Suriye resmi devlet televizyonu, ülkenin en önde gelen din âlimlerinden Ramazan el Buti'nin başkent Şam merkezindeki bir camiye düzenlenen “intihar saldırısında” hayatını kaybettiğini duyurdu.
Yapılan habere göre saldırıda El Buti'nin yanı sıra en az 40 kişi daha öldü. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü ise söz konusu patlamaya neyin sebep olduğunun kesin olmadığını savunurken ihtimaller arasında araca yüklü bomba ya da havan topunu zikretti.
Tarihi Emevi Camii İmamı da olan ve cuma günleri verdiği vaazlar resmi kanallardan yayımlanan El Buti, Beşşar Esed yönetimine görünürde verdiği destek nedeniyle ülkedeki baskı rejimini devirmek için silahlı ve siyasi mücadele veren muhalefet tarafından eleştiriliyordu. Bazı iddialarda ise El Buti'nin Esed'in yanında görünmesinin rejimin baskı ve tehditleri nedeniyle olduğu dile getiriliyordu.
84 yaşındaki Suriyeli âlimin, Esed ve rejim yandaşlarının kahir ekseriyetinin aksine bir Sünni olması da gözlemcilerin El Buti ile rejim arasındaki ilişkinin tabiatını tam anlamıyla çözmelerini zorlaştırıyordu. Suriye'de 2 yılı aşkın bir süredir devam eden iç savaşta şu ana kadar 80 bin kadar insanın hayatını kaybettiği biliniyor. Barışçıl protesto gösterilerine rejimin şiddetle müdahale etmesi üzerine büyüyen krizde taraflar daha çok mezhepsel bir eksen etrafında, Esed ve ailesi gibi Nusayriler karşısında ülkede çoğunluğu oluşturan Sünniler şeklinde oluşmuş bulunuyor. İran Şiiliğinin bir kolu olan azınlık Nusayri elite dayanan rejime İran ve Rusya açık destek verirken, Amerika ve Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra bölge ülkelerinden Türkiye, Katar ve Suudi Arabistan da Suriyeli muhalefeti destekliyor.
'Saldırının arkasında Esed şüphesi'
Cizreli bir Kürt olan Fıkıh ve Usul-ü Fıkıh âliminin, bir süre önce ailesini gizlice Türkiye'ye gönderdiği kendisinin de daha sonra Türkiye'ye geçme niyeti olduğu öğrenildi. Suriye'de rejime karşı muhalif hareketin başladığı dönemde, muhalefete destek vermeyen Buti bazı kesimlerce eleştirilmişti. Fakat önemli bazı muhalif gruplar Buti'nin ılımlı tutumunu tasavvufi geleneğe bağlayarak kendisine hakaret edilmemesi konusunda uyarılar da bulunmuştu. Dünkü saldırının gerçekleştiği ve Buti'nin düzenli olarak ders verdiği İman caminin bulunduğu Şam'ın Mezraa semtinde 22 Şubat günü de bombalı bir araçla saldırı düzenlenmiş fakat saldırıyı üstlenen olmamıştı. Rus büyükelçiliğinin bulunduğu semtteki saldırıda 32 kişi hayatını kaybetmişti. Devlete bağlı Suriye TV saldırının arkasında ‘teröristler' olduğunu savunurken, saldırı ile ilgili muhaliflerden bir açıklama yapılmadı. Buti'den ders almış olan Suriyeli bir kaynak, muhaliflerin Sünni bir âlime camide saldırı yapmasının asla kabul edilemeyecek bir iddia olduğunu söyledi. Bu nedenle, ailesi gibi kendisi de Türkiye'ye kaçma hazırlığında olduğu iddia edilen âlimin ölümünün ardında Esed rejiminin olabileceği konuşuluyor.
