Kültür-Sanat

'Roman bitti mi yoksa varlığını sürdürüyor mu?'

Amerika’da kurgusal olmayan bir kitapla edebiyat ödülü alan gazeteci Barbara Demick, ‘Roman öldü mü’ tartışmasını alevlendirdi. Bazı eleştirmenler, kurgunun müzeye kald

05 Temmuz 2010 03:00

T24- Birleşik Devletler’deki eleştirmenler, ikiye bölündü. Safları belirleyen ana kriter ise roman. Roman bitti mi yoksa tüm gücüyle varlığını sürdürüyor mu?


Taraf gazetesinde yer alan habere göre, tartışma, Lee Siegel’ın New York Observer için yazdığı bir makeleyle başladı. Siegel makelesinde, Amerikan toplumunun artık roman hakkında konuşmadığını ve romanlarında canlılığını yitirdiğini yazdı. Amerikalı eleştirmenin kurguyu müzeye kaldırılması gereken bir tür olarak yorumlaması da tartışmayı alevlendirdi.


Amerikalı gazeteci Barbara Demick’in gerçeklere dayalı Nothing to Envy romanıyla Samuel Johnson Ödülü’ne değer görülmesi de Siegel’ın eleştiri dozunu arttırmasına sebebiyet verirken, New Yorker’ın yayımladığı 40 yaşın altındaki 20 yazar listesi de tartışmaya tuz biber ekti. Siegel’ın eleştirilerine sessiz kalmayan edebiyatçılar, Siegel’ın bu saldırgan tezini rakip yayınlara ve eleştirmenlere saldırmak için kullandığını ileri sürdüler. Yazar Geoff Dyer, sorunun romandan ziyade, kurgu edebiyatı alanındaki boşluktan kaynaklandığını ifade etti. Londra’da bulunan Conongate Yayınevi’nin başındaki isim Jamie Byng, Siegel’ın düşüncesinin akıl dışı olduğunu söyledi. Siegel’ın eleştirilerine gelen en ilginç cevap ise internet üzerinden yayımlanan Huffington Post’ta yer aldı. Huffington Post, ardından ağıt yakmamız gereken şeyin roman değil, edebiyat olduğunu iddia etti.


Tartışmanın ortasındaki bir diğer isim ise New York Times yazarı James Wood. Siegel, Wood’un tartışmaya dahil olmasıyla biraz da elini kuvvetlendirdi aslında. Çünkü Wood’un eleştirmen olarak önemi ve şöhreti yadsınamaz. Bu örneklerin dışında, bir zamanlar roman kendini periodik olarak yeniler yorumu yapan eleştirmen Frank Kermode ise, “Jane Austen, Laurenece Sterne ve JD Salinger gibi yazarlar, romanın sonunu gördükleri için anti-roman yazmaya giriştiler” dedi.