Sudan'da çatışmalar 6. gününde: Hartum'da mahsur kalan siviller yaşam savaşı veriyor
20 Nisan 2023 13:02
Sudan'da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki milis gücü arasındaki çatışmalar altıncı gününe girdi. Başkent Hartum'dan halen çıkamayan siviller, gıda sıkıntısı ve hastanelerin sağlık hizmeti veremez hale gelmesi yüzünden korku içinde.
Hartum'daki diplomatik kaynaklara göre çatışmalarda en az 270 kişi yaşamını yitirdi, binlerce kişi yaralandı, dün binlerce sivil yürüyerek Hartum'u terk etti.
Aynı Askeri Yönetim Konseyi içinde yer alan ordu komutanı ve ülkenin fiili devlet başkanı General Abdulfettah el-Burhan ile RSF milislerinin komutanı General Muhammed Hamdan Dagalo arasında aylardır süren gerginlik, 15 Nisan günü Hartum'da çatışmaya dönüşmüştü.
Sivillerin çatışma alanlarını terk etmesi ve muhtemel bir müzakere zemini yaratmak amacıyla girişilen ateşkes çabalarına rağmen dün gece Sudan'ın bir çok yerinden çatışma haberleri geldi.
Aslında dün TSİ 18.00 sularında insani amaçlı bir 24 saatlik ateşkes uygulanması kararlaştırılmıştı. Ancak bir önceki günkü gibi bu ateşkese de uyulmadı.
Kenya, Tanzanya, Almanya ve Japonya'nın da aralarında olduğu bir çok ülke Sudan'daki vatandaşlarını tahliye etmeye çabalıyor ama Hartum havaalanına uçak inişinin güvenli olup olmadığı belli değil.
Tanıkların anlattığına göre başkent Hartum'da elektrik ve su kesintileri yaşanıyor. Kenti çevresine bağlayan yollar ve köprüler bombalandığı için ilk aşamada kaçamayan sivillerin kentten çıkışı iyice zorlaştı.
Fransız haber ajansı AFP, Hartum'da kalan halkın sosyal medya üzerinden oluşturdukları haberleşme ağları sayesinde birbirlerine tavsiyelerde bulunduklarını ve dayanıştıklarını aktardı.
Ajansa göre 5 milyonu aşkın nüfusu olan Hartum'da WhatsApp grupları ve Twitter üzerinden ihtiyaç malzemeleri temin ediliyor, imkanlar ortak havuzlarda toplanıyor, sağlık çalışanları ilk yardım videoları yükleyerek yaygınlaştırıyor.
Bir doktor: 'Her an vurulma tehlikesiyle karşı karşıyayız'
Hartum'da hasta ve yaralılara yetişmeye çalışan Sudanlı doktorlardan biri BBC'ye, "her an vurulmayı bekliyoruz" dedi.
Adını vermeyeceğimiz bu doktor, çoğu çatışmalarda yaralanmış olan hastalara bakmak için koşullara rağmen gönüllü olarak görev yapıyor.
Kendisini çok çaresiz hissettiğini, insanların gözünün önünde birer birer öldüğünü görmenin çok zor olduğunu söylüyor.
Hastanede çalışanlardan da hastalardan da çatışmalardan seken kurşunlarla yaralananlar olmuş.
Artık o hastaneye geri dönmeyi düşünmüyor çünkü güvenli olmadığını söylüyor. Onnu yerine farklı bir sağlık merkezinde hastalara bakıyor.
Sudan Merkezi Doktorlar Komitesi adlı kuruluş, başkent Hartum'daki 59 hastaneden 39'unun çalışamaz durumda olduğunu açıkladı.
Ülkedeki insani krizin çok vahim olduğunun vurgulandığı açıklamada, "Çalışamaz duruma gelen hastenelerden 9'u bombalandı ve 16'sı zorla tahliye edildi" denildi.
Görüştüğümüz doktor, bu 16 hastanenin çatışmanın taraflarından milis güçlerince zorla tahliye edildiğini söyledi ama BBC olarak bunu şu ana kadar bağımsız kaynaklardan doğrulatamadık.
Bazı hala boşaltılmamış hastanelere gelince. Buralarda da hastalar temiz su ve yiyecek sıkıntısı ile karşı karşıya ama "güvenli bir koridor oluşturulamadığı, hastaları taşıyacak araçlar bulunmadığı ve benzin de bulunamadığı için" güvenli olmadığı halde tahliye edilemiyor.
BBC'ye konuşan doktor ayrıca tahliye edilmek zorunda kalınan hastanalerde çok sayıda cesedin de öylece bırakıldığını anlattı.
Bir başka doktor, Sudan Tabipler Birliği Koordinatörü Doktor Ahmed Abbas da BBC radyosuna konuştu ve durumun çok kötü olduğunu doğruladı.
Doktor Abbas, hala boşaltılmayan hastanelerde oksijen ve hayat kurtaran ilaçlarla ilgili sıkıntıların başladığını söyledi, uykusuz çalışan doktorların artık dayanamayacak noktaya geldiklerini anlattı.
Abbas, hastaların ayrıca kan bulunamaması, personel yokluğu, zamanında müdahale edilememesi gibi sebeplerle de hayatlarını kaybettiklerini söyledi.
Doktor Abbas ve adını vermeyeceğimiz Hartumlu doktor, BBC'ye bazı hastanelerin çatışan tarafların savaşçıları tarafından sığınak olarak kullanıldığını da anlattılar.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi dün Sudan'daki çatışmaların yol açtığı yıkımın "felaket" boyutlarda olduğunu açıklamıştı.
Örgütün Afrika sorumlusu Patrick Youssef, "Ambulanslar, sağlık personeli ve insani yardım örgütlerinin durumu değerlendirebilmek için hızla bölgeye girişi sağlanmalı" demişti.
Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir
