Dünya

Kritik Arap Ligi Zirvesi bugün | Arap liderler, Trump'ın Gazze planına alternatif için toplanıyor; Mısır'ın 'Gazze'nin geleceği' planında neler var?

04 Mart 2025 11:51

Güncelleme: 04 Mart 2025 13:00

T24 Dış Haberler

ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planına karşı Mısır tarafından Gazze'nin yeniden inşası için hazırlanan planın taslağına ulaşıldı. Reuters tarafından ayrıntıları açıklanan plan taslağına göre Mısır planında Hamas'ın yerine Arap, Müslüman ve Batılı devletler tarafından kontrol edilen geçici organlar Gazze'nin yönetimini sağlayacak. Mısır planının, bugünkü Arap Ligi Zirvesi'nde gündeme gelmesi ve ele alınması bekleniyor. 

Mısır'ın planı neyi içeriyor?

Arap Birliği'nin bugünkü zirvesinde sunulması beklenen Mısır'ın Gazze Planı, bir "Yönetişim Destek Misyonu" oluşturulmasını öngörüyor. Bu misyon, Gazze'de Hamas tarafından yönetilen hükûmetin yerini belirsiz ancak geçici süreliğine alacak. Yönetişim Destek Misyonu, savaş nedeniyle harap olan bölgenin yeniden inşasını başlatmaktan sorumlu olacak. 

Mısır'ın taslak planının giriş bölümünde "Hamas'ın sahada yerel yönetimi kontrol eden baskın ve silahlı siyasi unsur olarak kalması halinde Gazze'nin rehabilitasyonu ve yeniden inşası için büyük bir uluslararası finansman sağlanamayacaktır” denildi. 

Ancak taslakta, “Gazze'nin mümkün olan en kısa sürede toparlanmasına yardımcı olmak için Gazze'deki ve başka yerlerdeki Filistinlilerin uzmanlığından yararlanılacağı” belirtildi. 

Plan, Hamas'ın silahsızlanmayı ya da siyasetten çekilmeyi reddetmesi halinde ne gibi adımlar atılacağını ele almasa da militan grubun güvenliği sağlama rolünü devralacak ve esas olarak Arap devletlerinden oluşacak bir Uluslararası İstikrar Gücü öngörüyor. Taslakta bu kurulun kilit Arap ülkeleri, İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri, ABD, Britanya, Avrupa Birliği ve üye devletleri ve diğerlerinden oluşacağı belirtiliyor.

Gazze'nin geleceğiyle ilgili planlar

Mısır, Ürdün ve Körfez Arap ülkeleri neredeyse bir aydır Trump'ın planına karşı diplomatik bir atak geliştirmek için çabalıyor. Başta Mısır'ın önerisi olmak üzere bir dizi fikir ortaya atıldı. Henüz Arap liderlerin, Mısır planını destekleyip desteklemeyeceği netleşmedi. 

Trump'ın Gazze'nin Filistinlilerden temizlenmesini öngören planı, ABD'nin iki devletli çözüme odaklanan ve uzun süredir devam eden Orta Doğu politikasından sapma olarak görüldü ve Arap ülkeleri arasında öfkeye yol açtı. Çatışmadan sonra Gazze'yi kimin yöneteceği, bölgenin geleceğine ilişkin müzakerelerde cevaplanmamış en büyük soru olmaya devam ediyor. Hamas şu ana kadar diğer devletler tarafından Filistinlilere dayatılacak herhangi bir öneriyi reddedeceğini açıkladı. 

ABD'den açıklama

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Brian Hughes, Mısır'ın Gazze planı ve ABD'nin bu planı destekleyip desteklemeyeceği sorusuna “Başkan savaş sonrası Gazze için cesur vizyonunun arkasında dururken, bölgedeki Arap ortaklarımızdan gelecek katkıları da memnuniyetle karşılayacaktır. Başkan'ın önerilerinin bölgeyi bu meselenin daha fazla krize dönüşmesine izin vermek yerine masaya oturmaya ittiği açıktır.” şeklinde yanıt verdi. 

Hamas'tan açıklama

Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Sami Ebu Zuhri Reuters'a yaptığı açıklamada Mısır'dan böyle bir teklif gelmediğini iddia ederek “Gazze'de ertesi güne sadece Filistinliler karar vermelidir. Hamas, Gazze Şeridi topraklarında herhangi bir yabancı gücün bulunmasını ya da Filistinli olmayan herhangi bir yönetim biçimini ya da projeyi dayatma girişimlerini reddetmektedir.” dedi. 

Arap Ligi Zirvesi bugün, Gazze gündemiyle toplanıyor 

Arap liderler, Arap Ligi Zirvesi kapsamında bugün Kahire'de bir araya geliyor. Zirve, Gazze gündemiyle toplanıyor. Esas olarak Trump'ın Gazze planına karşı alternatif bir plan üzerinde durulacak. Arap Dışişleri Bakanları'nın, dün Kahire'de bir araya geldiği ve bölgeyi yeniden inşa etme planına odaklanan görüşmeler yaptıkları bildirildi. Burada tartışılan planın, bugün liderlerin onayına sunulması bekleniyor. 

Zirvede Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi'nin ve Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el Halife'nin açılış konuşması yapması bekleniyor.