NASA’nın 1970’ten bu yana uzay keşif araçlarına enerji vermek için kullandığı plütonyum-238, artık rutin olarak üretilmeye başlanacak. ABD’nin silah amaçlı olmayan nükleer materyal üretimi, 21’inci yüzyılın geri kalanında üretilecek keşif araçları için standart yakıt haline gelecek.
Güneş Sistemi’nin dışına çıkmaya hazırlanan Voyager uzay aracından, Mars’a iniş yapan Viking ve sırasıyla Jüpiter ile Satürn’ün yörüngesinde keşifler yapan Galileo ve Cassini uzay araçları, nükleer enerjiyle çalışıyor. Nükleer enerjiyle göreve çıkan en yeni keşif aracı ise Kızıl Gezegen’e Ağustos 2012’de iniş yapan Curiosity.
Plütonyumun çözüldükçe ortaya çıkardığı radyasyon, radyoizotop termoelektrik jeneratör ( RTG) adı verilen bir cihazla elektriğe dönüştürülüyor.
'Plütonyum Rusya'dan geliyordu'
ntvmsnbc. com'da yer alan habere göre, ABD, 1980’li yılların sonlarında plütonyum-238 ürettiği Güney Carolina eyaletindeki reaktörlerini kapattığında, tedarik için Rusya’ya başvurdu. Ancak satın alınan nükleer materyalin stokları 2010 yılında tükendi.
Discovery News’in haberine göre, iki yıldan bu yana yeniden plütonyum-238 üretmek için NASA ile çalışan ABD Enerji Bakanlığı, ilk denemelerde ümit vaat eden sonuçlar elde etti. Neptunyumun Tennessee eyaletindeki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’ndaki reaktörde bir ay tutulması sonrasında plütonum elde eden bilim insanları, sonuçtan son derece memnun.
NASA gezegen bilimi birimi direktörü Jim Green, “Bu yılın sonlarında üretim için bir takvim çıkaracağız. 2014 itibariyle her yıl 1.5 kg plütonyum-238 üretmeyi planlıyoruz” dedi.
'Stok yenilenecek'
NASA, üreteceği plütonyum-238 ile 20 yıllık stoğunu da tazeleyecek. Green, yeni nükleer materyalin eskisiyle karıştırılarak kendileri için gereken enerji yoğunluğunu verecek nükleer yakıt elde edeceklerini belirtti.
Bu kapsamda, her 1 kg taze plütonyum-238, 2 kg eski plütonyum-238’i yeniden kullanılabilir hale getirecek. Green, ‘ellerindeki stoğun tekrar kullanılabilir olmasını sağlamaları halinde gelecek için büyük bir başarı elde edeceklerini’ ifade etti.
'Jeneratör yenilenecek'
Bilim insanları, Curisosity’nin ardından Uzay’a gönderilecek tüm keşif araçları ve robotlarının nükleer enerjili olacağını, bu kapsamda nükleer yakıtı elektriğe dönüştüren jeneratörün de yenileceğini belirtti.
Geliştirilen yeni jeneratör, Gelişmiş Stirling Radyoizotop Jeneratörü (ASRG) adını taşıyor. NASA mühendisleri, eski jeneratörlere kıyasla, ASRG’nin bir kg plütonyumdan dört kat daha fazla enerji üretmesini bekliyor.
NASA’nın Mars keşif programının başında yer alan Michael Meyer, ‘Curiosity’nin sahip olduğu RTG, robotun içinde fazla ısınmaya neden oluyor. ASRG ile yeni nesil uzay araçlarında bu sorun aşılacak” dedi.
