Dünyanın en güçlü ve zenginlerinin vergi cennetlerindeki yatırımlarına ilişkin sırları açığa çıkaran ve Paradise Papers (Cennet Belgeleri) olarak adlandırılan milyonlarca yeni belgede, Formula 1 şampiyonu Lewis Hamilton'ın da adı geçiyor. Hamilton'ın, satın aldığı 16,5 milyon sterlinlik özel jetin KDV'sini (Katma Değer Vergisi) ödemediği ortaya çıktı.
Belgelere göre, Bombardiar Challenger 605 tipi uçak 2013 yılında Man Adası'ndan ithal edildi.
Uçağın katma değer vergisi 3,3 milyon sterlindi. Bu meblağ daha sonra Hamilton'a geri ödendi.
Danışmanların kaleme aldığı leasing anlaşması, bu alanda İngiltere ve Avrupa Birliği'deki (AB) yasaklarla örtüşmüyor.
Hamilton'un avukatları ise vergi avukatlarının incelemelerinde bu vergilendirme yapısının yasal olduğunu söylediklerini belirtiyorlar. Bu düzenlemelerde "Hiç katma değer vergisi ödenmedi" denmesinin doğru olmadığını da ekliyorlar.
21 Ocak 2013'te saat 06:15'te, Lewis Hamilton yeni jetiyle Man Adası'ndaki Ronaldsway Havaalanı'na indi ve o zamanki kız arkadaşı pop yıldızı Nicole Scherzinger ile evrak işlerini tamamlamak için gümrüğe geçti.
Hamilton özel jeti öncelikle iş amaçlı kullanmayı planlıyordu. Ancak BBC'nin Panaroma programının eriştiği belgeler, 32 yaşındaki Mercedes pilotunun jetiyle her üç uçuşundan birini özel seyahatler için yapmaya niyetli olduğunu gösterdi.
Lewis Hamilton'ın sosyal medya hesapları da, özel jetin tatillerde ve dünya genelindeki diğer kişisel gezilerde kullanıldığının kanıtı.
Hamilton, Instagram'da uçaktan fotoğraflar paylaşmıştı. Bu fotoğrafların ikisinde bulldog tipi köpekleri Roscoe ve Coco da vardı.
Leeds Üniversitesi'nden Vergi Hukuku Proesörü Rita De La Feria "Özel bir jetin şahsi kullanımı, iş için kullanımla maskelenmişse, burada bir vergi kaçırma girişimi vardır. Jeti kendi çıkarlarınız için, tatile gitmek, arkadaşlarınızla buluşmak için kullanırsınız. Özel tüketimde vergisini ödemek zorundasınız" dedi.
AB dışında alınan özel jetlerin ithal edildikten sonra birlik içinde dolaşıma girebilmesi için yüzde 20 KDV ödeniyor.
Man Adası, AB'nin parçası değil. Ancak Birleşik Krallık toprağı olması nedeniyle KDV anlamında İngiltere ile bir ortak alan oluşturuyor. Bu bağlantı nedeniyle, ada üzerinden ithal edilen uçakların AB'ye tam erişimi oluyor.
Hamilton'ın danışmanları, Appleby danışmanlık şirketinin tavsiyesi üzerine, AB ve İngiltere'nin özel şahıslar tarafından kullanılan uçaklara KDV iadesi yapılmasını engelleyen kuralları aşmak için, Man Adası'nda KDV kaydı olan bir kiralama şirketi kurdu.
Yeni şirket Stealth Limited, jeti Hamilton'ın İngiliz Virgin Adaları'ndaki şirketinden kiraladı ve Isle of Man'a ithal etti.
Daha sonra bir başka İngiltere kayıtlı jet yönetim şirketine kiralandı. Bu şirket uçağın mürettebatını ve diğer hizmetlerini sağladı. Daha sonra da uçağı Hamilton ve Guernsey'deki şirketi BRV Limited'e geri kiraladı.
Hamilton belgelerde jetin "nihai müşterisi" diye tanımlanıyor. Gelişmelerden haberdar edildiği de görülüyor.
Son imzaların atılmasından önce yollanan bir e-postada da "Lewis'a anlaşmayı bu akşam yollayıp, telefonda üzerinden geçmeyi isterim" deniyor.
Diğer belgelerde, uçağın saatlik kira ücretinin bir aşamada birden 2 bin sterlinden 5 bin 500 sterline çıkarıldığı, böylece Man Adası'ndaki şirketin, uçak kiralama işindeki "ticari" bir şirket olarak "kâr" ettiği görülüyor.
İşlemler sonucunda danışmanları, Hamilton'ın ithalat sırasında ödemek zorunda olduğu, 3,3 milyon sterlinlik KDV'nin tamamını geri alabileceğini söylüyor.
Ancak kiralama belgelerinde, Hamilton'ın uçağı ayda 80 saat kendisi, 160 saat de şirketinin kullanacağını söylüyor.
AB ve İngiltere'deki katma değer vergisi kurallarına göre KDV iadesi için özel jetin üçte iki oranında iş için kullanılması gerekiyor. Bu vergi yapısının yapaylığı aslında Hamilton'ın vergi iadesi almayı hak edip etmediği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Hamilton'ın avukatları, Formula 1 pilotunun "iş faaliyetlerinin çoğunu yerine getiren profesyonellerden oluşan bir ekibi olduğu, davranışlarında da hiçbir hile veya uygun olmayan derecede gizlilik bulunmadığını" söyledi.
Stealth Limited'in açıklamasında da şirketin, uzun vadeli uçak kiralayan bir şirket olarak kurulduğu belirtildi. Man Adası yetkililerine degerekli tüm açıklamaların yapıldığı vurgulandı.
Avukatlar, amaçlarının vergiyi azaltmak olmadığını, öyle olsa bile KDV'yi azaltmak için satın alma yerine kiralamanın yasal olduğu vurgulandı.
Paradise belgelerinde Hamilton'ınki gibi 50 düzenlem evar.
Belgelere göre Appleby, Man Adası'nda 1,25 milyar sterlinlik lüks jet ithal etti.
Ada, 230'dan fazla uçağın ithali için 790 milyon sterlin vergi iadesi yaptı.
Paradise belgeleri sonrası Man Adası hükümeti, İngiltere hazinesinden AB'ye ada üzerinden uçak ithalinin yasal olup olmadığını incelemesini istedi. "Yanlışlık" sonucu KDV iadesi yapıldığı iddiasını da reddetti.
Ayrıca 2011'den bu yana KDV iadeleriyle ilgili 30'dan fazla incelemeden 4,7 milyon sterlin gelir elde edildiği de vurgulandı.
İngiltere'de ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin lideri Jeremy Corbyn geçen hafta Başbakan Theresa May'e, Man Adası'ndaki özel jetler üzerinden KDV kaçakçılığı yapıldığına yönelik iddialar ile ilgili olarak soruşturma açılması çağrısı yapmıştı.
