Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, uluslararası kamuoyuna Rusya’nın yeniden büyük bir ülke olduğunu kanıtlamak için fırsat gözüyle baktığı Olimpiyatlar yaşanan yolsuzluk skandalları nedeniyle aynı zamanda ülke içinde büyük bir hesaplaşmaya dönüştü. Başlangıçta 12 milyar dolar ayrılan Soçi Olimpiyatları’nın masrafı Rusya’nın ünlü yolsuzluk labirentlerinde 51 milyar dolara kadar ulaştı. Bu, şimdiye kadar yapılan 21 Kış Olimpiyatı'nda harcanan paranın tamamını aşan bir rakam. Olağanüstü yüksek harcamaya karşın bazı tesisler yetiştirilemedi. Sovyet döneminde popüler bir tatil yöresi olan, son yıllarda ise ultra lüks bir sayfiyeye dönüşen Karadeniz kıyısındaki Soçi’ye yapılan otellerdeki binlerce yatağın Olimpiyatların ardından nasıl doldurulacağı da şimdiden tartışma konusu oldu.
Soçi'nin rekoru sadece harcanan parayla sınırlı değil; terör tehlikesi nedeniyle kente 70 bin güvenlik görevlisi getirildi. Böylece, Olimpiyatlar sırasında tek bir sporcuya 24 güvenlik görevlisi düşmüş oldu. Bu önlemlerin nedeni, ayrılıkçı Çeçenlerin lideri Doku Umarov’un Olimpiyatlara yönelik eylemlerde bulunacakları yolundaki açıklamaları. Geçen yılın sonlarında komşu Volgograd kentinde yaşanan bombalı eylemler Rus yetkilileri son derece tedirgin etti. Olası bir terör saldırısının kurbanlarına yardım etmek amacıyla iki Amerikan savaş gemisi Soçi açıklarında demirlemiş durumda.
Tartışma yaratan bir diğer konu da, Çerkeslerin 19’uncu yüzyılda o bölgede yaşanan katliamlar nedeniyle olimpiyatların Soçi’de yapılmasını protesto etmesi. 2014 aynı zamanda yüz binlerce kişinin öldüğü katliamın 150'nci yıldönümü olması açısından önem taşıyor.
Hangi liderler boykot ediyor?
1980 Moskova Olimpiyatları’ndan bu yana Rusya’nın düzenlediği en büyük spor etkinliği olan Soçi, 34 yıl önceki boyuta ulaşmasa da benzer bir durumla karşı karşıya. O dönemde Güney Kore’ye ait bir yolcu uçağının Sovyet jetleri tarafından düşürülmesini gerekçe gösteren Batılı ülkeler Moskova’yı boykot etmişti. Şimdi ise eşcinsel propagandayı yasaklayan yasa nedeniyle ABD Başkanı Barack Obama’nın yanı sıra İngiltere Başbakanı David Cameron ile Almanya ve Fransa Cumhurbaşkanları açılış törenine katılmayan liderler arasında. Almanya Başbakanı Angela Merkel’in gelmesi de beklenmiyor. Eşcinsellikle ilgili dış tepkileri bastırmak için olsa gerek Olimpiyatların açılışına ünlü Rus grubu Tatu davet edildi. Grubun üyeleri Yulya ile Lena’nın eşcinsel olduğu yolunda iddialar var.
Olimpiyatlardaki 51 milyar dolarlık fiyat etiketi ülke içinde tartışma yaratmış olsa da Kremlin büyük olasılıkla bunu fazla önemsemiyor ve konunun siyasi şov kısmıyla daha çok ilgileniyor. Putin Olimpiyatların kusursuz yapılmasını sağlayarak Rusya’nın bu tür dev organizasyonları yeniden başarıyla gerçekleştiren büyük bir ülke olduğu mesajını uluslararası kamuoyuna vermeye çalışıyor.
Soçi'den Türkiye’yi ilgilendiren notlar da var. Birincisi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan boykota katılmayan liderler arasında. İkincisi, Olimpiyatların yapılabilmesi büyük ölçüde Türk müteahhitlerin sayesinde oldu, hatta Putin tesisleri yetiştirmek için gece gündüz çalışan Türk işçilere teşekkür etti. Soçi’ye 15 bin işçi yığan Türk inşaat şirketlerinin yaklaşık iki milyar dolar kazandığı tahmin ediliyor. Sadece altı sporcuyla yarışmalara katılan Türkiye’nin kaç madalya kazanacağı, daha doğrusu madalya alıp almayacağı ise merak konusu...
