Müjgan Yağmur/MERSİN
Mersin Akkuyu'da yapılması planlanan nükleer santral Çevresel Etki Değerlendirmesi toplantısını yöre halkı ve çevre örgütleri protesto etti. Greenpeace tişörtü giyen Greenpeace üyelerinin alınmadığı toplantı, protestolar nedeniyle tamamlanamadı.
29 Mart 2012, Mersin Akkuyu’da kurulması planlanan nükleer santral için düzenlenen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) halkın katılımı toplantısı, halkın yoğun protestosuyla karşılaştı ve tamamlanamadı. Üzerlerinde Greenpeace tişörtü olan Greenpeace üyelerinin alınmadığı toplantıya, mekanın yetersizliği nedeniyle de giremeyenler oldu. Nükleer karşıtları, görüşlerini ifade edemediklerini, toplantının göstermelik olduğunu söylediler. Nükleer karşıtları ve güvenlik görevlileri arasında yaşanan tartışmada göz altına alınan dört kişi daha sonra serbest bırakıldı.
Greenpeace Akdeniz İklim ve Enerji Kampanyası Sorumlusu Cenk Levi, Greenpeace’in ÇED raporuna yasal itiraz dilekçesini Çevre Bakanlığı yetkililerine iletti. Toplantı sonrasında bir açıklama yapan Cenk Levi, “ÇED dairesinin yaptığı bu toplantının, tamamen göstermelik bir toplantı olduğu ortaya çıktı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çevresel etkileri değerlendirmek yerine Rosatom şirketinin hukuk dışı faaliyetlerine ortak oluyor. Eğer bu gerçekten halkın katılımı toplantısı olsaydı, halkın görüşleri dinlenir, ona göre hareket edilirdi. Mersin’de halkın %70’i nükleer santral istemiyor. Böyle bir durumda halkın katılımından söz etmek mümkün değil. Bu hukuksuz ÇED süreci bir an önce iptal edilmeli ve bu toplantı kayıtlara yapılmamış olarak geçmelidir.” dedi.
Greenpeace’in ÇED Başvuru Dosyası’na yaptığı hukuki itirazın gerekçeleri:
Çevre Bakanlığı tarafından, çevresel etki değerlendirme dosyaları için rehberler oluşturulmuş durumda. Bu rehberler arasında nükleer enerji santralleri ile ilgili rehber de bulunuyor. Bu rehberde, “ÇED Başvuru Dosyası”nın neleri içermesi gerektiği açık bir şekilde ele alınıyor. Ancak Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi ÇED Başvuru dosyasında bu rehberde sözü edilen konuların pek çoğu yer almıyor.
Rehber’e göre, “Teknoloji Alternatifleri”nin başvuru dosyasında yer alması gerekiyor. Ancak başvuru dosyasında farklı reaktör tipleri üzerinden bir değerlendirme yok. Bu konu tamamıyla es geçiliyor ve neden bu reaktör tipinin “uygun bulunduğu” anlaşılmıyor.
Rehber’de yer verilen ‘eylemsizlik’, yani projenin gerçekleşmemesi ihtimali Akkuyu başvuru dosyasında yer almıyor. Bu maddeye göre, Nükleer enerji santralinin gerekli olup olmadığının değerlendirilmesi için enerji tasarruf ve yönetim önlemlerinin uygulanması ve enerji verimliliğinin arttırılması içi kullanılabilecek yöntemler araştırılmalıdır. Ancak Akkuyu ÇED Başvuru dosyasında, bu konu başlığı yok. Başvuru dosyasında, tesisin “gerekli” görüldüğü ifade ediliyor ancak. neden gerekli görüldüğü bilimsel bir çalışma şeklinde ortaya koyulmuyor.
Rehber’de “Etkiler” başlığı altında yer verilen “Santralin Hizmetten Çıkarılması ve Sökümü (Kapatma Sonrası)” etkiler Akkuyu Başvuru Dosyası’nda yer almıyor. Başvuru dosyasında yalnızca inşaat ve işletme aşaması etkilerine yer veriliyor. Rehberde yer verilen ve son derece önemli olan bir bölümün Başvuru dosyasında yer almaması, tek başına Başvuru dosyasının “uygunsuzluğu” için yeterli sebep oluşturuyor.
