Liseye geçiş sisteminde “adrese dayalı” yerleştirmenin nasıl olacağı hâlâ tartışma konusu. Eğitimci Alaattin Dinçer, adrese dayalı yerleştirme için gerekli olan 5 lise türüne 5 büyük ilin bazı ilçelerinde bile ulaşmanın zor olduğunu söyledi. İkamete dayalı yerleştirmenin yerini servis ve pansiyon alacak.
Eğitimci Alaattin Dinçer’in Türkiye’nin nüfus, öğrenci ve okul yoğunluğu en fazla olan İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Bursa illerine ait istatistiklerden yola çıkarak hazırladığı çalışmaya göre, veriler, yaşanması olası mağduriyetlerin pansiyon yönlendirmeleri ve komisyon kurulmasına yönelik değişikliklerin gerçekleştirilmesi ile aşılamayacak kadar yoğunlukta olabileceğini gösteriyor. Cumhuriyet'te yer alahbere göre bazı veriler şöyle:
* Genel liselerde ülke genelinde okuyan öğrencilerin toplamının yüzde 30’u bu beş büyük ilde bulunuyor.
* 5 büyük ilin 42 ilçesinde 9 lise türü bulunmuyor.
* 5 ilin nüfusu 50 bin ve altında olan 23 ilçesinde 1, 2, 3, 4 lise, 19 ilçesinde ise 5, 6, 7, 8 lise bulunuyor.
* Bu ilçelerde okuyan ortaokul öğrencileri 5 tercih yapmakta oldukça zorlanacak gibi görünüyor.
Pansiyonlu liseler
Yönetmelikte, pansiyonlu liselere yerleştirmenin bir seçenek olarak sunulduğuna dikkat çeken Dinçer, şunları kaydetti:
“Üç genel müdürlüğe bağlı 2 bin 543 pansiyonlu ortaöğretim kurumu bulunuyor. Bu kurumların kapasitesi 428 bin 630, barınan öğrenci sayısı ise 294 bin 254’tür. Açık kapasitesi akademik ortaöğretimde 40 bin 303, mesleki teknik ortaöğretimde 35 bin 437, din öğretimi 48 bin 636’dır. Dolmayan kapasite sayılarına bakıldığında rakamın 124 bin 376 olduğu görülüyor. 5 tercih yapma koşulu eğer bir zorunluluk ise bu ilçelerdeki öğrencilerin pansiyonlu liseleri tercih etmekten başka seçeneği kalmıyor. Bunun ikamete yakın liselere yerleşme olmayacağını herkes kabul etmelidir. Topluma gerçekler anlatılmalı, insanlar bu konuda ikna edilmeli, süreç zora değil rızaya ve tercihe dayandırılmalıdır. Mağduriyetlerin, 3+3+3=9 lise arasından 5 liseyi tercih etme yöntemini uygulamakla aşılamayacak kadar büyük boyutlara ulaşabileceği görünmektedir. Nitekim mağduriyet tablosunun oluşma olasılığını Bakanlık yetkilileri de fark etmiş olmalı ki, illerde yerleştirme komisyonları kurulmasına ve bir seçenek olarak pansiyona yerleştirmeye yönetmelikte yer verilmiştir. Pansiyonun daha çok ilçelerinde tercih edebilecekleri 5 lise bulunmayan öğrenciler için kullanılacağını düşünmekteyim. Bu sonuç, adrese dayalı lise tercih modelinin sayıları yüz binler ile ifade edilen bu ilçelerde ikamet eden çocuklar için geçerli olmayacağı anlamına gelmektedir. Pansiyon seçeneğine rağmen mağduriyetler yaşanma olasılığı yüksek görünmektedir.’’
