Sağlık

Osteoporuzu egzersiz yaparak önleyin

İlerleyen yaşlarda özellikle kadınların kâbusu olan "osteoporoz" hastalığı, egzersiz yaparak önlenebiliyor.

07 Mayıs 2009 03:00

İlerleyen yaşlarda özellikle kadınların kâbusu olan "osteoporoz" hastalığı, egzersiz yaparak önlenebiliyor.

Osteoporoza neden olan faktörler - VİDEO


Osteoporozda egzersizin önemi - VİDEO

Uzmanlara göre egzersiz, kemiklerin zayıflayarak kolay kırılabilir hale geldiği osteoporozdan korunmayı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda tedavi döneminde de yardımcı oluyor.

Ankara Üniversitesi (A.Ü) Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Emin Ergen, osteoporozun bir kemik hastalığı olduğunu ve kemiklerin kırılgan hale gelmesiyle kendini gösterdiğini belirterek, "Osteoporoz, kemiklerin içindeki kalsiyum miktarının azalmasıdır. Bu miktar ya yeteri kadar kalsiyum almamaya ya da hareketsizliğe bağlıdır. Kemikler üzerlerinde yeterli baskıyı, vücut ağırlığını sık sık hissetmezlerse kalsiyum depolayamazlar" dedi.

Bu hastalığın genellikle orta yaş üzeri ve ileri yaşlarda görüldüğünü anlatan Ergen, "Bayanlarda 50, 55 ve 60'lı yaşlarda, daha çok da menopoz sonrası ortaya çıkar. Ayrıca yeteri kadar kalsiyum almayan ve hareketsiz olan genç bayanlarda da ortaya çıkabilir. Tabii ki bu sadece bir bayan hastalığı değil. Her 2 bayandan birinde osteoporoz riski bulunuyor. Yine hareketsizlik ve yeteri kadar kalsiyum almama durumunda her 3 erkekten biri de osteoporoz riski taşıyor" diye konuştu.

Egzersiz, kemiği kalsiyum depolamaya zorlar

Osteoporozun, kalsiyum metabolizmasını ilgilendiren, kalsiyumun emilmesini ve vücutta tutulmasını sağlayan hormonların yeterli miktarda salınmaması ya da bulunmaması gibi hormonal bozukluklar sonucu da ortaya çıkabildiğini ifade eden Ergen, şöyle devam etti:

"Kemiklerimiz canlı, aktif birer dokudur. Eğer üzerine yük gelirse, gayet iyi biliyor ki dirençli olması lazım. Bunun bir mekanizması var ve kemik, üzerine egzersizle yük bindirildiğinde kalsiyumu daha fazla depoluyor. Egzersiz, kemiği kalsiyum depolamaya zorlar. Dolayısıyla kemik daha dirençli olur.

Egzersizin temel etkisi, kemiğin direnç yasasıdır. Egzersiz, bu şekilde direnç sağlıyor ve kemiği daha güçlü hale getiriyor."
İleride sağlıklı kemiklere sahip olmak için genç yaşlardan itibaren egzersiz yapmak ve hareketli olmak gerektiğini dile getiren Ergen, hareketsiz bir yaşamın zayıf kemiklerle eş anlamlı olduğunu belirtti.

Artık bilindiği gibi birçok hastalıkta tedaviden çok önlem almanın ön planda olduğunu vurgulayan Emin Ergen, yapılması gereken egzersizleri şöyle anlattı:

"Egzersiz önerirken osteoporozlu kişilerle, bu hastalıktan korunmak isteyenleri ayırmak gerekiyor. Osteoporozlu olmayan kişiler, genç olanlar daha ağır, şiddetli ve yoğun çalışmalar yapabilirler. Fakat bu hastalıktan muzdarip kişilere, zaten hassaslaşan kemikleri daha fazla sıkıntıya sokmayacak, kırıklara yol açmayacak egzersizler öneriyoruz. Dolayısıyla mutlaka bir hekime, spor hekimine danışmalarını öneriyoruz."

Golf ve atlama, sıçrama hareketleri önerilmiyor

Ergen, ileri yaşlarda bulunan osteoporozlu kişilerin mutlaka daha yumuşak, kemiklerin üzerine çok yük bindirmeyecek, ancak kemiklerin kalsiyum tutma mekanizmasını tetikleyecek tarzda egzersizler yapması gerektiğini söyledi.

Eğer kişinin kondisyon durumu uygunsa, kalp, tansiyon, şeker hastalığı gibi bir sorunu yoksa danstan yürüyüşe kadar birçok spor yapabileceğini anlatan Ergen, şöyle devam etti:

"Basit ağırlık çalışmaları ve yer egzersizleri yapılabilir. İleri yaşlarda olan ve osteoporoz riski taşıyan bireylerin özellikle kemiklerde dönme, burkulma ve ani çarpma oluşturacak hareketlerden kaçınması gerekiyor. Örneğin golf önerilmiyor. Çünkü dönme hareketi var. Atlamalı ve sıçramalı sporlar da uygun değil. Hatta mekik hareketi bile çok aşırı derecede öne eğilerek yapılırsa omurgaya önemli baskı uyguluyor ve bir takım zedelenmeler ortaya çıkabiliyor.

Yüzme, birçok açıdan vücuda faydalı, ancak osteoporozda tavsiye edilmiyor çünkü yüzme kemiklere yeterli baskıyı uygulamadığı için kemiklerin kalsiyum tutma mekanizmasını tetikleyemiyor. Genel olarak kondisyonlanma açısından yapılabilir ama osteoporoza fazladan bir katkısı yok."

(AA)