Obezite dünyada en hızlı yayılan hastalıklardan birisi. Sigaranın neden olduğu ölümlerin ardından ikinci sırada obezite yer alıyor. Uzman Diyestisyen Dilara Koçak, Milliyet gazetesindeki yazısında (06.02.09), obezitenin sağlık üzerinde yarattığı olumsuz etkileri anlatıyor. Koçak’ın yazısı şöyle:
“Obezite dünyada en hızlı yayılan hastalıklardan birisi. Sigaranın neden olduğu ölümlerin ardından ikinci sırada obezite yer alıyor. Her yıl 300 bin insan, obezite nedeniyle hayatını kaybediyor. Bütün ülkeler, sağlık harcamalarının yüzde 10 - 12’sini, obezite ve obezitenin neden olduğu hastalıklara harcıyor. ABD’de obezite ile ilgili hastalıkların tedavisi için yıllık 75 ile 100 milyar dolar harcanıyor.
Obezite kronik bir hastalıktır, genetik ve çevresel etkileşimleri vardır. Vücutta yağ dokusunun artması çok sayıda faktöre bağlıdır.
Bir kişiye obez denilebilmesi için, beden kitle indeksinin 30’un üzerinde olması gereklidir. Beden kitle indeksi, kişinin ağırlığının boyunun metre cinsinden karesine bölünmesi ile elde edilen değerdir ve bu değer 18.5 - 24.9 olduğunda normal, 25 - 29.9 olduğunda kilolu, 30 ve üzeri olduğunda obez, 40 üzerinde morbid obez olarak gruplandırılır.
Obezite işin uzmanları tarafından tedavi edilmeli
Obez bireyler ciddi yaşam tehdidi altındadır. Obezlerde kalp ve damar hastalıklarından ölüm oranı, normal bireylere göre 4 kat daha fazladır. Yüksek tansiyon görülme sıklığı obez olmayanlara göre 3 kat daha fazladır. Obezite bu işin eğitimini almış kişiler tarafından tedavi edilmelidir; güzellik salonları, kısa dönem kurslar sonucu alınan sertifika yetkileri bu hastalığın tedavisi için yeterli değildir. Obezite tedavisinin ilkelerini hekim ile sağlık muayenesi, diyetisyen ile beslenme ve diyet eğitimi, diyet, bozulmuş yeme alışkanlığının düzeltilmesi, psikolojik destek, gerekirse ilaç tedavisi ve cerrahi müdahaleler oluşturmaktadır.
Beslenme ve stres
Kortizol gibi stres hormonları vücutta bazı vitaminleri etkiler. Vitaminler kasların gerilmesi ve kan basıncının yükselmesi gibi stres tepkileri için kullanılır. Bu nedenle anksiyete nedeniyle sinir sistemimiz fazla çalıştığında B vitaminine özel olarak ihtiyacımız oluyor. B vitaminleri, yiyeceği enerjiye dönüştürmekte de kullanılıyor.
Stresli zamanlarda alınan kaloriler besleyici yiyeceklerden gelmezse vücut için durum daha da zorlaşıyor. Bir kaç gün fazla cips yiyip gazlı içeceklerden içmenin sonucu olan hafif B vitamini eksikliği bile sinir sistemini alt üst ediyor. Böyle zamanlarda muz, balık, fırın patates, avokado, tavuk ve koyu yeşil yapraklı sebzeler yenilmeli.
Aşırı stres daha da büyük bir besinsel hasar yaratıyor. Stres hormonları vücuttaki A,B, C vitamini ve magnezyum gibi önemli besinleri tüketirken 1400 kimyasal değişim yaşanıyor.
Strese tepki olarak salgılanan hormonlar, sakinleştirici hormon olan seratonin seviyesini düşürerek karbonhidrat aşermelerine yol açabiliyor. Karbonhidrat tüketimini artırmak seratonin seviyelerini yükselterek strese toleransı artıra-bilir, ancak şekerli yiyecekler yemek kilo alımına yol açabilir. Baskı altındayken abur cubura yönelmemek kolay değil. Ancak az şekerli, az yağlı ve az kafeinli besinlere yönelmek bile sizin için iyi bir başlangıç olabilir.
Obezite, vücudun her organını ve duygu durumunu etkiler
Ruh hali
Depresyon
Kendini beğenmeme duygusu
Beyin
Beyindeki basıncı artırıp baş ağrısı ve çift görüşe neden olur.
Akciğer
Uyku apnesi
Astım
Nefes almada zorluk, kesik kesik nefes alma problemi
Kalp ve kan damarları
Yüksek LDL (kötü huylu) kolesterol
Düşük HDL (iyi huylu) kolesterol
Yüksek trigliserid seviyesi
Yüksek kan basıncı
Kanın pıhtılaşmasında anormallik
Kan damarlarına zarar veren kronik inflamasyon (iltihap)
Sindirim sistemi
Reflü
Kabızlık
Safra taşları
Karaciğer yağlanması
Kemik ve eklemlerde
Kalça çıkığı
Blount hastalığı (dizlerde eğrilik)
Düztabanlık
Fazla kilodan dolayı ayaklar, dizler, kalça ve sırtta meydana gelen ağrılar
Tip 2 diyabet
Vücudun yeterli insülin üretememe veya kullanamama durumu
Erken ergenlik dönemi
Kızlarda, polikistik over sendromu
Hormon seviyelerindeki değişikliğe bağlı olarak menstürasyonun (âdet) siklusundaki düzensizlikler ve çene, göğüs, karın çevresinde meydana gelen aşırı kıllanma.”
