazla güçlenmesine izin vermeyeceğiz. Dostluk elini Dürzi ve Kürt dostlarımıza uzatacağız” açıklaması, Suriye sahasında Türkiye’nin elini zayıflatmaya yönelik hamle olarak değerlendirildi.

ABD’ye Suriye baskısı

Kuzeydoğu Suriye’ye son iki ay içinde silah, mühimmat ve araç gereç sevkiyatını arttıran ABD’ye, Rusya'nın Esad yönetimi döneminden kalma üslerinin ülkede kalması için İsrail tarafından baskı yapıldığı bildirildi. Reuters haber ajansı, İsrail’in, Rus üslerinin faaliyetlerine devam etmesinin Türkiye'nin ülkedeki artan etkisini dengeleme amaçlı olduğunu ileri sürdü.

Israel Hayom’un haberine göre, Gazze'deki savaş nedeniyle İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkiler kötüleşirken, Tel Aviv yönetimi Ankara'nın Suriye'nin yeni yönetimi üzerindeki etkisinden giderek daha fazla endişe duyuyor. Reuters’in, konuyla ilgili bilgi sahibi dört kaynağa dayandırdığı haberine göre, İsrail, ABD'ye Suriye’nin zayıf ve bölünmüş kalmasını sağlama konusunda baskı yapıyor. Bu kapsamda, Rusya'nın ülkedeki askerî üslerini korumasına izin verilmesi gerektiğini savunarak, Türkiye'nin ülkedeki artan etkisini dengelemeyi amaçlıyor.

Kaynaklara göre İsrailli yetkililer, Ankara’nın desteğiyle iktidara gelen İslamcı yöneticilerin İsrail sınırları için tehdit oluşturduğunu Washington’a iletti.

İsrail ordusundan Türkçe platform

İsrail Başbakanı Netanyahu'nun "Orta Doğu’da sınırları değiştirme" açıklaması, İsrail ordusunu harekete geçirdi. Bölge ülkelerindeki halklara doğrudan kendi dillerinden hitap eden basın sözcülerinin açıklamalarına yer veren İsrail'in yeni sosyal medya hesapları oluşturması da dikkat çekti. İsrail ordusu, Arapça ve Farsça’dan sonra şimdi de Türkçe yayına başladı. Yayınlar İsrail ordusunun, bölge ülkelerinde algıyı değiştirmek için Türkiye ve İran halkına sık sık seslenmeyi amaçlıyor. Bu kapsamda son olarak İsrail Savunma Kuvvetleri’nin resmi X hesabından Türkçe yayın yapılmaya başlandı. Yapılan tanıtıcı bilgilendirmede, platformun bölge ile ilgili gelişmeler hakkında “Güvenilir ve anlık güncellemeler sağlamak amacıyla” kullanıldığı ifade edildi.