Çevre

Küresel ısınma teorisi çöktü mü?

Amerikalı bilim adamları, metan gazının atmosferdeki miktarının geçen yıl hızla arttığını belirledi.

01 Kasım 2008 02:00

Amerikalı bilim adamları, metan gazının atmosferdeki miktarının geçen yıl hızla arttığını belirledi. Sürpriz artışın dünyanın her yerinde gerçekleşmesi, bunun insan kaynaklı olmadığını gösteriyor. Karbondioksitten 25 kat daha etkili olan metan gazıyla ilgili bu keşfin, "küresel ısınmanın insan kaynaklı olduğu tezini çürüttüğünü" öne sürenler var.

ABD’nin saygın bilim kurumlarından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ne bağlı bilimadamları, küresel ısınmaya yol açan başlıca gaz olan metanın geçen yıl dünya genelinde ciddi biçimde arttığını tespit etti. Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan makaleye göre, hem güney hem de kuzey yarımkürede ölçüm yapılan bütün noktalarda metan artışı saptandı. Yani sanayinin bulunmadığı bölgelerde bile bu gazda artış kaydedildi.

Araştırmayı yapan bilimadamlarından Matthew Rigby, elde edilen sonuçların büyük bir sürpriz olduğunu söyledi. Atmosferde "sera etkisi" yaratan bir gaz olan metan, küresel ısınma sürecinde, büyük bölümü insan kaynaklı olan karbondioksitten 25 kat daha etkili. Sanayi devriminden itibaren atmosferdeki miktarı iki katına çıkan metan, son birkaç on yıldır istikrarlı bir düzeyde kalmış, 10 yıldır hiç artmamıştı. 2007’de kaydedilen "milyonda bir" oranındaki artış, toplamda milyonlarca ton metana denk geldiği için çok önemli. Artışın devam edip etmeyeceği ise bilinmiyor.

Bilimsel modeller yanılmış

Metan gazıyla ilgili son bulgular hakkında yapılan yorumlar, küresel ısınmanın insan kaynaklı olduğuna dair teorinin sarsıldığı yönünde. Bilim ve teknoloji haberleri veren internet sitesi TG Daily’e göre bu keşif, dünya çapındaki iklim değişikliğinin "tabiatın doğal döngüsünde bir durak" olabileceğini gösteriyor. Gazeteye göre bu bulgular, en azından, küresel ısınmanın bilimsel modellerinin henüz yolun başında olduğunu kanıtlıyor.

Kutupların erimesinde suçlu bulundu: İnsan

Küresel ısınmanın bir parçası olan Kuzey ve Güney Kutbu’da artan sıcaklıkların bir numaralı sorumlusunun insanoğlu olduğu ilk kez bilimsel olarak kanıtlandı. Uluslararası bir bilim ekibinin yaptığı araştırmanın sonuçları, Nature Geoscience dergisinde yayınlandı.

Her iki kutup bölgesinde de sıcaklık verilerini toplayan uzmanlar, ardından iki gruba ayrıldı. Birinci grup artan sıcaklıkların insan kaynaklı olduğunu kabul eden bir iklim modeli kullanırken, ikincisi bu ihtimali devre dışı bıraktı. Yapılan detaylı analizde, ilk grubun modelinin bilimsel verilere daha uygun olduğu görüldü.

Bilim dünyası böylece küresel ısınma konusundaki bir boşluğu doldurdu. BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, 2007 yılında yayınladığı raporla, küresel ısınmayı ilk kez insan faaliyetleriyle bağlantılandırmıştı. Ancak BM paneli, kutuplardaki erime konusunda yeterli kanıt bulamamıştı. Artık özellikle de Güney Kutbu’ndaki ısınmanın, fosil yakıt tüketimi ve ozonun delinmesi gibi insan faaliyetlerinden kaynaklandığı kesinleşti.