Yaşam

Sarıkamış şehitlerine karlı anma

Sarıkamış Harekâtı'nın 94. yıl dönümü için Kars'ta üniversiteli öğrenciler kardan şehit heykelleri yaptı.

28 Aralık 2008 02:00

90 bin askerimizin soğuktan donarak hayatını kaybettiği Sarıkamış Harekatı'nın 94. yıl dönümü dolayısıyla Kars'ta üniversiteli öğrenciler tarafından kardan şehit heykelleri yapıldı

Kars'ın Sarıkamış ilçesindeki Bayraktepe Kayak Merkezi'nde Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü öğrencileri ve öğretim üyeleri tarafından yapılan heykellerin açılışını yapan Devlet Bakanı Mehmet Aydın ve beraberindekiler, anıta karanfil bıraktı.

Bakan Aydın, açılışın ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, babası ile babasının yeğeninin Sarıkamış Harekâtı'na katıldığını söyledi.  Harekâtında babasının sıhhiye eri olarak görev yaptığını ifade eden Aydın, ''Babam Allah ömür verdiği için yaşamış ama yeğeni farklı bir kolordudaydı ve ondan hiç haber çıkmadı. Demek ki şehit olmuş'' dedi.

Çocukluğunda babasından hep harekatı dinlediğini belirten Bakan Aydın, şöyle konuştu:
''Hep Sarıkamış'a gelmeyi arzu ediyordum. Çocukluğumda hep Allahuekber Dağları, Soğanlı köyü, Sarıkamış'ta olanları dinleyerek büyüdüm. Millet olarak hayatımız, tarihimiz acıyla geçmiş. Allah kaderimizi böyle çizmiş. Hep mücadele etmek durumunda olan tarihin çocukları olmuşuz ama şanla, şerefle yaşamışız. Bizimle savaşanların canlısına da ölüsüne de saygı göstermişiz. Bunun en güzel örneği Çanakkale'dir. Çanakkale Yeni Zelandalıların, Avustralyalıların da geldiği ziyaret yeridir. Babam Rus askerlerinin ölüleriyle karşılaştıklarında nasıl davrandıklarını, askerlerin parmaklarındaki yüzüklere zarar gelmesin diye koruduklarını anlatırdı. Büyük bir tarihin, büyük bir medeniyetin insanlarıyız. Burada büyük bir strateji var ama sonu iyi gelmedi. Bunu böyle görmek lazım. Tarihimiz neyse öyle görmemiz gerekir. Balkan Savaşı'ndan yeni çıkıp toparlanmadan, gerekli eğitimi almadan savaşa gitmişler.''

Şehit ve gaziler sayesinde vatanın, kültürün ve medeniyetin muhafaza ve inşa edildiğini bildiren Bakan Aydın, ''Çok şükür birlik ve beraberlik içinde bir vatanımız var. Çanakkale'den Dumlupınar'a oradan Sarıkamış'a gelinceye kadar memleketimizin her tarafı şehitlerimizin kanı ile bize emanet edilmiştir'' diye konuştu. Emanet edilen vatanı birlik ve beraberlik içinde daha iyi günlere götürmek gerektiğini vurgulayan Aydın, ''Bugün Kars'a gelişimizi düşünüyorum, bir de o dönemde askerlerin sevkiyatını düşünüyorum. İki ayrı dünya gibi. Şehitlerimizi rahmetle anıyorum. Vatanın birliği, beraberliği, huzuru için hepimiz duacıyız. Hepimiz elimizden gelen gayreti göstereceğiz, göstermeye devam ediyoruz'' dedi.

Ayağımızı kara basarsak...

Sarıkamış şehitlerini anma etkinliklerinin daha görkemli düzenlenmesi için çalışmaların sürdürüldüğünü kaydeden Bakan Aydın, şöyle konuştu:
''Birkaç senedir çok daha büyük bir canlılıkla anma törenlerini icra ediyoruz. Şimdi çevre ve meydan düzenlemesi, altyapı denilen şeyin yapılması gerekiyor. Kültür ve Turizm Bakanı ile görüştüm. Çalışmalarla ilgili resmi işlemler tamamlanmış. İhale işlerine gidilecek. Daha sonra da yavaş yavaş Çanakkale'yi andırır düzenlemelerin yapılması gerekir. Doğumuz ve batımızı uç uca getirirsek şehitlerimiz yan yana geliyor. Dumlupınar'ı, Çanakkale'yi, Sarıkamış'ı birlikte anmamız gerekiyor. Buradaki çocuklar artık Çanakkale'ye, Ankara'ya meclise gönderiliyor. Oradan da buraya çocuklar getiriliyor. Bunu çok sık yapmalıyız. Eğitim ve öğretim programının ana bölümünü bu oluşturmalı. Yaşayarak öğrenmemiz gerekir. Kitaplardan okumanın yanı sıra burada ayağımızı kara basarsak o zaman soğukta donanları anlarız.''

Öte yandan, Bakan Aydın'ın makam aracı, Bayraktepe Kayak Merkezi'ndeki Toprak Otel'in önünde kara saplandı. Aracın hareket etmemesi üzerine, Bakan Aydın ve Kars Valisi Mehmet Ufuk Erden, kardan heykellerin açılışının yapılacağı alana kadar yürüdü.

Kardan şehit heykelleri

Kardan heykeller, Atatürk üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinde görevli 4 öğretim üyesi ile 15 öğrenci tarafından yapıldı. Harekat sırasında donan askerlerin anlatıldığı heykellerin yapımı için yaklaşık 100 metreküp kar kullanıldı.

Yapımı 2 gün süren heykellerin eriyene kadar kayak merkezinde sergileneceği bildirildi.

"Karaltı hayatlar: Sarıkamış" internette


Kars Valiliği ve 360 TR Multimedya Grubu'nun hazırladığı proje ile 1914'te 90 bin askerin şehit olduğu Sarıkamış Harekâtı'nın yaşandığı cephe ve şehitlik, 3 boyutlu panoramik fotoğraf teknolojisi ile internet ortamına taşındığı bildirildi.

Kars Valisi Mehmet Ufuk Erdem, ''Karaltı hayatlar: Sarıkamış'' projesiyle ilgili yaptığı yazılı açıklamada, Sarıkamış'ı vatan topraklarına katmak için başlayan harekâtta canlarını vatanı için feda eden şehitlerin aziz hatıralarını canlı tutmayı amaçladıklarını belirtti.

Sarıkamış Harekâtı esnasındaki ağır coğrafi şartları görme şansı bulunmayanların, 3 boyutlu panoramik fotoğraflar sayesinde sanki oradaymış gibi gezme imkânı bulacağını ifade eden Erdem, şöyle devam etti: ''Şehitlerimizin hangi zor şartlar altında canlarını bu ülke için feda ettiklerini hissedebilecekleri 'Kar/altı hayatlar: Sarıkamış' projesi, askeri bir harekâtın sonuçlarını yeni zamanlara taşıması, hissettirmesi anlamında, kendi alanında bir ilk olma özelliği taşıyor.''

Proje yönetmeninin dedesi de Sarıkamış'ta şehit düşmüş

Proje yönetmeni İmdat Demir de yaptığı açıklamada, ''Dedesini bu harekâtta kaybetmiş birisi olarak projeyi çalışırken o trajediyi hissetmeye çalıştım. Kar, ilk kez kapkara bir şey olarak geldi gözümün önüne. 'Karaltı hayatlar: Sarıkamış' anlayışı bu duygudan çıktı'' dedi.

Bu çalışmanın bir çağrı projesi olduğunu ve herkesin bu yaşanmışlığa odaklanması gerektiğini anlatan Demir, şunları dile getirdi:
''Sarıkamış, strateji yoksunu bir paşanın rejisörlüğünde vatan evlatlarının sürüldüğü bir kıyamet sahnesidir. Tek sağ kalanı vardır: Enver Paşa. Bugün Moskova'daki askeri müzede sergilenen bir Rus komutanın satırları aslında her şeyi ifade etmektedir: 'Allahüekber Dağları'ndaki Türk müfrezesini esir alamadım. Bizden çok evvel Allah'larına teslim olmuşlardı.' Dolayısıyla hepimizin bir parçamızı kaybettiğimiz bu harekât, popüler kültürün baskın unutturuculuğu altında unutulmuştur. İşte bu proje ile savaşın geçtiği koşulları, cepheyi bir nebze olsun anlatmayı denedik. Bununla genç nesiller üzerine internetin rolünü de kullanarak farkındalık yaratmak istedik.''