Antalya Kumluca ve Adrasan yangınlarının ardından, orman yangınlarının dikkatsizlikten mi yoksa rant uğruna bilinçli olarak mı çıkarıldığı yeniden gündeme geldi.
Yaz turizminin yaygın olduğu Ege ve Akdeniz bölgelerinde çıkan yangınların çoğu zaman da bilinçli olarak çıkarıldığı ya da 'insani hata' dolayısıyla çıktığı tahmin edilir.
Yüzlerce bitki ve hayvanın, kocaman bir yaşam alanının siyaha büründüğü orman yangınlarıyla ilgili genel bilgileri Onedio derledi.
1. Yıldırım düşmesinin sebep olduğu orman yangınları
Yıldırım, en basit anlatımla; yeryüzüyle gökyüzü arasında elektrik boşalımını ifade eder. Bu kuvvetli akım, ormanlık bir alana denk geldiğinde yangın çıkarma ihtimali her zaman vardır.
2. Volkanik patlamaların sebep olduğu orman yangınları
Türkiye'de görülmemekle beraber, volkanik patlama sonrası magmanın doğayı tahrip edip çıkardığı yangınlardır.
3. Aşırı sıcakların sebep olduğu orman yangınları
Başkaca herhangi bir sebep yokken kuru otların iklim etkisiyle alev alması sonucu oluşan doğan yangınlardır.
Bizi daha çok ilgilendiren kısım ise 'insani hata' dolayısıyla çıkan orman yangınları.
İnsani hata tanımlaması bile zaten kendi içinde tutarsızlık gösterir. Dünya üzerinde iradesini kullanarak böyle bir hataya yol açabilecek tek canlı zaten insandır...
4. Ormanlık alana atılan cam ve kırıkları sebebiyle çıkan yangınlar
Çıkan yangınlarda başı çeken ihmallerden biridir. Hem doğayı kirletmemize, hem de güneş ışınlarını mercek gibi tek bir noktaya yoğunlaştırarak yangınlara sebep olabilir. Türkiye'de de tahmin edebileceğiniz gibi oldukça sık görülür.
5. Ağaçlık alanda tam söndürülmeden bırakılan mangal küllerinin sebep olduğu orman yangınları
Çoğu insan, güzel bir günde aile ya da arkadaşlarla gidilen piknik sonrası, yapılan mangal külünün tam olarak sönüp sönmediği kontrol edilmeden eve döner. Rüzgarın da etkisiyle tekrar köz haline gelip savrulan o parçalar düşünemeyeceğiniz kadar büyük bir yangının kaynağı olabilir.
6. "Ne olacak ki" deyip söndürülmeden ormanlık alana atılan sigara izmaritlerinin sebep olduğu yangınlar
Yoldan geçerken ya da bir yürüyüş yaparken içildikten sonra söndürülmeden, hem de ne kadar uzağa gidecek diye hırsla atılan o küçücük izmarit, birkaç saat içinde hektarlarca alanın yanıp kül olmasına sebep olur.
7. Ekin toplandıktan sonra anız yakma sebebiyle çıkan yangınlar
Dededen kalma yöntemlerle yapılan tarımsal üretimin son etabı anız yamak oluyor. Ağaçlık alanlara yakın yerlerde yakılan anızlar bazen kontrol edilemiyor. Böyle olunca da evlere ve ormanlık alanlara sıçrayıp ciddi yangınlara sebep olabiliyor. Anız yakmak yasaklanmış olsa da ne yazık ki yaygın olarak uygulanıyor.
8. Rant uğruna, bilinçli olarak çıkarılan yangınlar
Özellikle yaz turizmine ev sahipliği yapılan bölgelerdeki ormanlık alanlar koruma altındadır. Yeni otel ve ev yapılacak alan da kalmayınca, insan doğasındaki kötülük ortaya çıkar ve bilinçli olarak ormanlar ateşe verilir.
9. Genelde de emellerine ulaşırlar ve bir süre sonra yakılan alan imara açılır...
Birkaç sezon içinde, yüzlerce insan yakılan binlerce ağaç ve hayvanın üzerinde sere serpe tatil yapar.
10. Orman köylüsünün de hayatı bu yangınlarla kökünden değişiyor
Çünkü hayatlarını sürdürmek için tarımsal üretim yaptıkları toprakları kömür karasına bürünüyor.
11. Geçtiğimiz günlerde Antalya Kumluca'da 350 hektarlık bir alan birkaç gün içinde kül oldu
Antalya'nın Kumluca İlçesi'nde bölgenin tatil mekanı olan Adrasan ve Olympos'a giden dağ yolunda bulunan Erentepe Mahallesi'nde çıkan yangında alevlerin ortasında kalan iş makineleri, bölge sakinlerinin evleri, sera bahçeleri ve meyve bahçeleri de yandı.
12. Kumluca'daki yangın kontrol altına alınmışken bu seferde kötü haber Adrasan'dan geldi
Kumluca Belediye Başkanı Hüsamettin Çetinkaya, aynı bölgede ikinci kez yangın çıkmasının düşündürücü olduğunu, bütün ihtimallerin göz önünde bulundurulması gerektiğini söylemişti.
13. Aynı zamanda vahşi hayatın sürdüğü bu alanlarda yakılan sadece ağaçlardan ibaret olmuyor
Elbette sadece ağaçlar bile insanı yeterince üzerken, bir de aynı bölgede yaşayan bizim görebildiğimiz ve göremediğimiz binlerce hayvan ve bitki türü de yok oluyor.
14. Bu durumda toprağın üst katmanı da yangından nasibini alıyor ve verimliliğini uzun yıllar kaybediyor
Bitki ve hayvan habitatının tekrar eski haline gelmesi on yıllar sürüyor.
1937'den bu yana Türkiye yüz ölçümünün %10'luk alanından daha fazlası orman yangınlarla yok oldu. Bu da yaklaşık 2 milyar hektarlık bir alana denk geliyor.
15. Her yaz bu haberleri duymak istemiyorsak kendimiz ve yakın çevremizin birkaç konuda dikkat etmesi yeterli
Nasıl mı? İşte şöyle: Rant uğruna yakılan alanlara yapılan tatil yerlerini tercih etmezseniz; sigara izmaritinizi ya da cam şişenizi çantanıza koyarsanız; böyle davranmayanları uyarırsanız inanın ki daha güzel bir ülkede yaşayabilirsiniz.
Her şey küçük bir adımla başlar.
