Türkiye, Rusya ve İran'ın Kazakistan'ın başkenti Astana'da imzaladığı ve Suriye'de dört 'çatışmasızlık bölgesi' kurulmasını öngören muhtırada bölgelerin güvenliğinin garantör ülkeler tarafından sağlayacağı belirtiliyor. Rusya ayrıca bu bölgeler üzerinde ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyona ait uçakların uçamayacağını da söylüyor.
Anadolu Ajansı (AA) haberine göre muhtıra, çatışmasızlık bölgelerinin sınırları boyunca 'güvenlikli bölgeler' oluşturulması öngörülüyor ve bölgelerin idaresini, garantör ülkelerin birlikleri sağlayacak.
Görüşmelere katılan Suriye'deki silahlı muhalefetin temsilcileri ise, çatışmasızlık bölgeleri teklifini reddettiklerini duyurdu.
Muhalefeti temsilen Astana'daki görüşmelere katılan Osama Abu Zaid, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "Suriye'nin bölünmesine karşıyız" dedi. Osama Abu Zaid, İran'ın garantör olduğu bir anlaşmaya onay vermeyeceklerini de kaydetti.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada çatışmasızlık bölgeleri "Suriye'nin İdlib vilayetinin tamamı, Lazkiye, Halep ve Hama vilayetlerinin belli bölümleri, Humus vilayetinin belli bölümleri, Şam/Doğu Guta bölgesi ve Deraa ve Kuneytra vilayetlerinin belli bölümleri" olarak açıklandı.
AA'nın haberine göre, muhtırada aşağıdaki unsurlar yer alıyor:
Muhtırada, El Kaide ve IŞİD ile mücadelenin çatışmasızlık bölgelerinin "içinde ve dışında" süreceği de ifade edildi.
Rus haber ajansı TASS'ın haberine göre, çatışmasızlık bölgeleri ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonun savaş uçaklarına da kapalı olacak.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, TASS'a yaptığı açıklamada "Çatışmasızlık bölgelerinde havacılık faaliyetleri, özellikle de koalisyon güçlerinin, öngörülmüyor. Önceden bildirerek ya da bildirmeyerek" ifadelerini kullandı.
Temsilci "Koalisyon uçaklarının faaliyet gösterebileceği tek yer Irak Şam İslam Devleti'nin hedefleri" dedi.
Muhtıraya göre, garantör ülkeler muhtıranın imzalanmasından sonraki iki hafta içinde Ortak Çalışma Grubu kuracak. Ortak Çalışma Grubu'ndaki garantör ülkelerin temsilcileri çatışmasızlık bölgelerinin sınırlarını ve güvenlik bölgelerini belirleyecek.
Garantör ülkelerin, 4 Haziran'a kadar çatışmasızlık bölgeleri ile güvenlikli bölgelerin haritalarının hazırlığını tamamlayacağı da belirtildi.
Muhtıranın imzalanmasından önce bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye'de dört noktada çatışmasızlık bölgelerinin kurulacağını ve bunun başarılması halinde sorunun yüzde 50'sinin çözülmüş olacağını söylemişti.
