GYODER Gösterge' 2023 3. Çeyrek Raporu’na göre, kredi faizlerindeki artış ile birlikte konut kredisi kullanımında keskin bir düşüş yaşandı. Bu durum birinci el konut piyasasında büyük bir daralmaya yol açtı.
GYODER Gösterge' 2023 3. Çeyrek Raporu’na göre, birinci el konut satışları üçüncü çeyrekte 2013 yılından beri en düşük seviyesine geriledi. Üçüncü çeyrekte 97 bin 439 adet konut ilk kez satışa konu olurken, ilk satışların toplam satışlar içerisindeki oranı bir önceki çeyrek verisi olan yüzde 30,9’dan yüzde 29,1’e geriledi. İkinci el satışların payı ise yüzde 70,9 olarak gerçekleşirken, 236 bin 856 adet konut ikinci el satışa konu oldu.
100 evin sadece 11'İ
İpotekli satışların toplam satışlar içerisindeki oranı bir önceki çeyrekte yüzde 22,2 iken üçüncü çeyrekte bu oran yüzde 11,8’e geriledi. Üçüncü çeyrekte, ipotekli satışlar 39.354 adet, diğer satışlar 294.941 adet oldu.
2022 yılının ilk dokuz aylık dönemine bakıldığında ise 228 bin adet ipotekli konut satışı yapılırken, bu yılın aynı döneminde yüzde 29,6’lık bir düşüş ile 160 bin adet satış yapıldı. Rapora göre, ipotekli satışlardaki azalma konut kredi faizlerinde ve konut fiyatlarındaki artışın etkisiyle meydana gelmiş görünüyor.
Son 10 yılın en yüksek faizi
2023 Eylül ayı itibari ile konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 2,98, yıllık bileşik faiz de yüzde 42,21 seviyesinde gerçekleşti. Bu oranlar son 10 yılın en yüksek değerleri olarak kaydedildi. Rapora göre, 2023 yılı Eylül ayı sonunda konut kredisi hacmi 445,9 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Eylül 2022 tarihinde 354 milyar 411 milyon TL olan toplam hacim, 12 aylık dönemde yaklaşık yüzde 26’lık oranda artış gösterdi.
Taksitler hane gelirini yutuyor
2023 yılı 2. çeyrek döneminde kullandırılan konut kredisi miktarı 62.486 milyon TL’ye ulaştı. Konut başı ortalama kullandırılan kredi tutarı ise 940.000 TL oldu. Rapora göre, 2023 yılı 3. çeyrek döneminde İstanbul’da 100 m2’lik bir konut için kullanılacak konut kredisinin aylık taksitleri, hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 92'si oranında.
Fiyat artış eğilimi yavaşladı
'GYODER Gösterge' 2023 3. Çeyrek Raporu’na göre, Türkiye genelinde birim metrekare fiyatı 27,840 TL’ye ulaştı. En yüksek metrekare fiyatı, 41 bin 766 lira ile İstanbul’da. ‘GYODER Gösterge’ye göre talebin güçlü olması ve enflasyonist eğilimden kaçış çabasıyla yaşanan konut fiyatlarındaki artış eğiliminde yavaşlama işaretleri görülmeye başlandı.
