Dünya

Myanmar'ın 'karpuzları': Dışarda asker, içerde isyancı

Eski bir Myanmar polis memuru olan 24 yaşındaki Yan, yaklaşık iki yıl boyunca silahlı direniş için casusluk yaparak hayatını riske attığını Reuters'e anlattı.

02 Ocak 2024 12:55

T24 Dış Haberler

Eski bir Myanmar polis memuru olan 24 yaşındaki Yan, silahlı direniş için iki yıl boyunca askeri cuntaya hizmet ediyormuş gibi casusluk yaparken hayatını riske attığını anlattı. Nisan ayında ülkeden kaçtıktan sonra sığındığını söylediği Myanmar sınırına yakın bir kasabadaki küçük bir odadan Reuters'e yaptığı açıklamada, "Kendimi haksız emirlerden kurtardım" dedi. Yan, hayatına yönelik tehditler nedeniyle tam ismini vermeyi reddetti. 

Cunta, kendi saflarındaki casuslar hakkında bir yorum yapmazken asker yanlısı sosyal medya kanalları, isyancılara sempati duyan askerleri ifşa etti. Muhalefet grupları, güvenlik güçlerinden kaç kişinin direnişe bilgi sağladığını belirlemenin zor olduğunu ve risk göz önüne alındığında sayının muhtemelen az olduğunu fakat yine de hayati bir rol oynadıklarını söyledi. Taraf değiştirenleri destekleyen Halkın Hedefi'nin bir sözcüsü Reuters'e, muhalif grupların saldırı planlamasına yardımcı olan askeri malzemelerin taşınması da dahil olmak üzere istihbarat sağladıklarını açıkladı. Sözcü, yaklaşan hava saldırılarıyla ilgili ihbarlara atıfta bulunarak, "Hayat kurtaran bilgiler aldık" dedi.

'KARPUZLAR'

Kardeşinin izinden giderek 2020'nin sonlarında polis gücüne katılan Yan, darbeden sonra, acımasız askeri müdahale sırasında protestocuların keyfi tutuklanmasına tanık olunca hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Yan, "İnsanlar bize hayaletmişiz gibi davranmaya başladı. “Bizden nefret ediyorlardı.” dedi.

Kardeşinin ülkeden kaçtığını ve Yan'ı,  Birmanca dilinde "karpuz" olarak bilinen, güvenlik güçleri içinde yetiştirilen muhalif gruplarla ilişkilendirdiğini söyledi; dıştan yeşil, orduya sadık görünüyor, ancak kırmızı, devrilen Ulusal Demokrasi Birliği'nin rengi. Yan, polis karakolundan gizlice çıktığını ve meslektaşlarının görüş alanı dışında, telefon yoluyla, cuntanın izlediği yollar ve çeşitli yerlerdeki polis, yakıt ve silah sayısı hakkında mesajlar gönderdiğini anlatırken, isyancı grupların sağlanan bilgileri nasıl kullandığını ise bilmediğini söyledi.

İç muhalefetin cunta için ciddi bir sorun teşkil ettiği bilinirken, Washington DC merkezli düşünce kuruluşu Amerika Birleşik Devletleri Barış Enstitüsü, 8 bin kadar kişinin güvenlik güçlerinden kaçtığını tahmin ediyor.

Yan ve kardeşi Ye, polisin yetersiz donanıma ve eğitime sahip olmasına rağmen cuntanın adam toplamakta zorlandığını, bu durumun onları savaşma konusunda isteksiz hale getirdiğini ve çabuk teslim olmaya yönelttiğini söyledi. Eski ordu yüzbaşısı Htet Myat'ın Reuters'e telefonla yaptığı açıklamada, daha önce askeri taburların birkaç yüz üyeden oluştuğunu ancak şu anda çoğunluğunun sayısının 130'un biraz üzerinde olduğunu açıkladı.

Yan, erkek kardeşi ve yengesi, memleketlerinden gelen yapraklarla kumaşlar üretip satmaya başladılar. Yan, kendi fedakarlıklarının başkalarının yaptığının çok küçük bir kısmını oluşturduğunu söylerken, "Yapmam gerekeni yaptım" dedi.