-KURBAN BAYRAMI'NDA DERİ İSRAFINA DİKKAT İSTANBUL (A.A) - 15.11.2010 - Türkiye Deri Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Matraş, koyun sürülerini ayırmak amacıyla sürülen boyaların, kesim ve yüzüm işlemleri sırasında meydana gelen bıçak ve benzeri hatalar ile zamanında ve gerektiği gibi tuzlamamadan dolayı bozulmaların kurban derilerinin israfına yol açtığını bildirdi. Matraş, yaptığı açıklamada, deri sanayisinin ham maddesi olarak ekonomide önemli bir yeri bulunan 'Kurban Derileri'nden azami randıman alınması, kayıpların önlenmesi amacıyla kamuoyu oluşturulması gerektiğine inandıklarını ifade ederek, ''Bu yönde yapılacak çalışma ve alınacak önlemler ile milli servetin israf edilmesi önlenebilinir'' dedi. İstatistiklere göre her sene Kurban Bayramlarında yaklaşık 2 milyon adet küçükbaş ve 600 bin adet büyükbaş hayvan kesildiğini, ancak kurbanların deri ve bağırsaklarının çoğu bilgisizlik nedeniyle israf edildiğini ve hiçbir işe yaramadığını söyleyen Matraş, şunları kaydetti: ''Yapılan tespitlere göre, koyun sürülerini ayırmak amacıyla sürülen boyalar, kesim ve yüzüm işlemleri sırasında meydana gelen bıçak ve benzeri hatalar ile zamanında ve gerektiği gibi tuzlamamadan dolayı bozulmalar kurban derilerinin israf edilmesinde en sık rastlanan durumlardır. Kurban derilerinin en az yüzde 20'si bu nedenlerle dolayı kullanılamamaktadır. Dolasıyla cari değerler üzerinden her yıl yaklaşık olarak 10 milyon 500 bin TL değerinde israf ortaya çıkmaktadır. Buna yüzde 50'den fazlası çöplüklere atılan veya toprağa gömülen bağırsakları da ilave edersek, her yıl önemli miktarda milli servet israf edilmektedir.'' Aslında kurban derilerinin değerinden kaybetmeden sanayiciye intikal ettirilmesinin kolaylıkla sağlanabileceğini ifade eden Matraş, bu konuda çok basit bazı önlemlerin kesim anında ve hemen sonrasında uygulandığı takdirde tüm kurban derilerinden yararlanmanın mümkün olacağını kaydetti. Matraş, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Deriyi tulum halinde kesiksiz olarak çıkarmak, koyun derileri için iki kilogram, sığır cinsi deriler için altı kilogram kaba tuzu deriye iyice yaymak, bağırsakları temizleyip tuzlayarak naylon poşete koymak, elde edilen ham deriyi tuzlandıktan sonra naylon poşete koymayıp açık havada muhafaza etmek ve deri hayvandan ayrıldıktan sonra üzerinde et parçalamamak gibi yöntemlerin uygulanmasının yanı sıra bazı önlemlerin de alınması gerekmektedir. Belediyeler ve belediye olmayan yerlerde mahalli idareler veya muhtarlıklar, kurbanlık hayvan satanlara koyun adedi başına iki kilogram, sığır cinsi hayvan adedi başına da altı kilogram kaba tuz bulundurmak ve alıcıya vermek zorunluluğu getirmelidir. Kesim yapacak kasaplar için kesim ve yüzümün nasıl yapılacağı, bağırsakların nasıl temizleneceği deri ve bağırsakların nasıl tuzlanacağı ve muhafaza edileceğine dair bilgileri ihtiva eden bir sayfalık bir açıklama notunun ilgililere dağıtılması sağlanmalıdır.'' Kurban kesme vecibesinin tam olarak yerine getirilebilmesi için kurbanın sadece etinden değil, deri ve bağırsaklarından da bozulmadan ve değerinden kaybetmeden yararlanılmasının şart olduğunu dile getiren Matraş, ''Aksi halde dinimizde önemle kaçınılması gerektiği vurgulanmış bulunan 'israf' eyleminin oluşacağından kuşku yoktur'' dedi. -KURBAN DERİLERİNİN KULLANIM ALANI- Matraş, kurban derilerinin en önemli ve yaygın kullanma alanının deri işletmeleri olduğunu, kurban bayramında kesilen ham derileri işleyen deri işletmelerinin elde ettikleri derileri bizzat ihraç ettiği gibi ayakkabı, çanta ve konfeksiyon üretimi yapan yerli üreticilere de sattığını belirtti. Ülkedeki deri işletmelerinin deri üretiminde ihtiyaç duydukları ham derinin büyük bir bölümünü ithal etmek zorunda kaldığını anlatan Matraş, çünkü yerli kaynakların kesimlerin azlığı nedeniyle ihtiyaca cevap veremediğini, bu nedenle Kurban Bayramında kesilen hayvanlardan elde edilen ham derilerin son derece önem arz ettiğini vurguladı. Bugün bir adet tuzlanmış yaş koyun derisinin 5–8 TL, ortalama 20-25 kilogram gelen sığır cinsi hayvan derilerinin kilosunun ise 2.30–2.70 TL olduğuna dikkati çeken Matraş, ''Kurban derilerini bu fiyatlarla değerlendirdiğimiz zaman 47 milyon TL değerinde sadece ham derilerden oluşan bir milli servet söz konusu olmaktadır'' şeklinde konuştu.
