Dünya

"Krizdeki Suriye için bir darbe daha"; ABD'nin Şam hükûmetiyle iş yapanlara yönelik yaptırımları yürürlüğe girecek

16 Haziran 2020 16:22

ABD’nin Suriye hükûmetiyle iş yapan ülke, kurum, şirket ve kişilere yönelik yaptırım öngören "Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası" 17 Haziran’da yürürlüğe girecek. Şam yönetiminin ekonomik yalnızlaştırılmasını öngören yasanın ekonomik krizin yaşandığı ülkede hayat pahalılığını daha da arttıracağı düşünülüyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, Temsilciler Meclisi ve Senato tarafından onaylandıktan sonra kendisine gönderilen, ‘Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası'nın da içinde olduğu 2020 Ulusal Savunma Yetki Yasası'nı (NDAA) 21 Aralık'ta imzaladı. Yasanın 17 Haziran'da yürürlüğe girmesi bekleniyor. 

Suriye'deki hapishanelerde işkence ve insan hakları ihlallerine dair 50 binden fazla fotoğrafı sızdıran Suriyeli askerin ardından adı verilen yasa, Esad hükûmetini siyasette, ticarette ve bankacılıkta destekleyenlere, hükûmeti destekleyen Lübnan'daki Hizbullah'a, İran'a, Rusya'ya ve hatta Şam yönetimiyle ilişkileri normalleştirme adımı atmak isteyen Körfez ve bazı Avrupa ülkeleri yaptırım uygulanmasına neden olacak. 

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktörü Julien Barnes-Dacey, çarşamba yürürlüğe girmesi beklenen yasa için "Yeni ABD yaptırımları sektörleri hedef alma anlamında daha geniş olacak ama öte yandan Suriye'nin ekonomik açıdan yalnız kalması için diğer ülkelerin ve yabancı şirketlerin Suriye hükûmetiyle iş yapmasını da hedef alacak" dedi. 

Chatham House danışman üyesi ve Suriye Politika Araştırma Merkezi'nin kurucularından Zaki Mehchy de Sezar yaptırımlarını şöyle yorumladı: Bu yasa Suriye rejiminin yanındakileri cezalandırmak için diğer mesaj, Esad'la ilişkileri normalleştirmeyi hedefleyen Körfez ülkeleri ve bazı Avrupa ülkeleri için de doğrudan bir mesaj

Uzmanlar, Sezar yaptırımlarının düşüşte olan Suriye ekonomisine ağır etkileri olacağını savunuyor. Ülkede ekonominin baş aşağı gitmesi sonucunda gıda fiyatları 9 yıllık iç savaşta görülen en yüksek noktaya ulaştı. Yeni yaptırımların geçen haftalarda ekonomik koşulları protesto etmek için bazı kentlerde sokağa çıkan Suriyeliler için hayat pahalılığını daha da üst seviyeye çıkarması bekleniyor. 

ABD'nin Suriye yaptırımları 

ABD'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları 1979'da Washington'un Şam'ı 'terör sponsoru' olarak belirlemesiyle başladı. 1979'da Suriye'yle askeri ve sivil alanda kullanılabilecek 'çift kullanım' ürünlerinin ticaretine kısıtlama getirildi. 

ABD'nin Suriye hükûmetine baskısı 2011'de Suriye petrol ticaretinin yasaklanmasıyla devam etti. 2004'te ise  Suriye'ye gıda ve ilaç dışında ABD ürünlerinin ithal edilmesi yasaklandı. 

Son olarak Washington bazı Suriyeli kişi ve kurumlara, Şam yönetimini 80'den fazla kişinin ölümüne neden olan sarin gazı saldırısından sonra yaptırım uyguladı. 

Bu zaman kadar olan yaptırımlar Suriyeli askeri veya güvenlik personeli, iş insanı, hükûmete bağlı veya petrol ve doğalgaz alanında çalışan şirketler ve bankacılık sektörüne etkili oldu. Yaptırımların etkisi Esad hükûmetinin ticaret yaptığı ve dış finansal destek güvencesi aldığı yerleri kısıtlamakla sınırlıydı.