Kültür-Sanat

Mevlâna'nın rubaileri 22 yılda İngilizceye çevrildi

Biri ABD'li psikolog diğeri Afganistan'ın eski BM Temsilcisi 2 araştırmacı, 22 yılda İngilizceye çevirdikleri Mevlâna'nın yaklaşık 2 bini bulan tüm rubailerini, şerhler

17 Eylül 2008 03:00

Kitabın yazarlarından ABD'li psikolog İbrahim Gamard, 22 yıl süren çalışmanın sonunda hazırladıkları kitabı, deneme baskılarının ardından Mevlâna'ya bir vefa borcu olarak Konya'ya getirdiğini, bu ziyareti aynı zamanda kendisine bir teşekkür olarak gördüğünü söyledi.

California yakınlarında yaşadığını belirten Gamard, bu ziyaretinin Konya'ya 11. gelişi olduğunu ifade etti. Gamard, Mevlâna'nın fikirleri ile ABD'nin California eyaletine gelen bir Müslüman grup vasıtasıyla 1978'de tanıştığını ve o tarihten itibaren manevî mirasını araştırmaya başladığını anlattı. Gamard, "1978'den beri semazenim, 1984 yılında Müslüman oldum, 1999 yılında da hacca gittim, 1981 yılından beri de Farsça öğreniyorum. Amacım Mevlâna'nın öğretilerinden haberdar olmak" dedi.

"Ancak gerçek aşkım Mevlâna'nın şiirlerini çalışmak" diyen Gamard, 1985 yılında Afganistan'ın eski BM Temsilcisi Fars Edebiyatı uzmanı Prof. Dr. Rawan Farhadi ile tanıştığını, ondan kendisiyle Mevlana rubailerini İngilizceye çevirmek için yardım istediğini, ardından da rubaileri İngilizceye çevirmeye başladıklarını ifade etti.

Mevlâna'nın şiirleri daha önceden değiştirilerek çevrilmiş

Gamard, 22 yılda Mevlâna'nın bugün bilinen yaklaşık 2 bin rubaisini İngilizceye çevirdiklerini dile getirerek, şunları kaydetti: "Son olarak da bu rubaileri bir kitapta toplama ve okuyuculara sunma ihtiyacı hissettik; çünkü Mevlâna'nın rubaileri, bilim adamları tarafından orijinal halleriyle İngilizceye çevrilmemişti. Mevlâna'nın rubaileri ABD'de pek çok şair tarafından değiştirilerek, içindeki 'namaz, secde, rüku ve Allah' gibi bölümleri çıkarılarak yayımlandı. İslam'a ABD'de biraz şüpheyle bakıldığı için, Mevlana ile ilgili yazılan kitaplarda, Mevlâna'nın din ile ilgili sözleri
değiştiriliyor. Biz de rubaileri orijinal hâlleriyle bir kitapta toplayarak, Mevlâna'nın doğru anlaşılmasını sağlayamaya çalıştık. Henüz sadece örnek baskıları yapılan bu kitabın piyasaya sürüldükten sonra, özellikle ABD'de Mevlâna'nın daha doğru anlaşılmasında yararlı olacağına inanıyoruz." 

Mevlâna'yı Müslümandan ziyade düşünür olarak görüyorlar

Okurların bu kitapta, İngilizce çevirisinin yanında Mevlâna'nın tüm rubailerini orijinal Farsça metinleri ve şerhleriyle birlikte bulabileceklerini belirterek, "bu kitabı yazmamdaki temel amacım Mevlana'nın Hz. Muhammed'e övgü dolu sözlerini, aşkını ve bağlılığını göstermekti, çünkü, ABD'de Mevlana'yı bir Müslüman'dan ziyade bir düşünür gibi görme eğilimindeler. Bu yüzden daha önce yazdığım kitaba İslam ve Mevlana ismini verdim; çünkü Mevlâna'nın Hazreti
Muhammed'in gerçek bir takipçisi olduğunu göstermek istedim" diye konuştu.

Selçuk Üniversitesi Mevlâna Araştırma Merkezi (SÜMAM) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Nuri Şimşekler, Mevlâna Müzesini ziyaret eden İbrahim Gamard'a, Mevlana konusunda yaptığı araştırmalar ve Mevlâna'nın doğru anlaşılması için gösterdiği gayret nedeniyle bir teşekkür plaketi verdi.

Şimşekler, Gamard ve Farhadi'nin 22 yılda tamamladığı "Mevlana'nın Rubaileri-The Quatrains of Rumi" adlı kitabı çok önemsediklerini belirterek, şöyle konuştu: "Amerika'da bugün en çok satan şiirler Mevlâna şiirleridir. Amerika'da ve diğer bazı batı ülkelerinde Mevlâna İslam'dan tamamen kopuk, dinler üstü bir insan olarak gösterilmeye çalışılıyor. Bu nedenle bu kitabı Mevlâna'nın doğru tanıtımı açısından büyük bir adım olarak görüyoruz. Ayrıca SÜMAM olarak yurt
dışındaki Mevlana araştırmacılarını periyodik olarak Konya'da toplamayı ve burada atölye çalışması yapmayı arzu ediyoruz, ancak bütçemiz yeterli olmadığı için bu projemizi şu ana kadar hayata geçiremedik. Mevlana sadece semadan ve musikiden ibaret değildir. Mevlâna'nın o koskoca düşünce okyanusunda keşfedilmeyi bekleyen çok güzellikler, değerler var."