Gündem
BBC Türkçe

Seçim 2018: Hatay'da liste tartışmaları sonrası CHP'den HDP'ye oy kayabilir

Sol ve sosyalist hareketlerin güçlü olduğu Hatay'da son seçimlerde hep AKP birinci çıktı. 24 Haziran'da ise CHP'de yaşanan liste tartışmalarından ötürü bazı oyların HDP'ye kayması ve bu partinin bir milletvekili çıkarması bekleniyor. Kendilerini "üvey evl

21 Haziran 2018 18:12

Farklı inançların ve toplulukların beraber yan yana huzurla yaşadığı bir kent Hatay.

Şehirdeki herkes Hatay'da barış içinde ve rahat yaşadıklarından gururla bahsediyor.

Etnik ya da dini azınlıklarla sohbet ettiğiniz zaman Türkiye'nin geri kalanına kıyasla Hatay'da yaşamalarının daha kolay olduğunu dile getirdiklerini duyuyorsunuz.

Suriye'deki savaş ise son yıllarda bu tabloyu bozan bir etmen olmuş.

Yanı başlarında yaşanan savaş ve Suriye'den gelen göçmen akını sosyal ve ekonomik olarak sorunların ortaya çıkmasına yol açmış.

Hatay'da Ermeniler, Hristiyanlar, Aleviler, Museviler, Araplar ve başka birçok topluluk beraber yaşıyor.

1 Kasım 2015'teki seçimlerde AKP yüzde 43,2, CHP yüzde 36,1, MHP yüzde 12,3, HDP ise yüzde 6,8 oranında oy aldı. AKP 5, CHP 4, MHP'nin ise 1 milletvekili çıkardı.

7 Haziran 2015'teki seçimde AKP ve CHP'nin oy oranları birbirine çok daha yakındı. Bu seçimlerde AKP yüzde 37,8, CHP ise yüzde 36,1 oranında oy almıştı.

Bu seçimde Hatay'dan bir milletvekili daha çıkacak.

24 Haziran'a dair yürütülen en büyük tartışma ise HDP'nin bu sefer şehirden bir milletvekili çıkarıp çıkaramayacağına dair.

Özellikle CHP'nin etkin olduğu ilçelerde ve köylerde HDP'ye oy kayışlarının yaşanabileceği belirtiliyor.

Seçmen sayısı açısından en büyük ilçeler Antakya ve İskenderun'da AKP hakim.

Üçüncü büyük ilçe Defne'de ise CHP'nin oy oranı yüzde 77,9.

Hatay'da CHP'nin oy kaybedebileceğine dair iddiaların temelinde liste tartışmaları yer alıyor.

CHP'nin milletvekili aday listesi Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) teslim edilmeden önce ortaya çıkmış, ancak daha sonra listenin tamamen değiştirildiği görülmüştü.

Hatay'da yaptığımız sohbetler sırasında ve basına da yansıdığı kadarıyla listenin değişmesinde Hatay'ın CHP'li Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş önemli rol oynadı.

Eskiden AKP'liyken daha sonra CHP'ye geçen Savaş'ın destekçilerinin açıklanan ilk listeyi protesto etmek için CHP il teşkilatının önüne gittiği anlatılıyor.

Bunun üzerine Savaş'ın beraber çalışmak istediği isimlerin konmasıyla listenin değiştirildiği belirtiliyor.

Hatta ilk aday listesinde adı yer almayan ancak yapılan değişiklikle 6. sıradan milletvekili adayı gösterilen Hasan Ramiz Parlar, adaylıktan çekildiğini açıklamıştı.

Bu yüzden CHP'ye yönelik bir küskünlük olduğu, bunun da HDP'nin lehine işleyeceği konuşuluyor.

Ancak Belediye Başkanı Savaş'ın icraatlarının CHP'ye köylerden oy gelmesini sağlayacağı yapılan tespitler arasında.

Akdeniz'in diğer CHP'li köylerinde gözlemlediğimiz gibi Hatay'da da ailelerden gidecek oylar "gençler HDP'ye, büyükler CHP'ye" şeklinde bölünebilir.

HDP'nin Hatay'dan birinci sıra adayı olan Barış Atay Mengüllüoğlu'nun gençleri cezbetmesi bekleniyor.

Ancak kimileri de Atay'ın Hatay'ı örgütleyecek nitelikte bir aday olmadığı kanısında.

Hatay'da Kürtler daha çok Dörtyol ilçesinde yaşıyor.

Dörtyol'da Kasım 2015 seçimlerinde AKP yüzde 42,6 ile birinci parti çıkmış, HDP ise yüzde 9,4'te kalmıştı.

O yüzden HDP'nin Hatay'dan bir milletvekili çıkarabilmesi için AKP tabanına da seslenmesi gerekiyor.

Sol ve sosyalist hareketlerin tarihi olarak güçlü olduğu Hatay'da son yıllarda hakimiyetin AKP'nin eline geçmiş olması solcu kitlelerin en büyük tartışma konusu.

Hatay'dan çıkan oyların soldan uzaklaşmasında AKP'nin köylerde ve mahallelerde etkin bir şekilde çalışması gösteriliyor.

Aynı zamanda sosyal yardım alan çok sayıda kişinin sandıkta AKP'den yana tavır gösterdiği aktarılıyor.

AKP'nin dayanışma ve paylaşmayı öne çıkardığı da ayrıca vurgulanıyor.

Hataylılar, solcu geçmişinin Hatay'ı "üvey evlat" kategorisine soktuğu kanısında.

Bu yüzden Hatay'a yatırım yapılmadığı ve şehirde yeni istihdam alanlarının açılmadığı görüşü hakim.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2017 verilerine göre Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye şehirlerinin yer aldığı bölgede işsizlik oranı yüzde 11,5.

Bu oran 2016'da ise yüzde 14,4 şeklindeydi.

TÜİK'e göre Hatay'ın ekonomik hayatına hakim sektörler ise ticaret, tarım, sanayi, ulaştırma (nakliyecilik) ve inşaat sanayi.

Hatay'ın Antakya ilçesindeki en işlek caddelerden Kurtuluş Caddesi'nde çok sayıda kişi, "Eskiden bu cadde cıvıl cıvıl olurdu. İnsanlar ekonomik olarak zorda, kimse evinden çıkmıyor" yorumunda bulunuyor.

Bir bankta iki esnaf arkadaş oturuyor.

Siyaset ile ilgili yürüttükleri tartışma Türkiye'de konuşulanların bir özeti gibi.

Hüseyin Zobu, eskiden AKP'ye oy verdiğini ama artık CHP'ye oy vereceğini söylüyor.

Zobu'nun bu kararında en çok rol oynayan etken ise ekonomi.

"Dolar işleri çok etkiledi. Paramızın değeri düştüğü ekonomik olarak çok zorlanıyoruz. Kiralar da çok yüksek. 2018'de işler daha iyiye gidecekken daha kötü oluyorsa demek ki başarısızlık var. Eskiden AKP için çalıştım bile; ancak İnce'ye oy vermeyi düşünüyorum" diyen Zobu, esnafın çok yüksek oranda kredi borcu olduğunu söylüyor.

Zobu'nun arkadaşı Tolgahan Öndaş'ın oyu ise MHP'ye.

Öndaş, Devlet Bahçeli'nin 15 Temmuz'da gösterdiği duruşun ülkenin bekası için takdire şayan olduğunu düşünüyor.

Erdoğan'ın iyi bir lider olduğunu söyleyen Öndaş'a göre Meral Akşener popülist bir isim, İYİ Parti ise Hatay'da başarılı bir performans gösteremeyecek.

Öndaş, rahat bir şekilde yaşadıklarını ve OHAL'in hayatlarını etkilemediğini sözlerine ekliyor.

İYİ Parti'nin ve Saadet Partisi'nin Hatay'da nasıl bir performans sergileyeceği de merak edilenler arasında. İYİ Parti'nin özellikle Samandağ'dan oy alması bekleniyor.

Samandağ'da Kasım 2015 seçimlerinde CHP yüzde 71,5 oranında oy almış, HDP ise yüzde 19,5 oy oranıyla ikinci parti olmuştu.

AKP'nin oy oranı ise yüzde 6'da kalmıştı.

Samandağ'daki oyların hem HDP'ye hem de İYİ Parti'ye kayması bekleniyor.

İYİ Parti lideri Meral Akşener, Sözcü gazetesine verdiği röportajda Samandağ'da gördüğü ilgiden dolayı neredeyse ağlayacağını söylemişti.

Eskinin merkez sağ olarak nitelendirilen partilerinden İYİ Parti'ye geçişlerin olduğu, ancak seçmenlerin korktuklarından bunu dile getirmediği öne sürülüyor.

Hatay'ın köylerinde ise özellikle tarımda yaşanan sıkıntılardan ötürü dışarı yüksek oranda göç verildiğini görüyoruz.

Köylerde en çok yaşlılar ve emekliler kalmış.

Eskiden Hatay'ın üçte biri Hristiyan, üçte biri Alevi ve üçte biri Sünni'ymiş ancak bugün özellikle yurt dışına yaşanan göçlerle şehirde toplam 3-4 bin Hristiyan kalmış.

Hatay'da eskiden çoğunluk olmasına rağmen artık azınlık kalan topluluklarla konuştuğumuzda, korktukları ve hedef olmak istemedikleri için "Memnunuz" demeyi tercih ettiklerini öğreniyoruz.

"Türkiye'de farklılıkların zenginleşmesine izin vermezler" diyen azınlıkların yaşadığı köylerde oylar genellikle partilere eşit şekilde bölüştürülüyor.

Hataylıların genel olarak 24 Haziran'dan en büyük beklentisi ise seçim sonuçlarının şehrin huzurunu bozmaması ve ekonomik alanda yeni fırsatların ortaya çıkmasını sağlaması.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir