Siyasetbilimci Prof. Baskın Oran Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ün Cumhuriyetin ilk yıllarındaki mübadeleyle ilgili “Rum ve Ermenilerle milli olamazdık” sözlerini değerlendirdi. Prof. Oran “Türkiye Cumhuriyeti bu işi kanlı yapmadı ama 1923 mübadelesi de etnik ve dinsel temizliktir. Osmanlı’nın Ermeni tehciri ve 1923’teki mübadele Türkiye’de çoğulculuğu öldürdü. Farklılıklara tahammül edilemez hale gelindi. Gayrımüslimlerin Anadolu’dan temizliğe uğratılması Türkiye’nin sanayileşmesini en az 50 yıl erteledi” diye konuştu.
Bakan'dan tehlikeli sözlerProf. Baskın Oran, Milli Savunma Bakanı Gönül’ın Belçika’daki Atatürk’ü anma töreninde “Bugün eğer Ege’de Rumlar ve Türkiye’nin pek çok yerinde Ermeniler yaşamaya devam etseydi, bugün acaba Türkiye aynı milli devlet olabilir miydi? Şimdi ‘nation building’ yani ulus oluşturma sürecinde en önemli adım mübadele olmuştur.” şeklindeki sözlerini NTV canlı yayınında yorumladı.
Oran şunları söyledi: “Azınlıkların bir ülkeden yok edilmesinin insan haklarına aykırılığında tartışma yok. Bu yapılan, tehcir olsun, mübadele olsun, ulusal menfaat açısından ne sonuç verdi. Onu ele alalım.
Yabancılar bu sözleri duyunca ne dediler? Bu demeç yurtdışında verildi. Orada kordiplomatik vardı. Aklıma şu geliyor. Yabancılar bu sözleri duyunca ne dediler. Akıllarına Yugoslavya’daki etnik temizlik gelmiştir. Sırpların Boşnakları öldürmeleri ve sürmeleri akıllarına gelmiştir. Gerçi Türkiye Cumhuriyeti bu işi kanlı yapmadı, Osmanlı İmparatorluğu gibi... Osmanlı, 1915’te kanlı bir etnik temizlik yapmıştı, Ermeniler açısından. Ama 1923 mübadelesi de etnik ve dinsel temizliktir. Bunları yabancıların önünde böyle söylemek ne kadar doğru? Bu sözleri nasıl düzelteceğiz. Bu sözler hem kültürel, hem siyasal hem de ekonomik bakımdan yanlış.
Gönül’ün mübadelenin ekonomiye etkisi olumluydu sözleri İnanılmaz derecede yanlış sözler bunlar. Ege’de Rumlar kalsaydı, bugün dağ olan yerler o günkü gibi bağ olurdu. Kurtuluş Savaşından sonra köylüler Mustafa Kemal ve İsmet Paşa’ya gidiyor ve ‘mübadeleyle gönderilen Rumları ve daha önce giden Ermenileri çağırın. Teker ustası yok, ihtiyaç var’ diyorlar.
Türkiye’nin sanayileşmesi en az 50 yıl ertelendi 1915 Ermeni katliamıyla ve Türkiye Cumhuriyeti de milli devlet kuracağım diyerek 1923’te Rumları mübadeleyle göndererek Anadolu ve Rumeli yi fakirleştirdi. Girişimci orta sınıf kökünden kazındı. Bunlar gayrimüslimdi. Müslümanlar sanayi ve ticaret yapmazdı. O yok oldu. Gayrimüslimlerin Anadolu’dan temizliğe uğratılması Türkiye’nin sanayileşmesini en az 50 yıl ertelemiştir. Çünkü sanayi ve ticaret için sermayeye, sermayeyi kullanma bilgisine, ihracat becerisine ve yabancı dile ihtiyaç var. Milli ekonomiyi yarattık diyorlar, ne milli ekonomisi. Girişimci orta sınıfın yani burjuvazinin kârın büyütülmesinden başka ideolojisi olabilir mi?
Gayrimüslim okulları sıfırlandı Bu işin bir de kültürel yönü var. Anadolu’daki kültür esas olarak gayrimüslim okullarından kaynaklanıyordu. O okullar sıfırlandı. Şimdi biz okul yapmaya çalışıyoruz.
Gönül: Rum ve Ermenilerle milli olamazdık
Türkiye’de çoğulculuk yok oldu Bir de siyasal yanı var. O daha da kötü. O etnik ve dinsel temizlikler, Türkiye’de çoğulculuğu öldürdü. Farklılıklara tahammül edilemez hale gelindi.
Biz kimseye tahammül edemiyoruz Müslüman Türkler dışında... Ne Kürtlere, ne Alevilere ne farklı cinsel tercihi olanlara hiç bir tahammül gösterilmiyor.
