Ayşe Sayın
Siyasi partiler, Mart ayında yapılacak yerel seçimler için hazırlıklarına hız verdi. 24 Haziran seçimlerindeki Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı'nın yerel seçimlere taşınıp taşınamayacağı merak konusu.
AKP ve MHP arasında ittifak için resmi düzeyde görüşmeler yürütülse de henüz somut bir sonuca ulaşılmadı.
Bu konuda gözler uzun süredir yapılacağı açıklanan ancak sürekli ertelenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin yapacağı görüşmeye çevrildi.
Muhalefet partileri arasında ise ittifak konusunda üst düzeyde değil ancak yerel ölçekte, nabız yoklama düzeyinde temaslar yürütülüyor.
Siyasi parti kulislerinde, ittifak senaryoları ve seçim taktiklerine ilişkin konuşulanlar ve yapılan değerlendirmeler şöyle:
AKP: Aday çıkarmamayı, seçmene anlatamayız
24 Haziran seçimlerinde MHP ile yasal ittifak yapan AKP, yerel seçim ittifakına mesafeli olsa da Cumhur İttifakı'na son vermeyi göze alamıyor
AKP, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin önce "İstanbul'da aday çıkarmama", sonra istenirse iki partinin "siyasi kombin" yapılabileceği yönündeki açıklamalarını da dikkate alarak, "belediye başkan adaylığından feragat edilmeyecek" formülleri görüşmeye kapıyı açık tutuyor.
İktidar partisi, Bahçeli'nin "siyasi kombin" olarak ifade ettiği formülü de müzakere edilebilir buluyor. Buna göre, belediye başkan yardımcılıkları ve belediye meclis üyelikleri konusunda ortak hareket edilebileceği vurgulanıyor.
Başkan yardımcıları seçimle işbaşına gelmediği için iki partinin oylarının birbirine yakın olduğu yerlerde, örneğin başkanın AKP'den seçilmesi halinde başkan yardımcısının MHP'li olması formülü kabul edilebilir bulunsa da, böylesi bir güç birliğinin bile çok sınırlı tutulması görüşü partide egemen.
MHP'nin Mersin, Adana, Isparta, Manisa'yı yeniden almak için kendilerinden destek beklediğine işaret eden AKP'li bir kaynak, "Buralar aynı zamanda İYİ Parti'nin MHP oylarını böldüğü yerler. İYİ Parti aynı şekilde CHP'nin de oylarını bölme potansiyeline sahip. Böyle bir durumda bizim adayımızın seçilme şansı yükselir. Böyle bir olanağı sadece ittifak hatırına elimizin tersiyle itmemiz söz konusu olamaz" görüşünü dile getiriyor.
Yerel seçimlerde parti oyunun genel seçimlere göre her zaman daha düşük olması da AKP'yi tedirgin ediyor. Zira, "metal yorgunluğu" gerekçesiyle Ankara, İstanbul, Bursa başta olmak üzere birçok belediye başkanının istifa ettirilmesi nedeniyle AKP tabanında ve teşkilatlarında oluşan kırgınlığı da dikkate alan parti yönetimi, "iddiasız" bir adayla da yola çıkılamayacağını, zira bu durumun partiye "oy kaybı" olarak yansıyacağına dikkat çekiyor.
Bazı yerlerde en fazla, MHP'lilere de sıcak gelecek, ülkücü tabana yakın isimlerin aday gösterilebileceği değerlendirmesi yapılan partide, "Biz iktidar partisiyiz, herhangi bir yerde aday çıkarmamayı, seçmene anlatamayız. MHP'nin güçlü olduğu yerlerde, daha iddiasız bir aday çıkarmama gibi bir formüle de 'Evet' diyemeyiz" görüşü seslendiliyor.
MHP: İttifak ülke bekası için zorunlu
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise Cumhur İttifakı'nı yerele taşıma isteğini net şekilde ifade etti ve ittifakı "ülke bekası" için zorunlu görüyor. Yapılacak işbirliği ile özellikle Doğu ve Güneydoğu'da HDP'nin yeniden belediye başkanlıklarını kazanmasınının engelleneceğini savunan MHP, yapılacak ittifakla CHP'nin elinde bulunan İzmir'in de aralarında bulunduğu belediyelerin alınabileceğini düşünüyor.
Adana, Mersin'de belediyeleri elinde bulunduran MHP, bu illeri yeniden kazanmak istiyor. MHP, İYİ Parti'nin kurulmasıyla bu partiye giden belediye başkanlıklarının bulunduğu yerlerde, AKP desteğine ihtiyaç duyuyor.
MHP'li bir parti yöneticisi, İYİ Parti'nin kurulmasıyla bazı belediyelerin bu partiye geçtiğine dikkat çekerek, "AK Parti, bizim zaten güçlü olduğumuz bu yerlerde daha iddiasız bir aday çıkararak, başkanlarımızın yeniden seçilmesini sağlayabilir" görüşünü dile getiriyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Aday çıkarmamayı tabanımıza anlatamayız" sözlerine tepki gösteren aynı kaynak, "24 Haziran'da da MHP Cumhurbaşkanı adayı çıkarmadı ve bunu parti tabanına anlatabildi. Sonuçta taban Erdoğan'a da destek verdi, kendi partisinin de oyunu yükseltti" diyor.
CHP'de 'kazanılacak aday' stratejisi
Yerel seçim vizyon belgesini Cuma günü açıklayan CHP, sloganını da "Derman belediyeciliği" olarak somutlaştırdı. CHP'nin hedefinde, 16 Nisan 2017'de anayasa değişikliğine "Hayır" diyen 17 büyükşehiri alma hedefi ile yola çıkıyor.
24 Haziran seçimlerinde Millet İttifakı'na İYİ Parti'yi de katmak için önemli çaba harcayan CHP, parti yönetimleri düzeyinde olmasa da, yerel ölçekte ittifak temaslarına kapıyı açık tutuyor.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun 2014 seçimlerinde uyguladığı "kazanılacak aday" stratejisini yerel seçimlerde de sürdürmesi bekleniyor. Bu kapsamda partili isimlerin yanısıra, parti dışından ama kamuoyunun yakından tanıdığı ve CHP dışındaki kesimlerden de oy alabilecek isimlerin bu seçimlerde de aday gösterilmesi bekleniyor.
Parti içi muhalefet "ön seçimi" savunmasına karşın, özellikle referandumda "Hayır" çıkan İstanbul ve Ankara'yı da alma hesabı yapan parti yönetiminin, ön seçim yapması beklenmiyor.
CHP'de Ankara için son yerel seçimde aday gösterilen MHP kökenli Mansur Yavaş'ın adaylığı yeniden gündemde. İYİ Parti'nin de aday göstermek istediği Yavaş'ın ise iki partinin ortak adayı olmak istediği iddia ediliyor. İlerleyen süreçte iki partinin Yavaş konusunda temasa geçebileceği de konuşuluyor.
İstanbul için ise CHP içinden çok sayıda aday adayı olduğu biliniyor. Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, partili bazı milletvekileri ve hatta eski Coca Cola CEO'su Muhtar Kent'in isimleri de adaylık için geçiyor. İstanbul'da seçimi almak için milliyetçi ve Kürt seçmenlerin oyuna da ihtiyaç duyan CHP'nin, her iki kesimin da tepki göstermeyeceği bir ismi aday göstereceği belirtiliyor.
İYİ Parti: Kilit konumdayız
Yerel seçimlere ilk kez katılacak olan İYİ Parti ise hemen her yerde "kilit parti" olduğu görüşünde. İttifak yerine yerel ölçekte ve iller bazında "güç birliği" formülünü savunan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener; Ankara, İstanbul ve Ege'deki Manisa gibi bazı illerde işbirliğine açık.
Ankara için gönlündeki adayın CHP adayı olarak da adı geçen Mansur Yavaş olduğunu ifade eden Akşener, partili arkadaşlarının Yavaş ile temasta olduğunu da açıkladı.
İstanbul'da aday çıkarsa da seçimi alması zor görünen İYİ Parti'nin, Ankara'da kendi adayının desteklenmesi koşuluyla, CHP adayına destek verme formülü üzerinde durduğu belirtiliyor. Ancak CHP'nin İstanbul adayının Muharrem İnce olması halinde, İnce'nin İYİ Parti'den destek alamayacağı ifade ediliyor.
İYİ Parti ayrıca MHP'nin küskünleri ile bazı MHP'li belediye başkanlarını da saflarına katma hesabı yapıyor. MHP'li Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz ile Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Cengiz Ergün'ün MHP tarafından aday gösterilmemesi halinde, İYİ Parti'den aday gösterilebileceği belirtiliyor.
