Rakıya yapılan zamlar ve yüksek ÖTV’nin etkisiyle 2000 yılında 80 milyon litre olan rakı tüketimi, 2012’de 44 milyon litreye geriledi. 2004’te 28 milyon litre olan şarap tüketimi ise yüzde 98 artış göstererek 56 milyon litreye ulaştı.
Milliyet gazetesinden Fehim Genç’in haberine göre, gençlerin rakı ve şarap yerine kokteyl tercih etmesi, votka üretimi ve ithalatını patlattı.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre, votka üretimi 9 yılda yüzde 187 artış göstererek, 4 milyon litreden 12 milyon litreye çıkarken, ithalatı da 1.7 milyon litreden 3 milyon litreye ulaştı. 15 milyon litrelik votka tüketimi, 44 milyon litrelik rakı tüketiminin 3’te birine ulaştı.
Milli içki olamadı
Rakıya en büyük darbe ise Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) geldi. Rakı “milli içki” olarak tescil edilmediği için, Avrupa Birliği’yle mevzuat uyumu kapsamında 2009’dan itibaren Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) artırıldı. Diğer ülkeler tarafından “milli içki” olarak tescil ettirilen viski ve votkada ÖTV indirimine gidilince, bu içkilerin fiyatı rakıya göre daha uygun hale geldi.
Aynı sorun “uzo”da da yaşanmış, Yunanistan yüksek ÖTV’den kurtulmak için uzoyu Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) “milli içki” olarak tescil ettirmişti. Avrupa Adalet Divanı’nın da kararından sonra Avrupa Birliği, uzoya düşük oranlı ÖTV’yi kabul etmişti.
Bir darbe de viskiden
Rakı tüketimi ÖTV zammının etkisiyle düşerken, viski tüketiminde 2004’ten 2012’ye yüzde 141’lik artış oldu. Viski ithalatı aynı dönemde 1.8 milyon litreden, 4.5 milyon litreye çıktı.
Bira üretim ve tüketimi istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor. 2004’te 812 milyon litre bira üretilirken, 2012’de üretim 995 milyon litreye ulaştı. 3 milyon litrelik ithalat da eklenince bira pazarı 998 milyon litreye çıktı.
Mohito ‘rom’u uçurdu
Kokteylli içkiler, Türk tüketicisi tarafından az tanınan romun tüketimini de yükseltti.
Mohito ve diğer kokteyllerde kullanılan rom tüketimi 2004’te 48 bin litre iken, 2012’de 548 bin tona çıktı. Aynı dönemde likör tüketimi de 884 bin litreden, 1 milyon 832 bin litreye yükseldi.
Pazar yüzde 25 büyüdü
Rakı, bira, şarap, cin, votka, viski, likör ve diğer alkollü içkilerin toplam pazarı 2004’ten 2012’ye yüzde 25.5 arttı. 2004’te 897 milyon litre olan toplam alkollü içki pazarı, 2012’de 1 milyar 127 milyon litreye ulaştı.
Türkiye'de bu yılın ilk 6 ayında içilen sigara miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 azalarak 41 milyar 779 milyon adede geriledi.
Tütün ürünü kullanan 10 kişiden 6’sı sigarayı bırakmayı düşünüyor. Tütün ürününü bir ay içinde bırakmayı düşünenlerin oranı yüzde 12,9, 12 ay içinde bırakmayı planlayanların oranı ise yüzde 35,4 olarak belirlendi.
