Bir baba çocuğunun yanında büzülüp oturmuş, sadece ufak bir bez parçası küçük çocuğu kavurucu güneşten koruyor. Eski bir stadyuma tıkılmış 2 bin sığınmacı. Hepsi için sadece birkaç tuvalet mevcut ama ortada ne su ne de yiyeyek var. Birden bir patlama duyuluyor, sesin geldiği noktadan dumanlar yükseliyor. Özellikle savaştan kaçan Suriyeli sığınmacılar birbirine sokuluyor. Polisin attığı sis bombası korkuya neden oluyor, izdiham yaşanıyor. Polis sığınmacılara cop ve yangın söndürücülerle müdahale ediyor. İnsanlar bağrışıp kaçışıyor, kimileri bayılıyor. Bu sahne hafta başında Avrupa’nın göbeğinde, Yunanistan’ın Kos Adası’nda yaşandı.
Depreşen savaş travması
Sınır Tanımayan Doktorlar örgütünün Almanya Sorumlusu Florian Westphal, çıkan arbedenin ardından "polisin müdahalesi nedeniyle tıbbi yardıma ihtiyaç duyan birçok kişiyi tedavi ettiklerini" söyledi. Yardım örgütünün üyelerinin arbede sonrası 62 sığınmacıyı tedavi ettiği belirtildi.
Westphal, "Bu insanlar savaş sığınmacısı. Özellikle Suriye’den gelenler için orada da savaş benzeri bir sahne yaşamak, bir anda bir ses bombasının patlaması dumanların yükselmesi, büyük bir şok" diye konuştu.
Sığınmacılar da bu olaydan sonra üç gün boyunca stadyuma kapatıldıklarını belirtiyor. Onlara ne su ne de yiyecek dağıtılmış. Kayıt sırasını kaybetmemek için kimse sırayı terk edememiş. Çünkü ancak kayıt yaptırdıktan sonra anakaraya ya da Avrupa’nın kuzeyine doğru yola devam etmek mümkün. En azından resmi olarak.
Koslu yetkililere ağır eleştiri
Westphal, Kos’taki kayıt işlemlerinin aylardır bu şekilde sürdüğünü belirtiyor. "Böyle bir şeyin Avrupa’da nasıl yaşanabileceğini anlamakta zorlanıyorum" diyen Westphal, AB'nin Yunanistan’ı mülteci sorunu konusunda yalnız bıraktığını da sözlerine ekledi.
33 bin nüfuslu Türkiye üzerinden ulaşan sığınmacıların sayısının 7 bini bulduğu belirtiliyor. Sığınmacı akınına hazırlıksız yakalanan adada bir ilk kayıt merkezi ya da mülteci barınakları bulunmadığı için de insanlar geceyi plaj ve parklarda geçiriyor. Onlara ne yiyecek yardımı yapılıyor ne de sağlık kontrolünden geçiyorlar.
Kos’ta görev yapan Sınır Tanımayan Doktorlar'ın 15 kişilik ekibinden Brice de le Vingne, adadaki kurumlara ağır suçlamalar yönelterek "Yetkililer bu insanların koşullarını düzeltme amacı taşımadıklarını açıkça ifade ediyorlar. Çünkü eğer sığınmacılar durumdan memnun kalırsa daha fazlasının adaya geleceğini düşünüyorlar" diye konuştu.
Sığınmacı akını devam ediyor
Kurumların bu tutumunu çok saygısızca olduğunu savunan Westphal, "Biz AB’liler buna benzer bir tutumun Suriye’nin komşu ülkelerinde yaşanmasına asla izin vermeyiz. Düşünün bir kez, onlar bir gün kalkıp insanlar ülkelerini terk etme fikrini aklına getirmesin diye sığınmacıları kalacak yer, yemek veya sağlık hizmeti vermeyeceklerini açıklasa neler olur" dedi.
Arbedenin ardından yaklaşık bin 300 sığınmacı anakaraya götürüldü. Adaya geçici bir mülteci yurdu olarak hizmet vermek üzere yaklaşık 2 bin 500 kişilik bir gemi gönderilmiş olsa da durum ciddiyetini koruyor. Bununla birlikte Kos'a sığınmacı akını devam ediyor. Türkiye’de yaklaşık 1 milyon 600 bin Suriyeli sığınmacının Avrupa’ya geçmeyi beklediği belirtiliyor.
