Siparişlerin çok kısa sürelerde adrese yetiştirilmesi, bakımsız motosikletlerin kullandırılması, gerekli ekipmanın sağlanmaması ve yasal çalışma koşullarının yetersiz olması kuryeleri zorluyor. Tüm Anadolu Motosikletli Kuryeler Federasyonu Kurucu Başkanı Çağdaş Yavuz, geçen yıl ölümle sonuçlanan 103 motosiklet kazasının 75’inin kurye olduğuna dikkat çekti.
Yavuz, “Firmaların reklam ve pazarlama kampanyaları kuryelerde zaman baskısı yaratıyor. Paket geç teslim edildiğinde yevmiyeden kesiliyor. Kuryeler de mağdur olmamak için hızlı hareket ediyor. Bu da bazen trafik kurallarının ihlal edilmesine yol açıyor” dedi.
978 bin motokurye
Motokuryelerin yaklaşık yüzde 25-30’u part-time, yaklaşık yarısı da kayıt dışı ve sigortasız. Erkek çalışan ağırlıklı sektörde ek iş olarak da kuryeliği seçenler var. Çünkü hayat pahalılığıyla mücadele eden yurttaşlar aldıkları tek ücretle evlerini geçindiremiyor.
Kuryelerin farklı sorunlarına da dikkat çeken Yavuz şöyle konuştu: “En önemli sorunlarımızdan biri de asgari ücretli gösterilmek. Bunu özellikle küçük işletmeler yapıyor. Toplamda 978 bin motosikletli kuryenin yalnızca 15 bini büyük firmalarda çalışıyor. Geri kalan büyük çoğunluğun çalışma şartları belirsiz.”
Çalışan kurye sayısı ortalama 18 bin 500 ile en fazla İstanbul’da olmasına rağmen en çok kaza yapılan şehrin Ankara olduğunu ifade eden Motosikletli Kuryeler Federasyonu Kurucu Başkanı Çağdaş Yavuz, ayrıca Türkiye genelindeki trafik kazalarının yüzde 34’ünün motosiklet kazası olduğunu kaydetti.
Trafik kazasında az tehlikeli meslek grubunda
Yavuz, “Mesleğimiz maalesef Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından az tehlikeli meslekler grubuna alındı. Trafikte kaza riskimiz çok fazla, can kaybı tehlikemiz var. Bir trafik kazasında az tehlikeli meslek grubunda olunca sigorta ödemeleri ona göre oluyor” diye konuştu.
KHK'lı kuryeler
Yavuz’un verdiği bilgiye göre, son zamanlarda ülke genelinde kurye sayısı arttı. Kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile mesleğinden olan birçok kişi de kurye oldu. Ancak bu yıl itibarıyla mesleki yeterlilik belgesi olmayan kuryeler çalışamayacak.
"Müşteriler, canımızı umursamıyor; tek istedikleri siparişin hızlı gelmesi"
İstanbul’da bir pizza firmasının kuryeliğini yapan bir işçi, her gün siparişi yetiştirme stresi yaşadıklarını belirterek “Ürünün geç götürülmesi halinde bizim cebimizden bazen para çıkmıyor, ancak performans çizelgemize olumsuz not işleniyor. Buna engel olmak için yeri gelince canımızı hiçe sayıyoruz. Özellikle yağmurda, soğuk havalarda işimiz çok zor oluyor. İşverenler paketi hızlı teslim etmemiz gerektiğinden bize baskı yapıyor” diye konuştu.
Başka bir motokurye de İstanbul trafiğinden ve araç sürücülerinden şikâyet etti. “Araçlar bizi sıkıştırıyor, trafikte kapı açanlar bile var. Paketi zamanında ulaştırmak için acele etmemiz gerekiyor. O yüzden aralardan gidiyoruz. Müşteriler canımızın değerini umursamıyor. Tek istedikleri siparişlerinin hızlı gelmesi. En az günde iki kaza tehlikesi geçiriyoruz” dedi.