Sağlık Bakanlığı, kış aylarında artan, bilinçsiz soba yakımından kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerinin önüne geçmek amacıyla broşür ve CD'ler hazırladı.
Korbonmonoksit zehirlenmeleriyle ilgili Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı tarafından hazırlanan broşürler ve Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı'nca hazırlanan CD'ler ile sağlık personeli ve vatandaşların bilgilendirilmesi amaçlanıyor.
Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi (RSHM) Başkanı Doç. Dr. Mustafa Ertek, kış aylarında, Bursa ve çevresi başta olmak üzere, özellikle Marmara Bölgesi'nde lodostan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerine sık rastlandığınıbelirtti.
Bunun yanında, şofben ve odun-kömür sobalarının hatalı kullanımının yol açtığı zehirlenmelerle de çok karşılaşıldığını kaydeden Ertek, "Bunların önlenmesi için hazırlanan broşürler, birinci basamaktaki sağlık çalışanları ve halkımıza dağıtılacak" dedi.
Nasıl korunmalı ve belirtiler
RSHM'nin hazırladığı broşürlere göre, karbonmonoksit zehirlenmeleri çocuklar, yaşlılar, kalp ve akciğer hastaları, anemik hastalar ve hamileleri daha çok etkiliyor.
Akut karbonmonoksit zehirlenmeleri şu belirtileri veriyor:
-Şiddetli baş ağrısı,
-Güçsüzlük ve halsizlik,
-Baş dönmesi,
-Görme kaybı,
-Unutkanlık,
-Bulantı ve kusma,
-Göğüs ağrısı,
-Bayılma,
-Dikkat bozukluğu,
-Vücutta uyuşma.
Kronik zehirlenmelerde ise şu belirtiler ortaya çıkıyor:
-Şiddetli baş ağrısı,
-Bulantı ve kusma,
-Karın ağrısı,
-Halsizlik ve sersemlik hissi,
-Uyuşmalar,
-Göz kararması,
-Unutkanlık,
-Huzursuzluk,
-Denge bozukluğu.
Bu belirtilerin görülmesi halinde hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması tavsiye edilerek, sağlık kuruluşuna, zehirlenen kişiyle ilgili bilgilerin eksiksiz verilmesi gerektiği belirtildi.
Karbonmonoksit zehirlenmelerinden korunmak için de şu önlemleri almak gerekiyor:
-Evlerdeki ısıtma sistemlerinin ve bacaların her yıl bakımları mutlaka uzman kişilere düzenli olarak yaptırılmalıdır.
-Ev içi, garaj gibi kapalı alanlarda, bacasız ısıtma araçları kesinlikle kullanılmamalıdır.
-Banyo içinde şofben kesinlikle kullanılmamalıdır.
Lodosa dikkat
Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı'nca hazırlanan CD'lerde ise karbonmonoksit zehirlenmeleriyle ilgili bilgiler, bir senaryo eşliğinde oyunlaştırılarak anlatıldı.
Baca temizliğinin uzman kişilerce yapılmasının önemine işaret edilen görüntülerde, şu mesajlar verildi:
-Soba aşırı doldurulmamalı ve yatarken yakıt konulmamalıdır.
-Lodos esintisinin etkili olduğu sürece soba yakılmamalı, yanan soba mutlaka söndürülmelidir.
-Pişirme gereçleri ısınma amacıyla kullanılmamalıdır.
-Kapalı mekanlarda mangal yakılmamalıdır.
-Çalışan arabanın içinde uzun süre oturulmamalı, kapalı garajda araba tamiratı yapılmamalıdır.
-Turuncu veya sarı alev çıkaran soba kullanılmamalıdır.
-Zehirlenmelerde 112 acil ambulans 114 Zehir Danışma Merkezi aranmalıdır.
(AA)
