Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi'nce yapılan araştırmaya katılan öğretmenler, öğrencilerdeki öz güven eksikliği, öğretmenlerin sık sık tayinle yer değiştirmesi ve velilerin çocuklarının eğitimine önem vermemesini eğitimde başarısızlığın
başlıca nedenleri olarak gösterdiler.
Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Abdullah Şahin ile yüksek lisans öğrencileri tarafından hazırlanan ''Eğitimde Başarısızlığa İlişkin Öğretmen Görüşleri ve Çözüm Önerileri'' adlı araştırmada, öğretmenlerle yüz yüze yapılan görüşmelerle eğitimdeki sorunlar tespit edilmeye çalışıldı.
Araştırmaya göre, kıdemleri 3 ila 30 yıl arasında değişen ve farklı yerlerde görev yapan ilk ve orta öğretim öğretmenleri, öğrencilerin yaşadığı en önemli sorunun öz güven eksikliği olduğunu belirttiler.
Öz güven eksiliğinin giderilmesinde okul öncesi dönemin ve ailenin çok önemli olduğunun belirtildiği araştırmada, ebeveyn ile çocuk arasında oluşan duygusal bağın öğrenmenin temel taşını oluşturduğuna dikkat çekilirken, çocuğun eğitimdeki başarısında ailenin teşvikinin çok önemli olduğu, aksi durumda öğrencilerin öz güvenlerinin olmayacağı vurgulandı.
Özelikle sosyo-ekonomik olarak yetersiz bölgelerde öğrenci velilerinin büyük kısmının eğitim yönünden yetersiz olduğu ifade edilen araştırmaya göre, özellikle Doğu ve Güneydoğu'da çocukla ilgilenme görevinin genellikle anneye bırakıldığı, annenin ise eğitimsiz olması durumunda çocuğun başarısızlığının kaçınılmaz olacağı vurgulandı.
Öte yandan, özellikle köylerde yaşayan bazı aileler için tarla, bahçe ve hayvanların, çocuklarının eğitiminden daha değerli olduğuna yer verildi. Ekonomik olarak belli bir rahatlığa kavuşmuş ailelerin ise çocuklarının eğitimini daha yakından takip ettikleri, ailelerde çocuk sayısının artmasıyla birlikte çocuklara gösterilen ilginin azaldığı kaydedildi. Araştırmada, ailelerin eğitim konusuna bilinçlendirilmesi amacıyla kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla kurslar açılabileceği de belirtildi.
Öğretmen tayinlerinin eğitime etkisi
Milli eğitim müdürlüklerinin çalışmalarında sürekliliğin olmaması, eğitimde başarısızlığı artıran nedenler arasında gösterilen araştırmaya göre, özellikle devlet okullarındaki öğrencilerin amaçsız olduğu ifade edilerek, öğrencilerde ''farkındalık'' durumunun gerçekleştirilmesi için rehberlik araştırmalarına önem verilmesi gerektiği kaydedildi. Ayrıca, öğretmenlerin tayinle sık sık yer değiştirmelerinin de öğrencileri olumsuz etkilediği belirtildi. Tayin sorununun genellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görüldüğü, tayin sürecinin eğitim ve öğretimi sekteye uğratarak öğretimin sürekliliğini engellediği belirtildi. Söz konusu bölgelerde tecrübeleri öğretmenlerin istihdam ettirilememesinin eğitimin kalitesini düşürdüğü de vurgulandı.
Vekil ve ücretli öğretmenleri durumu
Milli Eğitim sisteminde maddi adaletsizliğin söz konusu olduğuna yer verilen araştırmada, sözleşmeli öğretmenlerin kadrolu öğretmenler karşısında kendilerini 2. sınıf vatandaş olarak gördükleri, ücretli öğretmenlerin ise hiç öğretmen sayılmadıklarını belirttikleri vurgulandı. Kadrolu bir öğretmenin maaşıyla 3 ücretli öğretmen çalıştırılabileceği ifade edilen araştırmaya göre, maddi adaletsizlikten dolayı eğitim ve öğretimin kalitesinin düştüğü, vekil ya da ücretli öğretmenlerin işlerini benimseyemediği kaydedildi. Öte yandan, ücretli öğretmenlerin genellikle köylerde görev yaptığı da araştırmada yer aldı.
