AKP, CHP ve MHP’den oluşan anayasa komisyonu dün yargıyla ilgili çalışmasını önemli ölçüde tamamladı. Komisyondaki çalışmalardan kulislere yansıyan bilgilere göre, HSYK'nın hâkimler ve savcılar olarak ikiye bölünmesi görüşü öne çıktı. Öte yandan HSYK’ya “kura” yöntemiyle üye seçilmesi önerisi de tartışıldı.
Hürriyet'ten Turan Yılmaz'ın haberine göre, anayasadaki yargıyla ilgili 23 madde üzerinde çalışan komisyonun 3 saati aşkın süren toplantısında, HSYK ile ilgili sürpriz değişiklikler gündeme geldi.
HSYK ikiye bölünüyor
HSYK’nın hakimler ve savcılar olarak ikiye bölünmesi görüşü öne çıkarken, HSYK’ya “kura” yöntemiyle üye seçilmesi önerisi de tartışıldı. Edinilen bilgiye göre toplantıda, partilerin yetkili kurullarında değerlendirildikten sonra kesinlik kazanacak öneriler gündeme geldi. Buna göre, HSYK, Hakimler ve Savcılar diye iki kurula ayrılacak. Muhalefetten, Adalet Bakanı'nın bu kurullarda hiç yer almaması önerisi gelirken, toplantıdaki değerlendirmelerin ardından Bakanın savcılar kurulunun başında yer alması, müsteşarının ise hakimler kurulunda bulunması görüşü öne çıktı.
Yargıç ve savcılar seçmesin
HSYK üyelerinin seçim yönteminin de tümüyle değiştirilmesi de önerildi. Kürsü hakimlerinin üye seçimi yapmaması konusunda görüş birliği oluştu. Yargıtay ve Danıştay’ın doğrudan üye seçiminin de tartışıldığı toplantıda, bu iki yüksek yargı organının HSYK’ya doğrudan üye seçmeleri yerine kendilerine düşen üyeliklerin bir kaç katı aday göstermesi, bunlar arasından kura yöntemiyle üyenin belirlenmesi görüşü öne çıktı. Cumhurbakanının üye seçimiyle ilgili yetkisi korunurken, yargının kendi içinden seçeceği adaylar arasından RTÜK üyeliklerinin seçimine benzer şekilde Meclis’in üye seçmesi de gündeme geldi.
Emeklilik ya da özel statü
HSYK üyelerinin görevlerini tam bir tarafsızlık ve bağımsızlık içinde yapabilmeleri için tek seferliğine seçilmeleri, ancak görev sürelerinin mevcut süreden daha uzun tutulması, görev süreleri bittiğinde de ya kendilerine özel bir statü sağlanması ya da uygun koşullarda emekli edilmeleri önerisi tartışıldı. Bir kurul üyesi, “Bu yöntem, kurul üyelerinin herhangi bir kaygı duymaksızın tarafsız ve bağımsız görev yapabilmelerine imkan sağlar diye düşünüyoruz” dedi.
Bugün sıra diğer başlıklarda
Komisyon bugünkü toplantısında yargıyla ilgili iki günlük çalışmasını son bir kez gözden geçirecek, ardından da anayasada düşünülen diğer değişiklikleri ele alacak. Bu öneriler arasında AKP’nin istediği Genelkurmay ve MİT’in Cumhurbaşkanlığına bağlanması, idam, memur sisteminin değiştirilmesi ve YÖK ile ilgili düzenlemlerin de yer alabileceği belirtildi.
Tatilde de çalışacak
Hafta sonuna kadar çalışacak komisyon, varılan sonuçlar parti yetkili kurullarında değerlendirdikten sonra somut maddeler üzerindeki çalışmasını da Meclis’in tatilde olduğu dönemde yapacak. Komisyon, özellikle yargıya ilişkin üzerinde durulan değişiklikler konusunda yüksek mahkemelerin yanı sıra üniversite ve baroların da görüşünü almayı planlıyor.
Umut verici
Dünkü toplantının ardından açıklama yapan CHP’li Bülent Tezcan, “Gelinen süreç umut verici, hızla bu süreci tamamlayacağımıza inanıyoruz. Farklı görüşler var ama bunlar görüşmeleri tıkamıyor. İlkeleri belirledikten sonra metin yazması kolay. Bu konularda Avrupa ve dünyadaki örneklere de bakıyoruz” dedi.
MHP’li Mehmet Parsak da, yargıya güvenin çok azaldığına dikkat çekerek, yapılacak çalışmanın amacının, yargının tarafsızlığını sağlamak olduğunu söyledi. Parsak, bunu sağlayacak ilkeler belirlenip ardından da buna uygun düzenlemelere gidildiğinde herkesin isteği olan adil yargının sağlanacağını, bunun için de öncelikle HSYK ile ilgili düzenlemelerin büyük önem taşıdığını bildirdi.
