Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim 2021 dönemine ilişkin Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerini açıkladı.
Buna göre, ekim sonu itibarıyla Türkiye'nin yurt dışı varlıkları 2020 sonuna kıyasla 20 artışla 306,8 milyar dolar, yükümlülükleri ise yüzde 12,1 azalışla 562,5 milyar dolar oldu. Böylece, Türkiye'nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı şeklinde tanımlanan net UYP, ekimde eksi 255,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Net UYP, 2020 sonunda eksi 384,7 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.
Rezerv varlıklar kalemi ekimde 2020 yıl sonuna kıyasla yüzde 32,9 artarak 123,9 milyar dolara, diğer yatırımlar kalemi yüzde 14,2 yükselerek 123,7 milyar dolara çıktı. Bu dönemde diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduatları yüzde 20,6 artışla 50,5 milyar dolara yükseldi.
Doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye), piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle ekimde 2020 yıl sonuna göre yüzde 36,6 azalışla 145,8 milyar dolara geriledi.
Portföy yatırımları 104,3 milyar dolar
Portföy yatırımları, ekimde 2020 yıl sonuna göre yüzde 7,7 azalışla 104,3 milyar dolara geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2020 yıl sonuna göre yüzde 26,9 azalışla 21,3 milyar dolar olurken, yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku yüzde 16,6 azalışla 5,5 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise yüzde 2,4 artışla 47,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Diğer yatırımlar, geçen yılın sonuna göre yüzde 5 artışla 312,4 milyar dolar oldu. Aynı dönemde, yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki yabancı para mevduatı yüzde 4,5 yükselişle 34,8 milyar dolar, TL mevduatı yüzde 13,3 düşüşle 13,6 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Bankaların toplam kredi stoku yüzde 4,1 azalarak 68,7 milyar dolar, diğer sektörlerin toplam kredi stoku yüzde 1,5 artarak 97,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Net UYP nedir?
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yükümlülüklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gösteren ve üç aylık olarak (gösterge niteliğinde aylık) yayımlanan istatistiki bir tablodur.
Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yükümlülüklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Türkiye'nin yurt dışından alacaklarıyla, Türkiye'nin yurt dışına borçlarının net farkını işaret eder. Burada ortaya çıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.
