Dünyayı etkisi altına alan Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) salgınının ilk anlarından itibaren düzenlediği anketlerle otomotiv tedarik sanayisinin nabzını tutan Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), beşincisini gerçekleştirdiği Koronavirüs Etki Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. TAYSAD üyesi firmaların katılımıyla gerçekleşen anket, şirketlerin istihdam politikaları hakkında ayrıntılı bilgiler verdi. Ankete göre sektörde en az yüzde 30 oranında ciro kaybı beklendiği, yaşanan sıkıntılara karşın şirketlerin istihdamlarını korumayı planlandığı ortaya çıktı.
Ankette şirketlerin Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanma oranlarına değinildi. Bu kapsamda; katılımcıların yüzde 57’si beyaz yaka, yüzde 67’si ise mavi yaka çalışanları kapsamında kısa çalışma ödeneğinden, Haziran ayında da yararlandı. Söz konusu üyelerin kısa çalışma ödeneğinden yararlanma oranı, ortalamada yüzde 46’yı buldu. Katılımcıların yarısı gelecek 3 ayda beyaz yaka çalışanları kapsamında istihdam fazlalığı olacağını düşündüğünü açıklarken, bu oran mavi yakada yüzde 68’e çıktı. Anket kapsamında üyelerin istihdam fazlalığı oranının ortalamada yüzde 17 olduğu ortaya çıktı.
Katılımcıların yarıya yakını istihdamını koruyacak
Üyelerin yüzde 42’si kısa çalışma ödeneği bittikten sonra tüm personeli çalıştırarak tam maaş vermeyi düşündüğünü açıkladı. Katılımcıların yüzde 36’sı fazla elemanları ücretsiz izne çıkarmayı, yüzde 29’u ileriye dönük borçlandırarak yıllık izne çıkarmayı, yüzde 15’i de ücretli izne çıkarmayı planladığını vurgularken, yüzde 5’lik kesim ise tüm personelinin çalışacağını ancak kısmi maaş ödeneceğini belirtti.
Çalışmaya göre katılımcıların yüzde 60’ının kronik rahatsızlığı bulunan personelini çalıştırmadığı, söz konusu firmaların yüzde 42’sinin bu sebeple çalıştırmadığı personellerine kısmi ödeme yaptığı, yüzde 30’unun ücretli izin, yüzde 28’inin ise ücretsiz izin kullandırdığı belirlendi. Ankete göre; katılımcıların yarısının personel servislerinde, yüzde 50 doluluk oranı uygulamasına devam ettiği ortaya çıktı. Ayrıca söz konusu firmalar 2 ay daha bu uygulamaya devam edeceklerini açıkladı.
"Kısa çalışma ödeneği mutlaka uzatılmalı"
Ankette üretim kayıplarına da değinildi. Bu kapsamda katılımcıların yarıya yakınının Temmuz ayında, bir önceki yılın Temmuz ayına göre en az yüzde 30 oranında üretim kaybı yaşanacağını öngördüğü ortaya çıktı. Anket sonuçlarını değerlendiren TAYSAD Başkanı Alper Kanca, “Araştırmamız bize; Kısa Çalışma Ödeneği’nin uzatılmasının sektör açısından ne kadar mühim olduğunu bir kez daha gösterdi. Kısa çalışma ödeneği, sektörün en önemli sorunları arasında yer alan istihdam kaybına yönelik politikaları etkiliyor. Ödeneğin uzatılmasının ardından sektörde bu ay en az yüzde 30 oranında üretim kaybı beklenmesine karşın, şirketler istihdam oranlarını korumayı amaçlıyor. Sektörde önümüzdeki üç ayda istihdam fazlalığı olmasının beklenmesine karşın şirketler çalışanlarını muhafaza etmekte kararlı. Bu sürecin kalıcı olması ve sektörün daha hızlı toparlanması adına uygulamanın birkaç ay daha uzatılması gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.
