Borsa İstanbul ve dünya borsalarında dün sert düşüşler yaşandı. Borsa İstanbul yüzde 4.5 değer yitirirken Amerikan borsaları yüzde 2.5 civarında düştü. Oysa daha geçen hafta dünya borsalarında rekorlar kırılıyordu. Bir haftada neler oldu?
Covid-19 virüsünde ortaya çıkan mutasyonun ilk başta sanılandan çok daha tehlikeli olduğunun ortaya çıkmasının ve Çin, Güney Kore gibi Asya ülkelerinde vakaların yeniden artışa geçmesinin düşüşte payı çok büyük ama tetiği, Amerikan borsasında küçük yatırımcılar ile yüz milyarlarca doları yöneten hedge fonlar arasında yaşanan savaş çekti. Savaşın meydanı, bilgisayar oyunu ve tüketici elektroniği mağaza zinciri GameStop hisseleriydi.
Covid-19 salgını patlayınca Amerika ve Avrupa merkez bankaları ekonomiyi desteklemek için tahvil alım programıyla trilyonlarca dolar pompaladı. Bu para beklendiği ve istendiği gibi yoksullara, işsizlere mi gitti? Pek değil, paranın büyük kısmı borsalara aktı. Dünyanın dört bir yanında on milyonlarca yeni yatırımcı ortaya çıktı. Bunlar sosyal medya ile Reddit gibi siteler üzerinden örgütlenip kıyıda köşede kalmış hisse senetlerine yatırım yaptılar.
Bu çılgınlığın en çarpıcı örneği, hisse senedi fiyatı 3 dolardan 347 dolara çıkan video oyunu ve tüketici elektroniği mağaza zinciri GameStop’tu. GameStop aslında batık bir şirketti. 2019’da 470 milyon dolar zarar açıklamıştı. Üstelik pandemide tüketiciler mağazalardan ayaklarını kesip e-ticarete kaymıştı. O nedenle de Amerikalı büyük fonlar hissenin düşeceği yönünde pozisyon almıştı. Bunların başında, on milyarlarca doları yöneten hedge fonlar Melvin Capital Management ve Citron Research geliyordu.
Reddit üzerinden örgütlenip GameStop’a yatırım yapan küçük yatırımcılar Melvin ve Citron'un bütün planlarını bozdu. Hedge fonlar açığa satış yapmış ama küçük yatırımcılar yatırım yapınca batık GameStop'un hisse fiyatı 347 dolara çıkmıştı.
Satış dalgasına yol açtı
Hisse sert şekilde yükselince açığa satan hedge fonlar büyük zarar yazdı.12.5 milyar dolarlık portföyünün üçte birini kaybeden (Sadece GameStop’ta değil, başka hisselerde de) Melvin, daha fazla zarar yazmamak için bu hissedeki pozisyonunu kapatıp çıktı. Citron da aynı şeyi yaptı. Melvin ve Citron’u başka hedge fonlar izledi.
Küçük yatırımcılar muharebeyi kazanmışlardı. Ama hedge fonlar, zararlarını kapatmak için diğer hisselerde de satışa geçti. Bu da New York borsasında satış dalgasına yol açtı.
Amerikan borsalarındaki düşüş tüm dünyada ve bu arada Borsa İstanbul’da satışlara neden oldu. Kaos teorisinin dediği gibi dünyanın öbür ucunda bir kelebek kanat çırpmış, İstanbul’da fırtına olmuştu.
Beyaz Saray’ın yeni sözcüsü Jen Psaki, borsadaki oynaklığı ve GameStop ile diğer hisselerdeki yükselişi yakından izlediklerini söyledi. Reddit ve sosyal medyada örgütlenen küçük yatırımcılara sert önlemlerin yolda olduğu söyleniyor...
