CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, 1936 yılında imzalanan Montrö Sözleşmesi gereğince Türk Boğazları'ndan geçiş yapan gemilerin ödemek zorunda olduğu 'fener', 'tahlisiye' ve 'sağlık' ücretlerinden alınması gereken ücretin tam olarak alınmamasını Meclis gündemine taşıdı. CHP'li Tekin, Kanal İstanbul üzerinden para kazanılacağını vurgulayan iktidara yönelik olarak, "Montrö Anlaşması gereği kazanılmış olan hakkımızı bile tahsil etmeyi beceremezken Kanal İstanbul’dan para kazanacağız, diye halkımızı neden aldatıyorsunuz" dedi.
TIKLAYIN - Rıza Türmen yazdı: Kanal İstanbul ve Montrö Sözleşmesi
Tekin açıklamasında şu hususlara yer verdi:
"Montrö Sözleşmesine göre boğazlardan geçecek gemilerin ödemesi gereken vergi ve harçların miktarı sözleşmenin imzalanmasını takip eden 46 yıl boyunca Altın Frank üzerinden tahsil edilmesine rağmen, 1983 tarihinde Altın Frank’ın ABD Dolarına sabitlenmesine dayalı yeni bir uygulamaya geçilmiş. Ülkemizin menfaatlerine aykırı bu uygulama neticesinde çok ciddi kayıplar yaşıyoruz. Zira Altın Frank’ın gerçek değeri üzerinden belirlenen geçiş ücreti azami miktarı gösteriyor. 1 Altın Frank’ın TL karşılığının hesabında, altının serbest piyasada oluşan fiyatının tespiti gerekir. Ekonomik Krizle boğuşan ülkemiz, faiz lobilerine milyarlarca dolar faiz öderken kazanılmış bir hakkımızdan doğan geliri bile bile elimizin tersiyle itmemizi anlamakta güçlük çekiyorum. Acilen Altın Frank’ın gerçek değerini aşacak tutarda geçiş ücretlerinin değiştirilmesi, Sözleşme’nin revize edilmesini gerekiyor."
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a şu sorular soruldu.
- 1983'te gizli bir Bakanlar Kurulu kararıyla, Montrö Anlaşması ile ülkemize tanınan gemilerden alınan ücretlerle ilgili indirime gidilmiştir. Gizli alınan bu kararı kamuoyu ile paylaşmayı düşünüyor musunuz?
- Türkiye, Altın Frank’ın gerçek değeri üzerinden uygulama yapılması hakkından neden vazgeçmiştir? Boğaz geçişlerinden Montrö Anlaşmasına göre belirlenen hakkımızı neden tam ve eksiksiz olarak kullanmıyoruz?
- Montrö'nün halen yürürlükte olan bu önemli hükmünün farkına biran önce vararak, Altın Frank’ın gerçek değeri üzerinden geçiş ücretlerinin belirlenmesine yönelik yeni bir tarife hazırlanmayı düşünüyor musunuz?
- Montrö'ye göre, tahsil etmesi gereken geçiş ücretlerin tahsil edilememesi sonucu, Türkiye'nin bugüne kadar ki toplam kaybının 134 Milyar ABD Doları olduğu iddiası doğru mudur?
- Dolar ve altının hep artmasına rağmen Boğazlardan geçiş ücreti tarifesi, 17 yıllık iktidarınız döneminde neden hiç güncellenmedi?
