Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde bulunan Çayır Mağarası'nın 346 metre yakınına yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi projesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun mağaranın tescilli bir kültür varlığı olduğu gerekçesiyle olumsuz görüş bildirmesi üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından iptal edildi. Karar ile 27 hektarlık alanda doğal gürgen, kayın ve kestane ve çam ağaçlarından oluşan 3 bin 133 ağaç kesilmekten kurtuldu.
İlçeye bağlı Çayır ve Güdüllü köyleri arasındaki tamamı orman olan 27 hektarlık alana kalker ocağı ve kırma eleme tesisi yapımı için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na özel bir şirket tarafından başvuruda bulunuldu. Yılda 1 milyon 750 bin ton üretim hedefleyen şirket, ÇED süreci için hazırladığı raporda alan içindeki 10 bin 267 ağaçtan önemli bölümü doğal gürgen, kayın ve kestane ağacından oluşan 3 bin 133 ağacın kesileceğini açıkladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 22 Haziran 2018'de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderdiği yazıda daha önce kültür varlığı olarak tescil ettiği Çayır Mağarası’nın madencilik faaliyetleriyle olumsuz yönde etkileneceğini ve zarar göreceğini belirtti. Şirket yetkilileri kurulun kararı sonrası projede birkaç değişiklik yaparak ÇED sürecini devam ettirdi. Köylüler de bu sürede madencilik faaliyetleri istemediklerini belirten imza topladı ve ÇED bilgilendirme toplantısını yaptırmadı.
Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu'nun kararı projeyi iptal ettirdi
Tekrar görüşü sorulan Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na geçen 26 Nisan’da gönderdiği yazıda bölgedeki madencilik faaliyetlerinin kültür varlığı olan Çayır Mağarası’na zarar vereceğini, mağaranın uzantılarının ve su yollarının ve orman parsellerinin üzerinde olduğu, işetme sırasında tüm bu kültür ve doğal değerlerin zarar göreceği nedeniyle projenin uygun bulunmadığı görüşünü yineledi. Ayrıca, kurulun 22 Haziran 2018’de olumsuz kararına rağmen projenin ikinci aşaması olan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Toplantısı sürecine nasıl geçildiğine idareden sorulmasına karar verildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda dün İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Toplantısı yapıldı. Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararını inceleyen komisyon üyeleri, projenin iptaline karar verdi.
Proje kabul edilseydi 3 bin 133 ağaç kesilecekti
TEMA İl Temsilcisi Berran Aydan, iptal kararının köy halkı ve doğaseverleri çok sevindirdiğini söyledi. Dünyaca ünlü Çayır Mağarası’nın proje ile zarar göreceğinin çok açık şekilde görüldüğünü ifade eden Aydan, şöyle dedi:
"Bakanlığı koruma kurulundan ilk aldığı kararda projenin seçilen yerde uygun olmadığı yönünde görüş vermesine rağmen süreç devam etti. Köy halkı her zaman projeyi istemedikleri gösterdiler. Bizde destek verdik. Doğa harikası bölgede eğer proje kabul edilseydi 3 bin 133 ağaç kesilecekti. Bunlar tamamen doğal ormanın içinde. Dünyada doğal ormanlar çok önemli. Gürgen, meşe, çam, kızılcık gibi birçok ağaç türü var orada. Bu süreçte bakanlık tarafından İnceleme ve Değerlendirme Toplantısı bile olmaması gerekirdi. Ancak yapıldı ve toplantıda projenin iptali kararı verildi. Bu şekilde bilimsel ve tarafsız çalışan kurullara çok ihtiyacımız var. Doğadaki ve tüm canlıların ihtiyacı var. Kurul kararını dikkate alarak olması gibi karar veren İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu yetkililerine de teşekkür ediyoruz."
Zonguldak Çevre Koruma Derneği Başkanı Ahmet Öztürk de 2 yıldır köy halkıyla birlikte verdikleri mücadele sonrası projenin iptal edilmesini sevinçle karşıladıklarını söyledi. (DHA)
