Erciyes Üniversitesi'nde (EÜ) kadınlar üzerinde yapılan bir araştırma, sigaranın erken menopoz ve kemik erimesine neden olduğunu, kanser gibi pek çok hastalığa yol açan serbest radikalleri artırdığını ortaya koydu.
EÜ Tıp Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Aysun Çetin, iki yılı aşkın süredir yürüttükleri klinik çalışmasında sigaranın kadınlar üzerindeki etkilerini araştırdıklarını bildirdi.
"Postmenopozal kadınlarda sigaranın yol açtığı kemik defektlerioksidatif hasar sonucu olabilir" başlıklı bilimsel çalışmalarının, uluslararası Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri dergisinde yayımlandığını ifade eden Çetin, bu araştırmada sigara içen (aktif içici) veya sigara dumanına maruz kalan (pasifiçici) menopoza girmiş 30 kadın ile sigara içmeyen ve sigara dumanına maruz kalmayan menopoza girmiş 30 kadın üzerinde klinik çalışma yaptıklarını belirtti.
Son yıllarda sıklıkla duyulan "serbest radikaller"in, insan vücudunun normal metabolik faaliyetleri sırasında ve radyasyon, alkol, sigara ile ağır metaller gibi pek çok dış kaynaklı etkenlerle oluşan moleküller olduğunu dile getiren Çetin, şu bilgileri verdi:
"Serbest radikallerin hücrede aşırı miktarda oluşması ve hücreye zarar vermesi, 'oksidatif stres' olarak tanımlanmaktadır. Serbest radikaller, DNA zincirinde kırılmalara neden olarak kanser oluşumunu, hücresel yaşlanma ve hücre ölümüne kadar giden süreçleri başlatıp, ilerletebilmektedir. Normalde vücutta serbest radikallerin oluşum hızı ile serbest radikallerle savaşan antioksidan savunma sistemleri denge halindedir.
Eğer bu denge serbest radikal yönüne bozulursa kanser dahil pek çok hastalık gözlenebilir. Yaptığımız bu çalışma sonunda sigara içen veya sigaraya maruz kalan kadınlarda, serbest radikal düzeylerinin daha yüksek olduğunu bulduk. Buna göre, sigaranın kanser dahil pek çok hastalığın temelinde yer alan serbest radikalleri aşırı derecede artırdığını tespit ettik."
Erken menopoz
Araştırmaya dahil ettikleri 60 kadının vücudundaki serbest radikal ve antioksidan düzeylerini ölçtüklerini ifade eden Çetin, sigara içen veya sigaraya maruz kalan kadınların daha erken menopoza girdiğini belirlediklerini kaydetti.
Bu araştırmada, özellikle yaşlılık döneminde çok görülen kemik erimesi (osteoporoz) hastalığının artmasında sigaranın etken olduğunun ortaya çıktığını belirlediklerini vurgulayan Çetin, "50 yaş üzeri her iki kadından biri ve her sekiz erkekten biri kemik erimesine bağlı kırık vakasına maruz kalmaktadır. Araştırmamıza göre, kemik erimesi hastalığının görülme riski sigara içenlerde yüzde 50'den yüzde 80-90'lara çıkmaktadır. Yaptığımız çalışmada sigara içen veya sigaraya maruz kalan kadınlarda serbest radikal düzeylerinin daha yüksek olduğunu bulduk. Yine bu grupta kemik erimesinin daha fazla olduğunu tespit ettik" dedi.
Çetin, "Sigara içen veya sigaraya maruz kalanlarda kemik erimesi sıklığının ve şiddetinin fazla olmasının nedeninin sigara kaynaklı serbest radikaller olduğu sonucuna vardık. Kemik kaybını önlemek ve buna bağlı kırık riskini azaltmak için yeterli kalsiyum ve D vitamini alınmasını, düzenli egzersiz yapılmasını ve kesinlikle sigara içilmemesini tavsiye ediyoruz. Diğer taraftan menopoza girmek de kemik erimesi hastalığı için en önemli risk faktörüdür. Sigara içilmesi veya sigaraya maruz kalınması durumunda ise menopoza girme yaşı 5-6 yıl daha erken olmaktadır. " dedi.
Sigaranın kadınlarda daha fazla zararlı olduğu yönünde son zamanlarda bilimsel veriler elde edildiğini de anımsatan Çetin, doğum kontrol hapı kullanan kadınlar arasında sigara içenlerin, içmeyenlere göre kalp krizi geçirme riskinin10 kat fazla olduğunu, sigara içen kadınların, erkeklere oranla akciğer kanserine yakalanma risklerinin üç kat fazla olduğunu söyledi.
(AA)
