Mehmet Altan*
Basın tarihinin izini sürerken Medya Takip Merkezi'nin 1700'ü aşkın gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitesinde yayımlanan her haberi inceleyerek oluşturduğu rapora rastladım.
Rapor, 2007 yılı açısından birçok çıkarım yapılabilecek ve bugünle kıyaslandığında da ilginç sonuçlar doğuracak bilgiler içeriyor.
Medya Takip Merkezi'nin, 2007 yılını kapsayan medya araştırmasının sonuçlarına göre, yılın en çok konuşulan siyasi partisi, 2006 yılında da olduğu gibi AK Parti olmuş.
2007 yılının en büyük çıkışını yapan partisi ise Meclis'e soktuğu bağımsız milletvekilleriyle dikkatleri üzerine çeken DTP.
***
Araştırma sonuçlarına göre, hakkında çıkan haberler 2006'ya oranla 2 kat artan iktidar partisi AK Parti, yıl boyunca 288 bin 924 habere konu olmuş.
Televizyon kanallarının da yakın markajında olan parti, ekranlarda 2.868 saate yakın bir süre yer almış. TV kanallarının AK Parti'ye ilgisi 2006'ya oranla 3.5 kart artış göstermiş.
Bu süre, bir TV kanalının 120 gün boyunca sadece AK Parti ile ilgili yayın yapmasına denk geliyor.
***
Yılın en çok konuşulan ikinci partisi ise önceki yıla oranla haber sayısı 2.5 kat yükselen CHP.
CHP'yle ilgili olarak gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitelerinde yıl boyunca toplam 207 bin 730 habere yer verilmiş.
Ana muhalefet partisine ekranlarda ayrılan sürede de 3 kat artış gerçekleşmiş.
***
Rapora göre, medyanın en gözde ismi olan Başbakan Recep Tayip Erdoğan, 2006 yılındaki popülaritesini 2007'de yaklaşık 2 kat arttırmış.
Cumhurbaşkanlığı seçim süreci, genel seçimler, yurt içi ve yurt dışındaki gelişmelere verdiği tepkiler ve açıklamalarıyla gündemden hiç düşmeyen Erdoğan, en medyatik siyasetçi ünvanını, 2007 yılı boyunca sadece Ağustos ayında kaybetmiş.
***
Basının her zaman büyük bir ilgiyle takip ettiği bir diğer siyaset adamı ise büyük tartışmaların ardından cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan Abdullah Gül.
Cumhurbaşkanlığı seçim süreci ve sonuçları nedeniyle çok hareketli geçen Ağustos ayında, Erdoğan medyadaki tahtını yeni Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e kaptırmış.
Gül, gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitelerinde 151 bin 734 habere konu olurken, ekranlarda ona ayrılan süre ise yaklaşık 7 kat artış göstermiş.
***
Siyaset basınının yakından takip ettiği ana muhalefet partisi Genel Başkanı Deniz Baykal, 2007 yılında Gül'ün cumhurbaşkanlığı adaylığı ve seçimi sonrasında yaptığı sert açıklamaları, laikliğin tehlikede olduğuna dair söylemleri, artan terör olayları ve Kuzey Irak politikaları nedeniyle hükümete yönelik suçlamalarıyla medya gündemindekini yerini pekiştirmiş.
2006 yılına göre haber sayısı yaklaşık 3 kat artan Baykal'a, TV kanalları 885 saate yakın bir süre yer ayırmışlar.
***
"Yılın medya gündemi" raporuna göre, yılın en çok konuşulan konusu maalesef terör olmuş.
2006'da sinyal vermeye başlayan terör olayları, 2007'de artarak devam etmiş.
Terör konusu, tüm konuları geride bırakarak medya gündeminin ilk sırasına yerleşmiş.
Yıl boyunca toplam 270 bin 535 haberde bahsi geçen terör olayları, TV ekranlarında yaklaşık 4.678 saat yer almış.
Başka bir deyişle, bir kanalın 195 tam gün yayınına denk gelen bir süre, terör olaylarına ayrılmış.
***
Erken seçime gidilmesi, seçim sonucunda AK Parti'nin oy oranını artırarak yeniden iktidara gelmesi, Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığına seçilmesi, Cumhuriyet Gazetesi'nin 'Tehlikenin Farkında Mısınız?' temalı reklam kampanyaları gibi gelişmeler, 2007 yılı boyunca da laiklik tartışmalarını ve darbe söylentilerini alevlendirmiş.
Bu konular 2007'nin en çok tartışılan gündem başlıkları olmuş.
***
Türkiye'nin o yıllarda çok uzun zamandır en önemli gündem konusu olan Avrupa Birliği'ne giriş sürecine ilgi de tüm bu gelişmelerin etkisiyle azalma göstermiş.
Haber sayısı 2006'ya oranla yüzde 9 oranında düşüş yaşayan Avrupa Birliği, gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitelerinde 237 bin 322 habere konu edilmiş. TV kanalları da konuya, önceki yıldan 443 saat daha az yer vermiş.
***
Hrant Dink'in 19 Ocak'ta, gazetenin önünde silahlı saldırı sonucu öldürülmesi, hem yurtta hem dünyada derin bir sarsıntı meydana getirmişti.
Büyük bir katılımın gerçekleştiği cenaze töreninde tüm dünyanın gözleri, kardeşlik ve barış adına kenetlenen Türkiye'ye çevrilmişti.
MTM'nin araştırma raporuna göre, Hrant Dink ile ilgili olarak medyada, yıl boyunca toplam 57 bin 611 haber yer almış.
***
Yılın popüler bilimsel ve teknolojik olaylarına gelince…
Bilim adamlarının uzun zamandır dikkatleri çekmeye çalıştığı küresel ısınma konusu, etkilerini aktif olarak hissettirmesi nedeniyle, 2007 yılına damgasını vuran başlıca konular arasına yerleşmiş.
Yağışların azalması ve barajların doluluk oranının aşırı sıcaklık nedeniyle hızla düşmesi üzerine, yaz döneminde özellikle Ankara ve İzmir'de yaşanan susuzluk, dikkatleri küresel ısınma sorununa ve alınması gereken önlemlere çevirmiş.
Konuyla ilgili medyada 44 bin 581 haber yer almış.
***
2007 yılı Facebook yılı…
İnsanların arkadaşlarıyla iletişim kurmasını ve bilgi alış verişini sağlayan bir sosyal ağ sitesi olan Facebook'a, yıl sonuna doğru büyük bir ilgi baş göstermiş.
Kasım ayında pek çok köşe yazarına konu olan ve basında büyük yer ayrılan Facebook'a olan ilgi, kısa sürede çığ gibi büyümüş.
***
Bu rapor, bize Türkiye ile ilgili epeyce bilgi veriyor.
2007'de özellikle ana muhalefetin ve muhalif gazetelerin temel sorunu "laiklik"miş… Bugün de "laiklik" vurgusu sürüyor ama "demokrasi" sorunu artık daha ön planda.
CHP'nin "cumhuriyeti demokrasi ile taçlandıracağız" sloganı herhalde en önemli gelişmelerden biri.
***
2007'de muhalefet kendisine medyada çok geniş yer bulabiliyormuş.
Bugün çok dar bir alana sıkıştırılmış vaziyette.
Tabii "tek yönlü" yayın özellikle de yazılı medyayı tüketmiş, etkisini neredeyse yok etmiş.
Ayrıca son seçim sonuçlarıyla, medya hegemonyasının oy kaybına engel olamadığı da ortaya çıkmış… Sefalet artınca "algı oyunları" gücünü kaybetmiş.
***
"Terör" eskiye kıyasla azalsa da hala Türkiye'nin gündeminde.
"Kürt meselesini" çözememekteki kararlılığını sürdüren Türkiye mahkemelerdeki haksız kararların, Kürt siyasetçilere yönelik baskının sarsıntısını yaşıyor.
Daha da yaşayacak gibi…
***
2007'de Avrupa Birliği'ne ilgi azalsa da hala en önemli konulardan biri AB üyeliği imiş…
Bugün artık "üyelik" söz konusu bile değil.
AB'den neredeyse tümüyle koptuk.
Sonuçların ne olduğunu da herkes kendi hayatında görüyor herhalde.
***
Teknolojide dünya 17 yılda "facebook"tan "yapay zekâya" gelmiş.
Türkiye ise hala "Facebook"ta kalmış gibi gözüküyor.
"Savaş sanayi"ndeki hamleler iktidarın övünç kaynağı ama "barış sanayinde" pek kımıldama yok.
P24'ten alınmıştır.
