Depremden sonra başlayan, “Kader mi, ihmal mi, kaçınılmaz sonuç mu?” tartışmaları sürerken, savcılıklardan çarpıcı yorumlar gelmeye başladı. Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra harekete geçen savcılıklar, suç tasniflerini de yapmaya başladı. Depremde yaptığı bina yıkılan müteahhitler hakkındaki tutuklama sevk müzekkerelerinde, suç, zamanaşımı süresi 15 yıl olan, “bilinçli taksir” olarak tanımlandı. Yaptığı binayla ilgili yapılan resmi uyarıları farklı biçimlerde aşan, mühür kıran, mührün açılması için göstermelik tedbirler alanlarla ilgili olarak da, “olası kast” hükümlerinin uygulanacağı belirtildi. Bu durumda, müteahhitler ve diğer sorumluların cinayet suçlarıyla ilgili hükümlerden yargılanması söz konusu olacak. Müzekkerelerde, suç tanımı yapılırken, “Deprem kuşağında olan kentte, mevzuata ve yapı tekniğine aykırı şekildeki eyleminin sonuçlarını öngördüğü, zira asıl riski depremin kendisinin değil, güvensiz yapıların oluşturduğunun herkes tarafından bilindiği, buna rağmen mevzuata ve yapı tekniğine aykırı davranarak eylemini gerçekleştirdiği...” yorumunun yapıldığı ortaya çıktı.
Depremden sonra yaşananların kader mi, asrın felaketi karşısında kaçınılmaz sonuç mu yoksa ihmalden kaynaklı cinayet mi olduğu tartışmaları yaşanmaya başladı.
Bölgede görev yapan savcılıkların ise bu konuda, suç tasnifi yaparken çarpıcı yorumlar yaptığı ortaya çıktı.
Kahramanmaraş Savcılığı’nın kullandığı tutuklama müzekkerelerinde, depremde yıkılan binalar için, “Deprem değil, bina öldürür” yorumu yapıldı.
Müzekkerelerde, “Deprem kuşağında olan kentte, mevzuata ve yapı tekniğine aykırı şekildeki eyleminin sonuçlarını öngördüğü, zira asıl riski depremin kendisinin değil, güvensiz yapıların oluşturduğunun herkes tarafından bilindiği, buna rağmen mevzuata ve yapı tekniğine aykırı davranarak eylemini gerçekleştirdiği...” ifadesinin kullanıldığı anlaşıldı. Farklı kentlerin savcılıklarının müzekkerelerinde de benzer ifadelerin kullanıldığı öğrenildi.
Olası kast ya da bilinçli taksir
Savcılıkların, soruşturmalarda, zamanaşımı konusunda Yargıtay Ceza Genel Kurulu, “Zamanaşımı süresi bina yapıldığı tarihten değil, depremin olduğu tarihten başlar” yorumunu esas aldıkları da öğrenildi.
Suç tasnifi yapılırken, zamanaşımı süresi 15 yıl olan bilinçli taksirle yaralama ve ölüme sebebiyet maddesinin esas alındığı ifade edildi.
Uyarıya ve işlemlere rağmen yetkilileri mühür kırarak, mührün açılması için göstermelik tedbir alarak yanıltanlar hakkında ise olası kast hükümlerinin uygulanacağı bildirildi. Olası kast, örneğin öldürme suçlarında uygulandığında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesini öngörüyor. Bu kapsama kimlerin girdiği ise incelemelerden sonra belirlenecek.
