Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu KKM hakkında bilgi vermedi; CHP, İyi Parti ve HDP komisyonu terk etti

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının bankaya getirdiği yükle ilgili bilgi vermemesi üzerine CHP, İyi Parti ve HDP grupları komisyonu terk etti.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, 2023 yılı bütçesi görüşülürken muhalefet milletvekillerinin talebi üzerine, Merkez Bankası’nın kur korumalı mevduatla ilgili sunum yapması kararlaştırılmıştı.

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, bugün komisyonda KKM ve Merkez Bankası’nın çalışmaları hakkında sunum yaptı ve milletvekillerine bilgi verdi. Ancak Kavcıoğlu, KKM’nin Merkez Bankası’na maliyetini açıklamadı ve buna gerekçe olarak Merkez Bankası Kanunu’nu gösterdi.

CHP, İyi Parti ve HDP grupları, bu durumu protesto ederek toplantıyı terk etti. 

HDP'li Turan: Bürokratik vesayet hatta bürokratik darbe ile karşı karşıyayız

Komisyon üyesi ve HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Rıdvan Turan, konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı:

"Bence şu anda bir tür skandala sahne oluyor Meclis. Bürokratik vesayet hatta bürokratik darbe ile karşı karşıyayız. Merkez Bankası Başkanı bugün de geldi 'biz bu bilgiyi veremeyiz' dedi. Düşünsenize Türkiye ekonomisinin altında bir saatli bomba var. Bu bombanın patlayıp patlamayacağını, patlayacaksa ne zaman patlayacağını milletin temsil yeri olarak ifade edilen Meclis'te milletvekilleri, halkın temsilcileri bilmiyor, öğrenemiyor. Bu son noktada bu halkın iradesine karşı son derece saygısızlıktır, çok büyük bir saldırıdır.

"Bunu halk adına kabul edebilmemiz mümkün değil"

Milyarlarca TL'lik bir kaynak yoksullardan zenginlerin cebine doğru transfer ediliyor. Çok açık, çünkü KKM’nin esası buna dayanıyor. Parası olanın daha fazla para kazanmasına dayanıyor. Peki biz, bizi buraya gönderen halk adına ya kamunun kaynaklarından Merkez Bankası vasıtasıyla KKM’ye ne kadar paranın gideceğini niye öğrenemiyoruz? Şu anda iktidar bloku da bu bilginin verilmesinin doğru olduğunu söyleyecek kadar demokrasi ile uzak yakın alakası kalmamış durumda. Gerçekten tam anlamıyla skandal ile karşı karşıyayız. Bunu halk adına kabul edebilmemiz mümkün değil. O sebeple ben çok kısa söz aldım. 'Bu tiyatroya ortak olmanın anlamı yok, burada yaşanan çok açık bir bürokratik darbedir ve herhangi bir değerlendirme yapmayacağım, protesto ediyorum ve çıkıyorum’ dedim.” 

CHP'li Kuşoğlu: 85 milyon kişinin ödediği paranın hesabını sormak, milletin vekilleri olarak bizim görevimizdir 

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, KKM'nin süresinin bir yıl daha uzatılmasını da içeren torba kanun görüşmelerinde de KKM'nin maliyeti hakkında Merkez Bankası yetkisinin yine bilgi vermediğini anımsatarak şunları söyledi: 

"Geçenlerde bir torba kanunda KKM ile ilgili bir uzatma söz konusu olduğunda, -normal olarak TBMM üyeleri tabii ki hem konu hem de kurumla ilgili bilgi talep ederler, masaya yatırırlar- biz hem Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan hem de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan KKM ile ilgili bilgi istedik. Hazine ve Maliye Bakanlığı ayrıntılı bilgiler vermişti. O gün Merkez Bankası yoktu. Torba kanunun en son maddesi olarak görüşmeyi erteledik. Daha sonra Merkez Bankası temsilcisi geldiğinde, ‘1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu'na göre bilgi veremeyiz’ demişti. Bu, tam tersine, 1211 Sayılı Kanunu'na göre Plan ve Bütçe Komisyonu'na, TBMM'ye çok daha ayrıntılı bilgi vermesi gereken bir kurum, Merkez Bankası. Bu konudaki hassasiyetimizi, millet egemenliğini, Meclis'in itibarını korumak, hatırlatmak amacıyla biz, Plan ve Bütçe Komisyonu'nu, son maddeydi zaten, o gün terk etmiştik." 

TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki bütçe görüşmeleri sırasında Merkez Bankası'nın 2 Aralık'ta Meclis'e gelip bilgi vereceğini söylediğini ifade eden Kuşoğlu, "Zaten 6 ayda bir Merkez Bankası'nın Plan ve Bütçe Komisyonu'na bilgi vermesi gerekiyor. Bu yıl içerisinde hiçbir şekilde bilgi vermemişlerdi. Sayın Şentop'un söylediği şekilde bugün bilgi vermeye geldiler, ancak hiçbir şekilde bilgi vermediler yine. Bilgilendirme yapılmayınca üzüldük. Gerekçe olarak da 57'nci maddeye göre… Yıllıktır mali tablolar, yıllık olarak hesaplanır, dönem sonunda kâr-zarar ortaya çıkar. Bütün şirketler için Vergi Usul Kanunu'na, Ticaret Kanunu'na göre, Sermaye Piyasası Kanunu'na göre yıllıktır. Bunun içerisinde kâr-zarar her zaman hesaplanabilir. Merkez Bankası için de gün gün kâr-zarar hesabı yapılabilir. Öyle bir gerekçe olmaması gerekir. Bir milyon kişiye 85 milyon kişinin ödediği paranın hesabını sormak, milletin vekilleri olarak bizim görevimizdir. Bunu sormak istedik. Maalesef bu konuda hiçbir bilgi verilmediği gibi, bunun yasak olduğunu, veremeyeceklerini söylediler" diye konuştu.  

"Milleti devlet karşısında maalesef boynu eğik bıraktılar"

AKP ve MHP milletvekillerinin bu durumu eleştirmemesine tepki gösteren Kuşoğlu, "Biz, muhalefet partisi olarak, Meclis'i çalıştırmak, milletin itibarını birinci partiden daha fazla korumak zorunda değiliz. Öncelikle onların görevidir. Ancak görevlerini yapamadılar, özellikle Cumhur İttifakı'na mensup partiler bu konuda hassasiyet gösteremediler. Milleti devlet karşısında maalesef boynu eğik bıraktılar. Buna çok üzüldük. Komisyonda bunları hatırlatarak komisyonu terk ettik. Başka da soru sormadık. Çünkü şu anda milletin en fazla merak ettiği konu buydu" dedi.  

"Komisyonu protesto ettik"

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın KKM'nin Hazine’ye maliyetine ilişkin bilgi verdiğini anımsatan Kuşoğlu, şöyle konuştu:  

"Hazine ve Maliye Bakanı’nın en son açıkladığı 94 milyar TL'lik bir, bütçeden KKM’ye ödeme yapıldığıydı. Alınmayan vergiler, hepsini bir araya getirdiğimizde 150 milyar TL'yi geçen bir meblağ var. Merkez Bankası'nın sorumlu olduğu KKM ile ilgili olarak da benzeri bir durumun oluşması lazım. Yani en az 300, belki 400 milyar TL'lik bir meblağdan bahsediyoruz. Milletin hesabından, devletin bütçesinden 1 milyon kişiye aktarılmış. Bunun hesabını sormaya çalışıyoruz millet adına. Bu konuda cevap verilmemesi bizleri gerçekten üzmüştür. Cumhur İttifakı'na mensup partilerin bu konuda hiç hassasiyetlerinin olmaması; yurtseverliklerini, vatanseverliklerini, milliyetçiliklerini göremememiz bizi daha da üzmüştür. Maalesef bu iki hususu dikkate alarak biz de komisyon çalışmalarını devam ettirmedik. Komisyonu protesto ettik.” 

İyi Parti’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri de salonu terk etti

İyi Parti’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ve Erzurum Milletvekili Naci Cinisli de komisyonda sunum yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının maliyetini açıklamayı reddetmesine tepki göstererek salonu terk etti. Cinisli, “Bugün tekrar Meclisimize bir itibar, bir haysiyet suikastı yapıldı. Biz askeri vesayetten kurtulduk diyoruz, askeri vesayetin sıkıntılarını Türkiye Cumhuriyeti Devleti senelerce yaşadı. Fakat bugün askeri vesayet yerine bir bürokratik vesayet gelmiştir. Bugün bir bürokratik vesayet altında siyaset eziliyor, TBMM’nin iradesine ipotek konuluyor” dedi

İyi Partili Yılmaz: Ben sizin yanlışlarınıza burada şahitlik edemem 

İyi Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz şunları söyledi:

“Bundan bir süre önce Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne bir torba kanun geldi. Bu torba kanunun maddelerinden birisi de KKM ile ilgili düzenlemenin süresinin bir yıl daha uzatılmasıyla ilgiliydi. O aşamada biz milletin temsilcileri olarak karar vermeden önce neyle karşı karşıya olduğumuzu, bunun maliyetinin ne olduğunu öğrenmek istedik. Hazine bunu açıkladı ama Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası bunu açıklamadı. Biz komisyona Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’ndan bir yetkilinin gelerek bize bilgi vermesini istedik. Uzun beklemeden sonra bir yetkili geldi fakat bize ‘Ben bu konuda size bilgi vermeye yetkili değilim. Mevzuat buna izin vermiyor’ gibi bir söz söyledi. Biz de bunu protesto ettik. Ve dedik ki: ‘Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Merkez Bankası milleti temsil eden milletvekillerine nasıl bilgi veremez.’ Başkana araya girmesini söyledik, ‘Ya bu arkadaşı buradan çıkart, toplantıya ara ver ve ondan sonra ilgili makamı, üst makamı çağır o bize bilgi versin’ dedik ama başkan böyle bir şey yapmadı. Bizde buna tepki olarak o zaman da komisyonu terk ettik.

Bugün geldiğimiz noktada sayın başkan bir sunum verdi. Sunumdan sonra eleştiriler, tartışmalar aşamasında komisyon başkanı, ‘Daha önce bu konuda verilmeyen bilgiyi siz de vermediniz. Acaba bu konuda söyleyeceğiniz bir şey yok mu’ dedi. Ama Merkez Bankası bize yarım saat bir diskus çekti ve içinde yine hiçbir şey söylemedi. Bazı yanlışlarına da beni eski Merkez Bankası Başkanı olarak şahit gösterdi. Ben de orada tepki gösterdim. ‘Ben sizin yanlışlarınıza burada şahitlik edemem’ dedim. Geldiğimiz nokta itibarıyla millet adına sorduğumuz soruya cevap alabilmiş değiliz.

"İstediğimiz bilgiyi alamayınca neye göre tartışma yapacağız o da belli değil"

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kanununda, yasasında böyle bir şey söz konusu değil. Merkez Bankası her gün karını da zararını da hesaplıyor. Anında her şeyi ortaya çıkartabilir. Ama böyle bir mazeretin arkasına sığınarak bunu açıklayamayacaklarını söylediler. Mademki bunun böyle olduğuna inanıyorsunuz biz gizli bir toplantı istiyoruz, bu gizli toplantıda milletin milletvekiline, Meclis’ine bu bilgi verilmeli dedik, bunu kayda geçirdik ve ondan sonra burada kalmanın bir faydası yok çünkü istediğimiz bilgiyi alamayınca neye göre tartışma yapacağız o da belli değil. O nedenle komisyonu terk ettik.

"Herhalde bunu toplumla paylaşmaktan korkuyorlar"

2021 yılı aralık ayının 20’sinde KKM’ye karar verildikten sonraki gelişmeleri Merkez Bankası’nın bilançosunda, değerleme hesabındaki gelişmeleri gün gün gösteren bir grafik paylaştım. Bugün itibariyle bu değerleme hesabının geldiği rakam 350 milyar TL’ye yakın. Merkez Bankası’nın 60 milyar dolar bir pozisyon açığı var. Türk lirası, dolara karşı 1 lira kaybetse bu 60 milyar TL eksi yazar. Bunun içinde altın var. Altından da kaybolan miktarlar buraya yazılıyor. Dolayısıyla 350 milyarın açık pozisyondan oluşan kaybı altın değerlenmesinden dolayı fiyatı hareketlerinden dolayı ortaya çıkan durumu artı veya eksi koyduktan sonra içinden çıkardığımızda ortaya kalan rakam çok büyük bir rakam oluyor. Herhalde bunu toplumla paylaşmaktan korkuyorlar. O nedenle bu rakamı bu veriyi bizimle paylaşmadılar diyorum.

İyi Partili Cinisli: Sayın Başkan, bir AK Parti sözcüsü gibi konuştu"

Erzurum Milletvekili Naci Cinisli ise şunları söyledi:

“Sayın başkanın buraya gelişine gazetecilerin ilgisinden de görüyoruz ki çok normal bir durum yok ortada. Bütçeden sonra gelmesi tabi ki doğru değil. Sayın başkan o kadar yetersiz bir sunum yaptı ki ve bir AK Parti sözcüsü gibi maalesef konuştu. Kanunla belirlenmiş olan bağımsızlık ilkesini de çiğniyorlar. Merkez Bankası Başkanı partili değildir. Bir parti görevlisi de değildir. Bir parti sözcüsü, iktidar sözcüsü de değildir. Kendisinin belirlediği, belirleyeceği politikaları bize anlatması gerekirdi. Bizim sorularımıza cevap vermesi gerekirdi. Fakat okuduğu metinden anlıyorum ki AK Parti ekonomiyle ilgili kurmaylarına bir metin dağıtmış ve bu metni bir ay boyunca bütçe görüşmelerinde neredeyse cümlesi cümlesine dinlemiştik zaten, farklı bir şey duymadım. Aynı metin tekrar edildi.

"Bugün askeri vesayet yerine bir bürokratik vesayet gelmiştir"

Çok üzgünüm, bugün tekrar Meclisimize bir itibar, bir haysiyet suikastı yapıldı. Biz askeri vesayetten kurtulduk diyoruz, askeri vesayetin sıkıntılarını Türkiye Cumhuriyeti Devleti senelerce yaşadı. Fakat bugün askeri vesayet yerine bir bürokratik vesayet gelmiştir. Bugün bir bürokratik vesayet altında siyaset eziliyor, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin iradesine ipotek konuluyor. Bundan dolayı çok büyük üzüntü duyuyorum milletin emanetini alıp Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde hakkıyla taşımaya çalışan bir milletvekili olarak. Burada sorulan sorulara cevap verilmemesini kınıyorum. Milletvekilimiz Durmuş Yılmaz’ın bir teklifi oldu: ‘Gizli oturum yapalım, gizli oturumda bu rakamları bize açıklayın’ diye. Bu rakamları açıklayamamaları ayıplarını örtme çabasıdır, başka bir şey değildir. Bütçeden, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin toplanan vergilerinden bir azınlığa sermaye aktarımı yapılıyor KKM denen uygulamayla. Biz buna da karşıyız hem ekonomik olarak hem de vicdani olarak yanlış bir uygulama olduğunu düşünüyoruz. Bu toplantıyı da terk etmekten başka bir çare bulamadık. Buradaki öncelikli amacımız Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ve milletimizin haysiyetini üstte tutmaktı, korumaktı. Yoksa orada oturup dinlemek kolaydı. Bizim milletimiz adına yapmamız gereken bu muameleyi protesto etmekti ve bunu yaptık.

"Şu anda saray Meclis’e meydan okuyor"

Türk ekonomisini dolara endekslemiş oluyorlar. Türk ekonomisini aslında Amerikan Merkez Bankası’nın insafına terk etmiş durumdalar. Bununla ilgili cevaplar alamadığımız gibi bize açıklanan döviz rezervlerinin detaylarıyla ilgili de bir cevap alamadık. Afaki bir döviz rezervi rakamı verildi. Ne kadarı swap ne kadarı diğer borçlardır bununda cevabını alamadık. Şu anda saray Meclis’e meydan okuyor.” (ANKA)