İngiltere'de gizli servet sahibi olmak artık çok daha zor. Yeni çıkarılan yolsuzlukla mücadele yasası kapsamında büyük harcamalar yapan gizli zenginler, servetlerinin kaynağını açıklamak zorunda.
Londra'nın en lüks alışveriş merkezlerinden Harrods'ta son 10 yılda toplam 21 milyon dolar harcadığı ortaya çıkan Azerbaycanlı Zamira Haciyeva da, onlardan biri.
55 yaşındaki kadın, ya bu kadar parayı nereden bulduğunu açıklayacak, ya da malvarlığını riske atacak.
2 yıl önce yolsuzluktan 15 yıl hüküm giyen eski Azerbaycan Halk Bankası Başkanı Cihangir Haciyev'le evli olan Zamira Haciyeva, İngiltere'deki Açıklanmamış Servet Mahkeme Kararı adı verilen yeni kanunun ilk büyük hedefi.
Yasa, İngiltere üzerinden kara para akladığından şüphe edilen ve yolsuzlukla ilişkilendirilen yabancı yetkilileri hedef alıyor.
Haciyevayı ele veren alışveriş merkezindeki yüklü harcamalarının yanında, Londra'nın en pahalı mahallelerinden Knightsbridge'deki 15 milyon dolar değerindeki ev ile Berkshire bölgesinde aldıkları golf merkezi.
Haciyeva, medyada hakkında çıkan haberler sonrası kimliğinin açıklanmaması için başlattığı yargı mücadelesini çoktan kaybetti.
Şimdi Azeri kadın, İngiliz Ulusal Suçlar Dairesi'ne (NCA) hesap vermek zorunda. NCA'ya paranın meşru kaynaklarını gösteremezse kurum mülküne el koymak için Yüksek Mahkeme'ye başvurabilecek.
NCA soruşturmacıları, milyarlarca sterlin kara paranın İngiltere'deki mülklere yatırım yapılarak aklandığını söylüyor. Ancak yakın zamana dek bu kişileri suçlayacak kanıtlara ulaşamıyorlardı.
Haciyev çifti kim?
Eski Azerbaycan Halk Bankası Başkanı Cihangir Haciyev, bankadan on milyonlarca doların kaybolması sonrası 2016'de zimmetine para geçirdiği suçlamasıyla 15 yıl hapse mahkum edildi.
Haciyev'den 39 milyon doları geri ödemesi istendi.
Bundan 7 yıl önce de Britanya Virjin Adaları'ndaki bir şirket, çiftin adına Harrods alışveriş merkezine birkaç dakika uzaktaki 15 milyon dolarlık evin ödemesini yaptı.
Günde 5,250 dolar değerinde lüks alışveriş
2013'te de çift, Zamira Haciyev'in yönetimindeki başka bir şirket üzerinden Berkshire'deki lüks bir golf kulübünü en az 10 milyon dolara satın almıştı.
İngiliz İçişleri Bakanlığı, daha sonra Zamira Haciyev'e ülkedeki varlıklı yatırımcılara yönelik bir vize kapsamında oturma izni verdi.
Ancak Temmuz ayında Yüksek Mahkeme'de o sırada isimleri sadece "Bay ve Bayan A olarak" olarak bilinen bir çiftin duruşması düzenlendi.
Mahkeme Zamira Haciyeva'nın yüklü miktarda kullanılabilir şahsi gelire sahip olduğunu ortaya çıkardı.
Haciyeva'nın yalnızca Harrods'da son 10 yılda yaptığı harcama, günde en az 5,250 dolara denk geliyordu.
35 farklı kredi kartı
Mahkemenin ulaştığı bilgilere göre Azeri kadın lüks mücevher, parfüm ve saat satan bir mağazada yaklaşık 200 bin dolar, Cartier lüks mücevher mağazasında 130 bin dolardan fazla harcamıştı. Buna ek olarak 2,400 dolarlık şarap faturaları ve erkeklere yönelik lüks ürünler için yaptığı 26 bin dolarlık harcama ortaya çıkarıldı.
Haciyeva tüm bu alışverişleri eşinin bankasına ait 35 farklı kredi kartı üzerinden yapmıştı.
Resmi belgeler, Haciyeva'nın 42 milyon dolar değerinde Gulfstream G550 model jet ile yine Harrods'ın otoparkında iki şahsi park alanı satın aldığına işaret etti.
İngiltere Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nden Duncan Hames, yeni yasanın sonuç vermeye başlamasından memnun olduğunu söyledi.
Haciyeva ise eşinin yasalara sadık bir iş adamı olduğunu söyleyerek, büyük bir adaletsizliğin kurbanı olduklarını savundu.
Yüksek Mahkeme'deki duruşmada Haciyeva eşinin Azerbaycan Halk Bankası'ndan önce de başarılı bir iş adamı olması sayesinde, kendi çabalarıyla bu servete kavuştuğunu öne sürdü.
İngiltere Suçlar Dairesi ise Haciyev'in 1993 ila 2015'te bir kamu görevlisi sıfatıyla böylesine yüklü bir servete sahip olamayacağını kaydetti.
Cihangir Haciyev, dolandırıcılık suçlamalarını reddetmiş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmuştu. Avukatları ise Haciyev'in yolsuzlukla suçlanan iktidardaki İlhami Aliyev ve ailesi ile arası açıldığı için bu suçlamalara maruz kaldığını savunmuştu.
