Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un resmi ziyarette bulunduğu Cezayir'de Twitter'dan yaptığı "Geçmişimizle yüzleşmek, kökenleri ne olursa olsun Cezayir’de doğanların geri dönüş yolunu bulması anlamına geliyor” açıklaması birçok Cezayirliyi kızdırdı. Twettin işgal döneminde işbirlikçilik yapan Cezayirlilerin geri dönebilmesini savunduğu ileri sürüldü.
Macron, bu hafta Cezayir’e yaptığı resmi bir ziyarette ülkedeki birçok kişinin duyarlı olduğu bir konuya değindi. Twitter üzerinden yapılan paylaşımda, “Geçmişimizle yüzleşmek, kökenleri ne olursa olsun Cezayir’de doğanların geri dönüş yolunu bulması anlamına geliyor” yazdı.
Macron’un tweeti, bağımsızlık savaşında Fransa’nın yanında savaşan ve “Harkis” ve “Pieds Noirs” olarak bilinen iki grubun, Cezayir’e dönmelerine izin verilmesi için yapılan bir çağrı olarak yorumlandı.
Fransızlarla işbirliği yapmışlardı
Harki, 1954-1962 yılları arasında Cezayir’in Fransa’ya karşı yaptığı bağımsızlık savaşında Fransız ordusu yanında yer alan binlerce Cezayirli’yi tanımlamak için kullanılan terimdi. O zamandan beri hain ya da işbirlikçi anlamına gelen Harki’lerin büyük çoğunluğu aileleri ile birlikte Fransa’ya yerleşti. Eski nesiller birçok kez ülkelerine dönmek istediklerini belirtti ve Fransız hükümetine bir faaliyette bulunmaları için baskı yaptı.
Nesiller boyu Cezayir’de yaşamış ancak sömürge yönetimi sona erince ülkeyi terk etmiş Avrupalılara ise “Pieds Noirs” deniyor. Başkan Macron daha önce Fransa’nın Cezayir’deki sömürge savaşını “insanlığa karşı bir suç” olarak nitelendirmişti ancak ülkeye yaptığı ilk resmi ziyarette, birçok kişinin beklediği özür talebini yerine getirmemişti. Cezayirler, yapılan paylaşım sonrasında öfkelerini ifade etmek için sosyal medyayı kullandı. Bir Facebook kullanıcısı Bay Macron’u “aldatma ustası” olarak adlandırdı.
Bir başka kullanıcı ise “Fransa hâlâ sorumlu olduğu dehşet ve katliamlardan dolayı özür dilemedi, bunu yapana kadar bunun hakkında konuşmayı bırakmayacağız” dedi. Macron’un Harkilerin Cezayir’e dönmesine izin verilmesi talebi Cezayirli yazar Abdelkader Dehbi tarafından da “şizofreni” olarak nitelendirildi.
Cumhurbaşkanı Macron ise tarihsel düşmanlıklara ve trajedilere rağmen Fransa-Cezayir ilişkilerinin ileriye dönük görünmesini istedi. Ayrıca Harkilere Cezayir’e geri dönme hakkı verilmesi gerektiğini talep ettikten sonra Macron, 19. Yüzyıl’da ganimet olarak Fransa’ya götürülen Cezayirli askerlerin kafataslarını geri göndermeyi teklif etti. Fransa’daki Ulusal Doğal Tarih Müzesi’nde barındırılan 37 kafatasından biri, 1849 yılında kuzey Cezayir’de bir köyde yaklaşık 800 kişinin katledildiği Zaatcha Direnişi’nde sömürgeciliğe karşı direnen lider Şeyh Bouziane’e ait. Tarihçiler ve entellektüeller, bu kafataslarının Cezayir’e geri dönmesi için yıllardır kampanya yürütüyor. Ancak bu jest, Cezayirlileri ikna etmeye yetmedi. (DHA)
