Gündem

Prof. Dr. Hasan Özbilir: Binalar, sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmadan projelendirilip, inşa edilmiş

"Suç, bu yanlış işlerin altına imza atanlarda"

13 Şubat 2023 10:40

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, "Kahramanmaraş merkezli her iki depremde de sıvılaşmanın gerçekleşmesi nedeniyle özellikle Antakya ve Gölbaşı gibi yerleşimlerde hem can hem de mal kaybı ciddi boyutlara ulaşmıştır. Demek ki sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmadan bu binalar projelendirilip, inşa edilmiş. Depremin suçu yok. Suç bu yanlış işlerin altına imza atanlarda" dedi.

Türkiye, Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerle sarsıldı. Büyük yıkımlar ile binlerce kişinin ölümüne ve yaralanmasına yol açan depremler sonrası bölgelerde arama- kurtarma çalışmaları ise devam ediyor.

DEÜ DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Afyon Kocatepe Üniversitesi Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak ve DEÜ-DAUM'dan öğretim görevlisi Dr. Özkan Cevdet Özdağ, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Volkan Karabacak ile afet bölgesine giderek incelemelerde bulundu.

Kendisi de Hataylı olan ayrıca bazı uzak akrabaları göçük altında kalan Prof. Dr. Sözbilir, yıkımda sıvılaşmanın etkisini vurgulayıp, "Sıvılaşma, zeminin sarsıntı sırasında taşıma gücünü kaybetmesi olarak tanımlanabilir. Eğer zemin 'alüvyon' dediğimiz, henüz suyunu kaybetmemiş, diyajenez sürecini (taşlaşma-taş haline geçme) tamamlamamış ise, yer altı suyu seviyesi 0-10 metre arasındaysa ve kum-silt boyutundaki malzemeden oluşuyorsa o bölgede sıvılaşma tehlikesi var demektir. Normalde bu tür zeminler üzeri imara açılmadan önce jeolojik-jeoteknik etütlerle belirlenir" dedi.

"Suç, bu tür yanlış işlerin altına imza atanlarda"

Sıvılaşma tehlikesi olan zeminlerin üzerine doğrudan bina yapılamayacağını vurgulayan Prof. Dr. Sözbilir, şunları söyledi:

"Bu nedenle öncelikle sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmalıdır. Kahramanmaraş merkezli her iki depremde de sıvılaşmanın gerçekleşmesi nedeniyle özellikle Antakya ve Gölbaşı gibi yerleşimlerde hem can ve hem de mal kaybı ciddi boyutlara ulaşmıştır. Demek ki sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmadan bu binalar projelendirilip, inşa edilmiş. Yani depremin bir suçu yok. Suç, bu tür yanlış işlerin altına imza atanlarda."  (DHA)